Του Απόστολου Κουρουπάκη
Συναντήθηκα με τον ηθοποιό Μάριο Ιωάννου στην Αθήνα, την περασμένη εβδομάδα, σε μία όμορφη πλατεία, στου Ψυρρή. Καθίσαμε σε μία από τις καφετέριες της πλατείας, στέκι του Μάριου και πριν αρχίσουμε να μιλάμε για την παράσταση «Tea Ceremony» (παραγωγή της SRSLY_yours, σε σκηνοθεσία/δραματουργία Αχίμ Βίλαντ) που ανέβαζε στο Bios Athens B τον Νοέμβριο (αργότερα μαθαίνω πως το «Tea Ceremony» θα συνεχιστεί με την ελληνική εκδοχή του), η συζήτησή μας οδηγήθηκε χωρίς πρόγραμμα σε κάθε είδους τελετές. Αρχίσαμε να μιλάμε για το πώς ο καθένας μας έχει βιώσει τελετές που αφορούν τον θάνατο, χωρίς ωστόσο η ατμόσφαιρα να βαραίνει… Εκείνη τη μέρα θα είχε γενέθλια ο Αχίμ Βίλαντ, ο σύντροφος και συνοδοιπόρος για πολλά χρόνια του Μάριου και όσο συζητούσαμε αντιλαμβανόμασταν και οι δύο ότι κάτι το συμπαντικό είχε συμπράξει για να συναντηθούμε και να μιλήσουμε για το «Tea Ceremony» εκείνη την ημέρα. Η συζήτησή μας προχώρησε πολύ περισσότερο απ’ όσο ήταν προγραμματισμένη. Από την αρχή όμως σιωπηρά συμφωνήσαμε πως θα μας άρεσε περισσότερο να αφήσουμε κατά μέρος το τυπικό μιας συνέντευξης, και να μιλήσουμε για την κάθε τελετή που έχουμε βιώσει και πώς αυτή ίσως να μας έχει καθορίσει ή μας έχει βοηθήσει… Συνεχίσαμε να συζητάμε και να θυμόμαστε, με τον Μάριο να φέρνει μπροστά μου με κάθε ευκαιρία τον Αχίμ… Εγώ επιφυλάχθηκα να κάνω επιπλέον ερωτήσεις, έχοντας δει την παράσταση.
Ρώτησα αρχικά τον Μάριο, πώς αυτή η τελετουργία της προετοιμασίας τσαγιού έγινε έμπνευση για να φτιαχτεί μία παράσταση, ο Μάριος μού απάντησε πως με τον Αχίμ αποφάσισαν ότι θα υπήρχε μία γκέισα και το ταξίδι θα γινόταν κατά τη διάρκεια μιας βραδιάς, κατά το οποίο θα ψυχαγωγούσε το κοινό της. «Η τελετή τσαγιού αποκαλύφθηκε ένα βράδυ στο You tube, που τυγχάνει να είναι τρομερό αρχείο για δημιουργούς. Διαπιστώσαμε πως η τελετή τσαγιού έχει πολύ ψωμί για εμάς. Έχει αρχή, μέση τέλος και έχει κάθαρση. Έχοντας λοιπόν μια ιαπωνική τελετή τσαγιού ως ραχοκοκαλιά, στήσαμε το δικό μας μήνυμα».
