Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Τον Απρίλιο του 2024 θα βγει στις διεθνείς αγορές με ομόλογο η Κυπριακή Δημοκρατία. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» το υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται στη διαδικασία ορισμού συμβούλου της έκδοσης του ομολόγου, με κατεύθυνση να βγει εντός Απριλίου. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το ομόλογο ΕΜΤΝ με το οποίο θα βγει στις αγορές για δανεισμό αναμένεται να είναι 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, όπως ορίζει εξάλλου το ετήσιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του 2024. Δεν είναι γνωστό οτιδήποτε ακόμα, ωστόσο θα είναι μεταξύ 5-10 ετών. Το συνολικό εγκεκριμένο μέγιστο ποσό δανεισμού κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2024 βάσει του χρηματοδοτικού προγράμματος της κυβέρνησης αναμένεται να φτάσει στα 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ, από τα οποία, όπως προαναφέρθηκε, θα προέλθουν από τον –καλώς εχόντων των πραγμάτων– δανεισμό του Απριλίου. Τα υπόλοιπα 300 εκατ. ευρώ για το 2024 θα προέλθουν από εγχώρια 3μηνιαία γραμμάτια Δημοσίου ύψους 120 εκατ. ευρώ, εγχώρια ομόλογα προς φυσικά πρόσωπα ύψους 40 εκατ. ευρώ και από δάνεια από υπερεθνικούς οργανισμούς (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και Τράπεζα Αναπτύξεως του Συμβουλίου της Ευρώπης) ύψους 140 εκατ. ευρώ.
Το ομόλογο του 2024 δεν θα έχει σχέση με ομόλογο βιωσιμότητας (πράσινο). Υπενθυμίζεται πως, η Κύπρος προχώρησε στην ίδια χρονική περίοδο του 2023 (Απρίλιος) στην πρώτη έκδοση ομολόγου ESG στην ιστορία της, με επιτυχία. Δανείστηκε 1 δισ. ευρώ και το βιβλίο προσφορών της εν λόγω έκδοσης ήταν το μεγαλύτερο που έχει εξασφαλιστεί από το 2014 όταν η Κύπρος επέστρεψε στις διεθνείς κεφαλαιαγορές και η έκδοση τιμολογήθηκε στην εκτιμώμενη αξία (fair value). Οι προσφορές είχαν ξεπεράσει τα 12 δισ. ευρώ.
Το ποσό εξυπηρέτησης του χρέους του κυπριακού κράτους για το 2024 θα είναι κατά 90% αυξημένο από αυτό του 2023.
Το δημόσιο χρέος της Κύπρου βάσει των στοιχείων της Στατιστικής Υπηρεσίας έφτασε τον Ιανουάριο του 2024 στα 23 δισ. ευρώ, από 23,5 δισ. τον Ιανουάριο του 2023. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, ανέρχεται σε 77,3%, έναντι 79,1% τον Ιανουάριο του 2023, αλλά όπως διαφαίνεται από τα δεδομένα, το ποσό εξυπηρέτησης του χρέους του κυπριακού κράτους για το 2024 θα είναι κατά 90% αυξημένο από αυτό του 2023. Το 2024 λήγει το 7ετές EMTN δάνειο που είχε συνάψει η Κύπρος το 2017 των 850 εκατ. ευρώ, αλλά και του 5ετούς που είχε συνάψει το 2019 ύψους 1 δισ. ευρώ.
Το 2024 ο ρυθμός ανάπτυξης των πρωτογενών δημόσιων δαπανών βάσει των δημοσιονομικών λογαριασμών της κυβέρνησης αναμένεται να είναι της τάξης του 5,8%, ενώ το 2025 και 2026 οι πρωτογενείς δημόσιες δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν με ρυθμό 4% και 4,3%, αντίστοιχα.
Οι προοπτικές 2024-2026
Οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές της κυπριακής οικονομίας που καταγράφονται στο στρατηγικό πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής 2024-2026 παραμένουν θετικές, με την οικονομία να αναμένεται να καταγράψει σχετικά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Σύμφωνα με τα δεδομένα της έκθεσης, η αναμενόμενη βελτίωση του ρυθμού βασίζεται κυρίως στην ανάκαμψη από την εγχώρια ζήτηση και την εξωτερική ζήτηση, αλλά σε μικρότερο βαθμό από τη συνεχιζόμενη εισροή ξένων εταιρειών, οι οποίες έχουν κυρίως εξαγωγικό προσανατολισμό στον τομέα του ICT, καθώς και η ανάκαμψη των τουριστικών εσόδων στα προ της πανδημίας επίπεδα θα βοηθήσουν στην βελτίωση των εξαγωγών. Από πλευράς πραγματικής οικονομίας, σύμφωνα με το βασικό μακροοικονομικό σενάριο, το 2024 ο ρυθμός ανάπτυξης προβλέπεται να κυμανθεί γύρω στο 3%, ενώ για τα έτη 2025 και 2026 υπολογίζεται στο 3,1% και 3,2%, αντίστοιχα. Ο πληθωρισμός (ΕΔΤΚ) για το 2024 προβλέπεται να μειωθεί από τα επίπεδα του 2023 και να κυμανθεί στο 2,5%, ενώ για τα έτη 2025-2026 υπολογίζεται στο 2%. Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί γύρω στο 5,8% το 2024, ακολούθως το 2025 να περιορισθεί στο 5,3% και το 2026 να μειωθεί περαιτέρω στο 5%.
Με βάση το μακροοικονομικό σενάριο του υπουργείου Οικονομικών, το δημοσιονομικό ισοζύγιο το 2024 προβλέπεται ότι θα είναι πλεονασματικό ύψους 714 εκατ. ευρώ, ενώ ως ποσοστό του ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει στο 2,3% και να παρουσιάσει βελτίωση 0,3 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τον τρέχοντα χρόνο. Μεσοπρόθεσμα, το δημοσιονομικό ισοζύγιο αναμένεται να παραμείνει ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 2,3% το 2025 ή ύψους 752 εκατ. ευρώ σε ονομαστικούς όρους, ενώ το 2026 προβλέπεται να βελτιωθεί οριακά στο 2,4% του ΑΕΠ ή σε ονομαστικούς όρους ύψους 799 εκατ. ευρώ.
Το 2024, ο ρυθμός αύξησης των δημόσιων εσόδων προβλέπεται να φθάσει το 6,8%, απόρροια του περί των Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου με βάση τον οποίο τα ποσοστά εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα είναι αυξημένα από 1η Ιανουαρίου 2024, ενώ το 2025 και 2026 αναμένεται αύξηση των δημόσιων εσόδων κατά 4,3%, ομοίως. Το 2024 ο ρυθμός ανάπτυξης των πρωτογενών δημόσιων δαπανών αναμένεται να είναι της τάξης του 5,8%, ενώ το 2025 και 2026 οι πρωτογενείς δημόσιες δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν με ρυθμό 4% και 4,3%, αντίστοιχα.
