Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ο Μάριος Φραγκούλης και ο Γιώργος Περρής έρχονται στην Κύπρο επ’ ευκαιρία των εγκαινίων του ανακαινισμένου Παττιχείου Θεάτρου στη Λεμεσό. Φτάνουν στο νησί με τις βαλίτσες τους γεμάτες από τα τραγούδια που αγάπησαν. Οι δύο καλλιτέχνες μίλησαν στην «Κ» για τη νέα τους δουλειά, την «Κιβωτό», το τραγούδι, την πορεία τους, αλλά και για τη μεταξύ τους σχέση που, όπως είπαν, είναι ισότιμη και βασίζεται στην αμοιβαία εκτίμηση. Ως άνθρωποι και καλλιτέχνες μοιράζονται τα ίδια όνειρα και κοινή συνισταμένη τους και κινητήριος δύναμη είναι το τραγούδι και η μουσική.
–Να ξεκινήσουμε με τη νέας σας δουλειά «Κιβωτός», τι περιλαμβάνει;
–Μάριος Φραγκούλης: Τα πιο αγαπημένα μας τραγούδια των δεκαετιών ’80 και ’90! Άξονές μας η Αγάπη και η Ζωή. Τα τραγούδια των πιο σπουδαίων και αγαπημένων μας συνθετών και ποιητών από τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Νίκο Γκάτσο μέχρι την Λίνα Νικολακοπούλου και τον Σταμάτη Κραουνάκη!
–Γιώργος Περρής: Τα δικά μας πολυτιμότερα τραγούδια από αυτές τις δύο πολύ ιδιαίτερες δεκαετίες για το ελληνικό τραγούδι, μία περίοδο κατά την οποία οι σπουδαιότεροι δημιουργοί έφταναν προς το τέλος της πορείας τους, ενώ ταυτόχρονα ξεκινούσε η νεότερη γενιά. Αποφασίσαμε να τραγουδήσουμε ξανά τα σημαντικά αυτά τραγούδια με νέες ενορχηστρώσεις του Πέτρου Κλαμπάνη, αλλά ως ντουέτα.
–Η μεταξύ σας σχέση είναι ισότιμη; Θέλω να πω έχει ξεπεραστεί το φράγμα μέντορα - μαθητή;
–Μ.Φ.: Σίγουρα και μετά από τόσα χρόνια, τον Γιώργο τον θαυμάζω όχι μόνο σαν καλλιτέχνη αλλά και σαν άνθρωπο, ένας εξαίρετος μορφωμένος νέος που αγαπάει με πάθος τη δουλειά του αλλά και τη ζωή, τους φίλους του. Το φράγμα έσπασε στην πρώτη μας μεγάλη συνεργασία, γιατί και οι δύο αισθανθήκαμε μεγάλη ασφάλεια στη σκηνή στα κοινά τραγούδια και στις ερμηνείες. Τελικά όμως η σχέση ισορρόπησε με την αποδοχή και την αγάπη του κόσμου.
–Γ.Π.: Σε αυτό το δίσκο και τις συναυλίες, η σχέση μας είναι απόλυτα ισότιμη και αυτό είναι προς μεγάλη τιμή δική μου αλλά οφείλεται αποκλειστικά στην πραγματική γενναιοδωρία του Μάριου. Μπλέξαμε τις φωνές μας και τις ιδέες μας χωρίς εγωισμό ή ανταγωνισμό, αλλά μόνο με τη χαρά και την αγάπη μας για τη μουσική.
–Μάριος Φραγκούλης και Γιώργος Περρής, μοιάζουν κάπως σαν παράλληλες ιστορίες, η καθεμιά με τα δικά της χαρακτηριστικά, ισχύει;
–Μ.Φ.: Δεν έχει καμία σχέση η ιστορία του Γιώργου με τη δική μου! Εγώ είμαι παιδί του θεάτρου, κλασικό θέατρο κυρίως και ο Γιώργος της ποπ μουσικής! Βέβαια, και οι δυο με κλασικές σπουδές στο τραγούδι και φυσικά κοινούς στόχους σαν άνθρωποι, αναζητούμε έναν καλύτερο, πιο ιδανικό κόσμο. Θα θέλαμε και οι δύο μας να μην υπάρχει φτώχεια και αδικία και τα νέα παιδιά να έχουν μεγάλες ευκαιρίες στη ζωή τους χωρίς εμπόδια και φραγμούς! Ίσως γι’ αυτό τραγουδάμε, για να δελεάσουμε τους εαυτούς μας και το κοινό ότι είμαστε σε καλύτερη μοίρα, ότι το μέλλον είναι δικό μας και ότι όλοι μαζί χαιρόμαστε την αγάπη και το δικαίωμα σε ένα πιο ευτυχισμένο μέλλον.
