Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Αναγέννηση για την αγορά αυτοκινήτου, με τις πωλήσεις καινούργιων και μεταχειρισμένων οχημάτων να προχωρούν με γοργούς ρυθμούς, όπως υποδεικνύουν άλλωστε και οι συνολικές εγγραφές των οχημάτων του 2016. Σημαντική ώθηση δίνει η εισαγωγή της μορφής χρηματοδότησης Leasing (ενοικιαγοράς) από τις τράπεζες, που μέχρι πρότινος δεν υπήρχε ως επιλογή. Ο νόμος για το Leasing έχει ψηφιστεί από τον Μάιο, αλλά η εφαρμογή του δεν επιτρεπόταν μέχρι και την 28η Ιουλίου, ενώ παράλληλα, αναμενόταν και σχετική οδηγία από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου με τις προσυμβατικές πληροφορίες που θα παρείχαν. Τραπεζικά ιδρύματα με τα οποία είχε επικοινωνήσει η «Κ» είχαν εκφράσει άλλωστε την πρόθεσή τους στο να δημιουργήσουν προγράμματα ενοικιαγοράς οχημάτων.
Σύμμαχος όλων αυτών, οι διαφημίσεις οι οποίες αφορούν δάνεια για αγορά οχημάτων, δάνεια που προηγουμένως πάγωσαν άμεσα, όταν έγινε εμφανής η τραπεζική δυστοκία σε σχέση με τις χορηγήσεις και το ύψος των Μη Εξυπηρετούμενων. Οι καταναλωτές, λοιπόν, βλέποντας τις διαφημίσεις για χορηγήσεις δανείων αλλά και τη σταθερότητα που παρουσιάζει πλέον ο τραπεζικός τομέας, προχωρούν στο επόμενο βήμα για αγορά οχήματος. Παρόλα αυτά όμως, υπογραμμίζεται ότι, ναι μεν τα τραπεζικά ιδρύματα χορηγούν δάνεια, αλλά οι χαλαρώσεις που υπήρχαν μέχρι προ κρίσης είναι μια πρακτική που έμεινε στο παρελθόν, ενόψει και του αγώνα που κάνουν για να μειώσουν τα ΜΕΔ.
Το Leasing για αγορά οχημάτων στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, είναι ευρέως διαδεδομένο –αν όχι πάγια τακτική– όχι μόνο για επιχειρήσεις, αλλά και για ιδιώτες. Τα προγράμματα βέβαια που προσφέρονται αφορούν ένα προϊόν το οποίο είναι δοκιμασμένο για χρόνια και είναι άκρως ανταγωνιστικά σε σχέση με τη χορήγηση ενός παραδοσιακού δανείου για αγορά οχήματος σε ιδιώτες. Μέσα στα παρεχόμενα πακέτα – που και στα κυπριακά προγράμματα ισχύουν κάποια από αυτά – παρέχονται τα τέλη κυκλοφορίας, ασφάλεια, η συντήρηση του οχήματος για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και άλλα. Να σημειωθεί πως, το Leasing είναι ένας τρόπος χρηματοδότησης που δεν είναι συμφωνία δανείου, αλλά ο μισθωτής έχει και την αποκλειστική κατοχή από τον εκμισθωτή (αυτόν που παρέχει το προϊόν, στην περίπτωσή μας η τράπεζα).
Η σύμβαση αφορά μια ορισμένη ιδιοκτησία, με τον μισθωτή να καταβάλλει το ποσό που έχει συμφωνηθεί και εν συνεχεία του δίδεται το δικαίωμα να την αγοράσει. Το δικαίωμα αυτό, παρέχεται καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης ή σε οποιαδήποτε ανανέωσή της.
