Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Τα κακώς κείμενα δεν έχουν τέλος στον τομέα της κτηματομεσιτείας, καθώς ολοένα και περισσότεροι μη αδειούχοι κτηματομεσίτες ανακαλύπτονται από τον Σύνδεσμο Κτηματομεσιτών Επιχειρηματιών Κύπρου. Κατά τα τελευταία χρόνια έγιναν δεκάδες καταγγελίες για το θέμα εφόσον με τη δράση τους έχουν δημιουργήσει μια μεγάλη τρύπα στην οικονομία, τρέφοντας παράλληλα τη διόγκωση της παραοικονομίας.
Εντούτοις, οι κυρώσεις που επιβάλλονται δεν είναι εφάμιλλες της ζημιάς που επιφέρουν στον κλάδο των κτηματομεσιτών, αλλά και στους φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς του κράτους. Παρότι το ύψος της ζημιάς δεν μπορεί να υπολογιστεί σε απόλυτους αριθμούς, αρκεί να ειπωθεί πως η προμήθεια που ζητείται είναι πολλαπλάσια σε σχέση με αυτής της νομοθετικά ρυθμισμένης. Επί του προκειμένου, η προμήθεια που λαμβάνουν οι εγγεγραμμένοι μεσίτες σε ένα ακίνητο που θα πωλήσουν κυμαίνεται από 3% - 5%, ενώ οι μη εγγεγραμμένοι ζητούν προμήθεια – εν αγνοία των αγοραστών – έως και 60%. Οι καταγγελίες που έχουν οδηγηθεί στη δικαιοσύνη, με τελεσίδικες καταδικαστικές αποφάσεις τα τελευταία δύο χρόνια φτάνουν τις 42 σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ενώ σημειώνεται πως υπάρχουν και οι αθωωτικές. Ωστόσο, δεκάδες ακόμη βρίσκονται ενώπιον της δικαιοσύνης προκειμένου να εξεταστούν από επαρχιακά δικαστήρια.
Οι παράνομοι κτηματομεσίτες επιχειρούν να πωλήσουν ακίνητα, εκμεταλλευόμενοι συνήθως τις διασυνδέσεις και τον επαγγελματικό τους κύκλο, άτομα δηλαδή που συνήθως βρίσκονται σε κομβικές θέσεις σε κοινωνικό και εργασιακό επίπεδο. Μιλώντας η «Κ» με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Κτηματομεσιτών Επιχειρηματιών Κύπρου Μαρίνο Κυναιγείρου μάς αναφέρθηκε ότι «οι παράνομοι κτηματομεσίτες ή οι πειρατές όπως τους αποκαλούμε, δραστηριοποιούνται προς την τοπική αγορά, αλλά και προς τους ξένους. Έχουμε πολλές περιπτώσεις που αφού τους εντοπίσουμε μέσω πληροφοριών από τους πελάτες-θύματα, προχωρούμε αναλόγως τις υποθέσεις στο δικαστήριο. Για να γίνει πιο συγκεκριμένο, μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι εκμεταλλεύονται τη θέση τους είτε στο Δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα, με αποτέλεσμα το κράτος να χάνει, κάθε χρόνο, εκατομμύρια ευρώ από τις παράνομες συναλλαγές τους. Καταγγελίες πάντως έχουν γίνει πάρα πολλές, ενώ οι εκκρεμούσες υποθέσεις, είναι δεκάδες».
Χωρίς κενά η νομοθεσία
Ερωτηθείς σχετικά με ενδεχόμενα κενά στη νομοθεσία, ο κ. Κυναιγείρου διευκρίνισε ότι δεν υπάρχουν κενά στη νομοθεσία που καλύπτει το συγκεκριμένο επάγγελμα. «Καμία νομοθεσία στην Κύπρο δεν καλύπτει 100% τα πάντα, η αλήθεια είναι όμως ότι υπάρχει μια ευαισθησία στη νομοθεσία για την κτηματομεσιτεία ή αλλιώς να το πούμε υπάρχουν κάποιου είδους παραθυράκια». Παράλληλα τόνισε ότι, «το επάγγελμα μπορεί να το ασκήσει όποιος επιθυμεί νοούμενου ότι πληροί τα προσόντα που αναφέρονται στη νομοθεσία. Το νομοθετικό κατοχυρωμένο επάγγελμα του κτηματομεσίτη είναι ανοικτό για όλους και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν τις ίδιες με μας προϋποθέσεις, δηλαδή εξετάσεις και πτυχίο, όπως επιβεβαιώνεται και στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».