–Γ.Π.: Εξωτερικά μπορεί να φαίνεται έτσι, ωστόσο, νομίζω πως τα μόνα μας κοινά στοιχεία είναι η βαθειά αγάπη που έχουμε και οι δύο για τη μουσική, η αισθητική μας και το γεγονός ότι και οι δύο έχουμε ταξιδέψει μουσικά σε αρκετές χώρες. Εγώ όμως δεν είμαι κλασικός τραγουδιστής, άσχετα με την παιδεία που έχω, ούτε προσποιούμαι ότι είμαι. Γράφω αρκετά από τα δικά μου τραγούδια και έχω επηρεαστεί πολύ από τη γαλλική μουσική σκηνή. Επίσης, ανήκω σε μία εντελώς διαφορετική γενιά, που οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές καθώς και οι δυσκολίες της. Επίσης, ο Μάριος είναι και ηθοποιός και γι’ αυτό διέπρεψε τόσο στο θέατρο όσο και στα μιούζικαλ στο Λονδίνο, ενώ εγώ είμαι αφοσιωμένος αποκλειστικά στη μουσική και το τραγούδι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι υπάρχει μεγάλος σεβασμός και εκτίμηση του ενός προς τον άλλο.
–Με την Κύπρο πώς νιώθετε ότι συνδέεστε;
–Μ.Φ.: Είμαστε πλέον σαν οικογένεια, φίλοι, συνεργάτες, κουμπάροι, είναι η δεύτερή μου πατρίδα! Την αγαπώ την Κύπρο για τις παραδόσεις της, για την ιστορία της, για τον πόνο και τον αγώνα της.
–Γ.Π.: Την Κύπρο την επισκέπτομαι από πολύ μικρός, απ’ όταν ξεκίνησα το 2002 με τον Μίμη Πλέσσα. Έχω περάσει καταπληκτικές στιγμές –μουσικές και μη– και έχω πάρα πολλούς και αγαπημένους φίλους. Επίσης, έχω διαχρονικούς συνεργάτες που εμπιστεύομαι. Το νησί αυτό έχει μία ιστορία και μία μνήμη πολύ μοναδική που αγαπώ και σέβομαι.
–Ποιο τραγούδι θα αφιερώνατε στην Κύπρο και στην Ελλάδα;
–Μ.Φ.: Την «Όμορφη και παράξενη πατρίδα» του Λάγιου και του Οδυσσέα Ελύτη... ίσως και «Τα λόγια και τα χρόνια» των Μαρκόπουλου και Μάνου Ελευθερίου!
–Γ.Π.: «Όμορφη και παράξενη πατρίδα». Είναι η κλωστή που συνδέει και τις δύο μας χώρες.
Μάριος Φραγκούλης: Θα πρέπει να αμυνόμαστε στο bullying όπως μαθαίνουμε να αναπνέουμε
–Πώς θα περιέγραφες τη σχέση σου με το τραγούδι;
–Το τραγούδι είναι το κρησφύγετό μου, εκεί όπου σιωπηλά ονειρεύομαι την αθωότητα του πνεύματος και της ψυχής, σαν να γυρνούσα πολλά χρόνια πίσω σ’ αυτά τα ανέμελα παιδικά χρόνια όπου δεν είχαμε ακόμα τα «μη» και τα «όχι» της ζωής, εκεί που ήμασταν έτοιμοι να κατακτήσουμε τον κόσμο και να ανακαλύψουμε τους ανθρώπους και να ταξιδέψουμε τον κόσμο!
–Έχεις κάνει πολλές σημαντικές συνεργασίες, υπάρχει κάποιο μουσικό απωθημένο;
–Ονειρεύομαι ακόμα να παίξω ρόλους στην όπερα και να τιθασέψω τον εαυτό μου στο καθαρό οπερατικό ρεπερτόριο! Να παίξω Andrea Chenier, να παίξω τον Rodolfo στη «La Boheme», τον Οθέλλο στην όπερα του Βέρντι.