Αύξηση στις πωλήσεις
Κατά τους πρώτους δέκα μήνες του 2016, οι συνολικές εγγραφές οχημάτων αυξήθηκαν κατά 30,3% και έφθασαν τις 27.946, σε σύγκριση με 21.450 την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Διαχωρισμένα σε καινούργια και μεταχειρισμένα, οι εγγραφές των επιβατηγών για το σύνολο του δεκάμηνου, ανήλθαν σε 14.163 για τα καινούργια και σε 13.783 για τα μεταχειρισμένα οχήματα. Οι εγγραφές σαλούν αυτοκινήτων αυξήθηκαν σε 23.049, από 17.814 την αντίστοιχη περίοδο του 2015, δηλαδή υπήρξε άνοδος 29,4%.Κατά τους δέκα πρώτους μήνες του 2013 και εν μέσω του μνημονίου, ο συγκεκριμένος κλάδος επηρεάστηκε αναμφίβολα, με τις συνολικές εγγραφές οχημάτων να φτάνουν μόλις τις 15.486. Εάν συγκρίνουμε το δεκάμηνο του 2016 σε σχέση με αυτό του 2013, οι αύξηση των πωλήσεων φτάνει στο αξιοσημείωτο ποσοστό του 44,5%. Σημειώνεται πως, στην κατηγορία επιβατηγά αυτοκίνητα σαλούν εμπεριέχονται αυτά της ιδιωτικής χρήσης, ταξί, αυτοκίνητα για σκοπούς ενοικίασης, εκπαιδευτικά οχήματα, καθώς και οχήματα για αναπήρους.
Κανόνες Leasing
Όταν ο μισθωτής καθυστερεί τις οφειλές του πέραν της περιόδου που καθορίζει η σύμβαση, τότε συνιστούν και τον λόγο του τερματισμού της σύμβασης. Συγκεκριμένα, το όριο καθυστέρησης για την ακίνητη περιουσία είναι οι τέσσερις μηνιαίες δόσεις, ενώ όταν πρόκειται για κινητή περιουσία (οχήματα), το όριο είναι οι δύο μήνες. Έτσι, αν παρέλθουν τα χρονικά όρια, ο εκμισθωτής (αυτός που έχει δώσει το προϊόν), ασκεί το δικαίωμα να τερματίσει τη σύμβαση, με συστημένη επιστολή στον μισθωτή. Από την άλλη, εάν θελήσει ο εκμισθωτής να τερματίσει τη σύμβαση, τότε έχει περιθώριο να ενημερώσει τον μισθωτή εντός δύο μηνών. Στην περίοδο αυτή ο εκμισθωτής δύναται να βρει άλλο μισθωτή ή και αγοραστή για το συγκεκριμένο προϊόν. Να σημειωθεί πως το Leasing σταματά όταν παρέλθει η χρονική περίοδος ισχύος που έχει οριστεί ανά περίπτωση (στην περίπτωση των οχημάτων είθισται να είναι τρία χρόνια) και ο μισθωτής δεν άσκησε το δικαίωμα που έχει για να την ανανεώσει ή να αποκτήσει το προϊόν. Τονίζεται, λοιπόν, ότι το δικαίωμα για να αποκτήσει με τη λήξη της σύμβασης το μίσθιο (όχημα), έχει μόνο όποιος έχει εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη σύμβαση χρηματοδοτικής σύμβασης.
Αυξημένες οι καταθέσεις
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου για τα στατιστικά καταθέσεων και δανείων των Νομισματικών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων με μήνα αναφοράς τον Οκτώβριο 2016, οι συνολικές καταθέσεις παρουσίασαν καθαρή αύξηση 446,5 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με καθαρή μείωση 131,3 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2016. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής ανήλθε στο 5,9%, σε σύγκριση με 5,5% τον Σεπτέμβριο 2016. Το υπόλοιπο των καταθέσεων τον Οκτώβριο 2016 έφθασε στα 48,3 δισ. ευρώ. Τα συνολικά δάνεια τον Οκτώβριο 2016 παρουσίασαν καθαρή μείωση 138,2 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με καθαρή μείωση 316,1 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο 2016. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής έφθασε στο -11,0%, παραμένοντας αμετάβλητος σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο 2016. Το υπόλοιπο των δανείων τον Οκτώβριο 2016 έφθασε στα 53,8 δισ. ευρώ.