Και η γκέισα ως φιγούρα πού στοχεύει να οδηγήσει το κοινό; Υπάρχουν δικά σου κοινά με μία γκέισα, που ακολουθεί αυστηρά μια τελετουργία; «Οι γκέισες ψυχαγωγούν. Αυτή είναι η δουλειά τους. Και εγώ αυτό κάνω. Είμαι ηθοποιός. Ψυχαγωγώ. Ακολουθώ μια συγκεκριμένη φόρμα και διαδρομή κάθε φορά μόνος η με άλλους ηθοποιούς μαζί. Ξεκινάω από ένα σημείο για να καταλήξω μέσα από διαδρομή, σε ένα άλλο. Η γκέισα σε μια τελετή τσαγιού ξεκινά από ένα σημείο και καταλήγει σε ένα άλλο. Ο Άμλετ, που είναι ο ρόλος που θέλω να παίξω, βρίσκει τρόπο να πιάσει τη συνείδηση του βασιλιά. Η γκέισα θέλει να προκαλέσει τη συμπόνια από το κοινό των συνδαιτυμόνων της. Να πιάσει τη συνείδηση του δικού της βασιλιά. Αυτό προκύπτει γιατί την Κικουνοχάνα τυγχάνει να την πονάει που στον κόσμο μας τα θύματα ενός σκληροπυρηνικού καπιταλισμού είναι αμέτρητα». Άρα θα μπορούσαμε να πούμε πως η παράσταση είναι μια καταγγελία κοινωνική και όχι μόνο, μακιγιαρισμένη με χρυσόσκονη… «Η παράσταση είναι μια διαμαρτυρία. Είναι μια διαμαρτυρία μακιγιαρισμένη με χρυσόσκονη». Λίγο πριν τελειώσει η συνάντησή μας τον ρώτησα: Είναι η ζωή μας μικρές τελετουργίες, που ίσως κρύβουν αδυναμίες μας; «Αποκαλύπτουν τον άνθρωπο που συναντά τον Θεό οι τελετουργίες μας. Δεν κρύβουν αδυναμίες. Οι πρόγονοί μας είχαν πιο πολλή επαφή με την ψυχή. Ο τρόπος που το έκαναν αυτό βιωματικά ήταν μέσα από τις τελετουργίες»… και για να επιστρέψουμε στη γήινη πραγματικότητα, αν και με τον Μάριο Ιωάννου, αυτό δεν είναι δεδομένο, τον ρωτώ ποια είναι τα σχέδιά του στην Αθήνα: «Είμαι συγκεντρωμένος στο να δημιουργώ. Δημιουργώντας, προκαλώ ωραία πράγματα μέσα μου και έξω μου. Αυτό κάνω στην Αθήνα. Είναι το ίδιο που έκανα σε όλη μου τη ζωή. Παράλληλα πάω συχνά το λόφο των Μουσών και κοιτάω την Ακρόπολη. Είναι όμορφη πολύ. Ειδικά όταν βρέχει».
Τα όπλα των τεράτων
Παρακολουθώντας την παράσταση μού ήρθε στο νου ο Καρυωτάκης, που στο ποίημά του «Υποθήκαι» γράφει: «όταν οι άνθρωποι θέλουν το κακό, του δίνουν όψη να αρέσει. Του δίνουν λόγια χρυσά που νικούν με την πειθώ, με το ψέμα»… Ρώτησα, λοιπόν, τον Μάριο, πόσο αληθινά πιστεύει ότι είναι αυτά τα λόγια, πώς τα σχολιάζει… «Μα ναι. Το κάνουν αυτό οι άνθρωποι. Εδώ πέφτουν βόμβες διαμελίζοντας μωρά και αυτός που πατάει το κουμπί να πέσει η βόμβα βγαίνει φορώντας ωραίο κοστούμι, έχοντας πιει ωραίο καφέ με άσπρη ζάχαρη και έχοντας κάνει και λεύκανση στα δόντια του, για να χαμογελάσει στο τέλος, διαβεβαιώνοντάς μας πως το κάνει για το καλό της ανθρωπότητας. Η Γκέισα κάνει μια γοητευτική τελετή για να μας πάει στο διαμελισμένο μωρό. Αργά-αργά και μεταξένια. Χρησιμοποιεί τα όπλα των τεράτων. Τους πολεμάει με δικά τους κόλπα» μου απαντάει.
Η συνέντευξη είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Αχίμ Βίλαντ.