Όσον αφορά τις διακλαδώσεις των συγκεκριμένων ενεργειών στην παραοικονομία, ο κ. Κυναιγείρου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι, «σε ένα ακίνητο που κοστίζει 300.000 ευρώ και χρεώνεται 20% προμήθεια, γίνεται αντιληπτό ότι το ποσό ανέρχεται σε 60.000 ευρώ, για τα οποία δεν δίδεται απόδειξη. Είναι μαύρα χρήματα και δεν αποδίδεται το ΦΠΑ, δεν πληρώνεται φόρος εισοδήματος όπως θα έπραττε ένα κτηματομεσιτικό γραφείο και δεν καταβάλλονται κοινωνικές ασφαλίσεις. Στο τέλος της ημέρας, οι αρνητικές επιπτώσεις κυμαίνονται σε τρεις άξονες. Ο συγκεκριμένος παράνομος κτηματομεσίτης κλέβει το κράτος, απομυζεί χρήματα από τον κάθε αγοραστή και τρίτον δημιουργείται στους ξένους και στους εγχώριους αγοραστές η αίσθηση ότι επικρατεί μια εικόνα ζούγκλας».
Τρόποι αντιμετώπισης
Σύμφωνα με τον κ. Κυναιγείρου, το συμβούλιο εγγραφής του Συνδέσμου, έχει αυτή τη στιγμή ένα επιθεωρητή, ενώ έχει λάβει έγκριση για ακόμα δύο. Όπως εξήγησε, αναμένεται αυτή η τελική έγκριση για να προχωρήσουν περαιτέρω στις προσλήψεις των δύο επιθεωρητών που θα στελεχώσουν με βέλτιστο τρόπο το Τμήμα. Τα οφέλη αυτών των προσλήψεων θα αποτυπωθούν στο να υπάρξει περισσότερος έλεγχος στις διαδικασίες των πωλήσεων και στην πάταξη των παράνομων πρακτικών. Επιπρόσθετα, όμως, ο πρόεδρος των κτηματομεσιτών τόνισε ότι για να αντιμετωπιστεί εν γένει το φαινόμενο της παράνομης κτηματομεσιτείας, θα πρέπει να υπάρξει καλύτερη συνεργασία και συμμετοχή, του κράτους.
«Αφού υπάρχει νομοθεσία, πρέπει να εφαρμόζεται σωστά. Αυτό που ζητούμε από τη δικαιοσύνη είναι να εφαρμόζονται κάθετα οι αποφάσεις της. Να υπάρξουν μεγάλες ποινές για να παραδειγματίζονται αυτοί που θέλουν να εμπλακούν στις κακές πρακτικές». Σχετικά με την προστασία που μπορεί να έχουν οι ξένοι αγοραστές, πρότεινε ως λύση «το να αναφέρεται σε πρεσβείες της Κύπρου πως στη χώρα μας υπάρχουν εγγεγραμμένοι αδειούχοι κτηματομεσίτες. Αυτό θα προτρέπει τους ενδιαφερόμενους αγοραστές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί από ενδεχόμενη εκμετάλλευση». Καταληκτικά είπε, «εύκολα, λοιπόν, μπορεί να αναλογισθεί ο καθένας πόσο μεγαλύτερη θα ήταν η φορολογική συνεισφορά των νόμιμων αδειούχων κτηματομεσιτών στα δημόσια ταμεία, αν όλες οι παράνομες πειρατικές κτηματομεσιτικές συναλλαγές διεκπεραιώνονται μέσω των νόμιμων γραφείων μας. Κερδισμένα θα ήταν οπωσδήποτε τα ταμεία του κράτους με πρόσθετα έσοδα αλλά κατ’ επέκταση κερδισμένοι θα ήταν και οι φορολογούμενοι πολίτες. Είναι απαραίτητη η συμβολή και η άμεση εμπλοκή του κράτους, ώστε να εφαρμοστεί η σχετική νομοθεσία και να καταπολεμηθεί η παράνομη κτηματομεσιτεία».