–Είχες δηλώσει παλαιότερα ότι είχες υποστεί μπούλινγκ, δυστυχώς ένα φαινόμενο που δεν έχει αντιμετωπιστεί σωστά, τι έχεις να πεις σχετικά;
–Ήμουν μικρόσωμος και ήταν άδικο να μου φέρονται με τόση κακία, αλλά ευτυχώς είχα τη θεία Λούλα και τον αυστηρό αλλά σοφό θείο Γιώργο που με μεγάλωναν σαν δικοί μου γονείς. Ήταν οι γονείς μου για μένα και με μάθανε πώς ν’ αντιμετωπίζω τέτοιες καταστάσεις και να βγαίνω από τη δύσκολη θέση αλλά και να τα βάζω με μεγαλύτερα και πιο δυνατά παιδιά από μένα... έμαθα να διαπραγματεύομαι και να υπερασπίζομαι τα δικαιώματά μου... αλλιώς θα ήμουν χαμένος! Ήμουν πάντα ένα διαφορετικό παιδί… έπρεπε να τιμωρηθώ γι’ αυτό; Δυστυχώς ακόμα και σήμερα δεν αντιμετωπίζεται εύκολα αυτό το θέμα αλλά θα έπρεπε όπως μαθαίνουμε να αναπνέουμε, έτσι να μπορούμε να αμυνόμαστε απέναντι στο bullying! Ένα μικρό παιδί μπορεί να υποστεί πολύ μεγάλη βία σε τρυφερή ηλικία και να το σημαδέψει για ολόκληρη τη ζωή του...
–Τα «δύσκολα» παιδικά σου χρόνια έχουν επηρεάσει τη μουσική σου πορεία;
–Φυσικά και αναμφίβολα! Ένα μικρό παιδί που έχει χωριστεί από τους γονείς του μόλις τεσσάρων ετών και αναζητά την αγάπη, μόλις τη βρει, είτε στα μάτια του κόσμου είτε στις σχέσεις του, πασχίζει να τις κρατήσει, να τις διεκδικήσει! Θέλει να αγαπήσει και να αγαπηθεί, από κάπου να πιαστεί να κρατηθεί, να μη χαθεί! Η ζωή ενός καλλιτέχνη είναι πολύπλοκη, γιατί ο καλλιτέχνης γίνεται γέφυρα επικοινωνίας του εαυτού του με το κοινό, με το έργο και την αλήθεια της ζωής, αυτό που συμβαίνει επί σκηνής και αυτό που συμβαίνει στην ίδια τη ζωή. Ο διαχωρισμός είναι πολύ εύθραυστος.
–Ο Μάριος Φραγκούλης και η φωνή του ωριμάζουν;
–Σαν το καλό κρασί! Ο Μάριος θέλει να είναι ακόμα έφηβος και νέος και γεμάτος περιπέτεια, ο Φραγκούλης δεν το επιτρέπει πάντα... η φωνή όμως προσπαθεί να κρατήσει τη σταθερότητά της, ενώ ο καλλιτέχνης προσπαθεί να διατηρήσει την αγνή προσπάθεια και το να είσαι πάντα αξιοπρεπής και σωστός στην πορεία σου, στο κοινό που σ’ αγαπάει και εξακολουθεί να σε συντροφεύει. Ωριμάζουμε, αλλάζουμε, ταξιδεύουμε πιο πολύ και πιο συχνά μέσα μας βαθιά εκεί που η φωνή μας δεν ακούγεται τόσο όσο ο χτύπος της καρδιάς η ανησυχία για το τι θα γίνει μετά και για πόσα χρόνια ακόμα θα είμαστε σύμμαχοι με την αδρεναλίνη και την προσωπική αγωνία...
Γιώργος Περρής: Το τραγούδι είναι ο μοναδικός τρόπος που ξέρω να υπάρχω
–Τι είναι το τραγούδι για τον Γιώργο Περρή;
–Το τραγούδι είναι ανάσα, είναι λόγος ύπαρξης, είναι ο μονόδρομος που επέλεξα από μικρός. Ήταν η μοναδική μου διέξοδος στα δύσκολα παιδικά μου χρόνια, στο βίαιο διαζύγιο των γονιών μου και στη μόνιμή μου αναζήτηση για αγάπη και αποδοχή. Μέσα από το τραγούδι μόνο κατάφερα να αποδεχτώ τη διαφορετικότητά μου και εν τέλει να την υπερασπιστώ. Το τραγούδι και η μουσική μου έδωσαν δύναμη, ελευθερία, με έκαναν ακέραιο άνθρωπο και με ταξίδεψαν σε τόσα μέρη στη γη. Το τραγούδι είναι απλώς ο μοναδικός τρόπος που ξέρω να υπάρχω.
–Έχεις την τύχη να έχεις συνεργαστεί με σπουδαίους μουσικούς, νιώθεις «προσγειωμένος»;
–Νομίζω πως το μεγαλύτερο μάθημα που πήρα από όλους αυτούς τους σπουδαίους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάστηκα, ήταν ακριβώς αυτό, να είμαι πάντα προσγειωμένος. Υπήρξα πολύ τυχερός όπως είπατε, αλλά δεν σας κρύβω ότι δούλεψα και δουλεύω πολύ σκληρά. Δεν θαμπώθηκα ποτέ από τα χρήματα που μου προσέφεραν, ούτε τα υπολόγισα ως προτεραιότητα. Επίσης, είχα τεράστιες αναμονές. Περιόδους όπου οι απολαβές μου ήταν το ένα δέκατο από αυτά που είχα καλλιεργήσει. Πίσω από την τύχη λοιπόν κρύβονται ατελείωτες ώρες δουλειάς, υπομονής, επιμονής και αντοχής. Τίποτα δεν μου χαρίστηκε και τίποτε δεν ήρθε εύκολα.
–Είσαι κάτι σαν περιπλανώμενος μουσικός, έχει κόστος όλο αυτό;
Ξέρεις, όταν είσαι νέος και ονειρεύεσαι να κάνεις διεθνή καριέρα, η πραγματικότητα είναι ότι δεν έχεις ιδέα τι ακριβώς σημαίνει αυτό, ποιοι είναι οι κίνδυνοι και το κόστος. Δόξα τω Θεώ, έχω την τύχη να ταξιδεύω τον κόσμο τραγουδώντας, αλλά δεν είχα υπολογίσει ποτέ πόσο θα μου έλειπαν οι άνθρωποι που αγαπώ. Ότι θα έχανα γενέθλια, γεννήσεις παιδιών και σημαντικές στιγμές από τις ζωές της οικογένειάς μου και των φίλων μου γιατί έπρεπε να βρίσκομαι κάπου αλλού. Πίσω από αυτό που φαίνεται ως παραμύθι, υπάρχουν στιγμές απόλυτης μοναξιάς, αναμονής σε αεροδρόμια και μήνες μακριά από το σπίτι σου. Ταυτόχρονα, όπου κι αν πας, είσαι πάντα ο ξένος, με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός να παίρνει μία τελείως διαφορετική διάσταση. Η αγάπη του κόσμου όμως είναι η πιο απόλυτη δικαίωση.
–Μουσικά, πού θα τοποθετούσες τον εαυτό σου;
–Ποτέ δεν μου άρεσαν οι ταμπέλες. Πιστεύω ακράδαντα πως ένας καλλιτέχνης όταν έχει σεβασμό απέναντι στην τέχνη του, μπορεί να ακουμπήσει πολλά διαφορετικά είδη μουσικής. Εγώ είμαι ένας ποπ καλλιτέχνης με την έννοια της λαϊκής απήχησης, πάντα σε αυτό που εγώ ορίζω ως καλό τραγούδι. Από την άλλη, σπούδασα κλασική μουσική για πολλά χρόνια και ταυτόχρονα μου αρέσει να βλέπω το κάθε τραγούδι σαν μία ιστορία με δικό της συναίσθημα. Αυτό λοιπόν που με τοποθετεί είναι απλώς το συναίσθημα και η ταυτότητα που δίνω στα τραγούδια που τραγουδώ.
Πληροφορίες:
Ο Μάριος Φραγκούλης και ο Γιώργος Περρής θα εμφανιστούν στο ανακαινισμένο Παττίχειο στις 19 / 20 Νοεμβρίου και στο Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου, στις 21 Νοεμβρίου.
