ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Το πορτρέτο του τελευταίου των ρομαντικών

Το Πανεπιστήμιο Κύπρου διοργανώνει δύο ξεχωριστές εκδηλώσεις για να τιμήσει τον ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη

Του Απόστολου Κουρουπάκη

Του Απόστολου Κουρουπάκη

kouroupakisa@kathimerini.com.cy

Το Πανεπιστήμιο Κύπρου διοργανώνει στο θέατρο Αποθήκες του ΘΟΚ, δύο ξεχωριστές δράσεις για τον ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη. Η πρώτη εκδήλωση θα είναι διαλέξεις για τη ζωή και το έργο του ποιητή, ενώ η δεύτερη, την ίδια μέρα, θα είναι μία παράσταση από τους bijoux den kant σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη, σε συνεργασία με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου (στο πλαίσιο του προγράμματος «το σαλόνι των ξένων», το οποίο επιμελείται καλλιτεχνικά ο Παναγιώτης Λάρκου). Το πρώτο εθνικό πορτρέτο της bijoux de kant «Ο γείτονάς μου Ναπολέων Λαπαθιώτης» κέρδισε το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας στα Queer Theatre Awards 2017 (Αντώνης Γκρίτσης), έρχεται για πρώτη φορά στην Κύπρο και παρουσιάζεται από το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ο Γιάννης Σκουρλέτης, που σκηνοθετεί στην παράσταση, είχε την ευγένεια να μιλήσει στην «Κ» αργά το βράδυ, μετά από πρόβες. «Πρώτη φορά έρχομαι στην Κύπρο και αυτό είναι κάτι που με χαροποιεί ιδιαίτερα, θα ήθελα να τη γνωρίσω, όπως και το κοινό της», έτσι ξεκινήσαμε την κουβέντα μας. «Ο γείτονάς μου Ναπολέων Λαπαθιώτης», μου λέει ο σκηνοθέτης, είναι μια σύγχρονη παράσταση που είχε μία πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή μέχρι τώρα, αφού ξεκίνησε μάλλον φιλικά, για 2-3 παραστάσεις, και τελικά άρεσε και πήγαινε ολοένα και καλύτερα. Για τους συντελεστές της παράστασης ήταν κάπως απρόσμενο όλο αυτό, «μας έδωσε μεγάλη χαρά και μάλιστα ότι ερχόμαστε και στην Κύπρο με αυτή την παράσταση μας χαροποιεί ακόμη περισσότερο». 


Τι ήταν όμως αυτό που έκανε αυτή την παράσταση τόσο επιτυχημένη; «Νομίζω ότι το βασικό της συστατικό είναι η ειλικρίνειά της, όσον αναφορά το αίσθημα που έχει. Αυτοί οι ποιητές έχουν ένα λόγο αρκετά βιωματικό, με αποτέλεσμα να έχουν λέξεις που εγγράφονται στον καθένα με έναν πολύ προσωπικό τρόπο και καταφέρνουν τα λόγια τους να ταυτίζονται με τον θεατή», μου απαντάει ο Γιάννης Σκουρλέτης και αντιλαμβάνομαι ότι δεν έχουμε εξηγήσει σαφώς για το ποιοι είναι αυτοί οι ποιητές και γιατί αυτός ο τίτλος, «η παράσταση είναι βασισμένη σε ένα κείμενο που έγραψε ο Γιώργος Ιωάννου, ένας μοναχικός εκπρόσωπος της μεταπολεμικής αστικής ηθογραφίας, ο οποίος, περνώντας συχνά από το ερειπωμένο σπίτι του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, στα Εξάρχεια έγραψε το κείμενο ‘Ο γείτονάς μου Ναπολέων Λαπαθιώτης’. Ο Λαπαθιώτης, ο καταραμένος ρομαντικός ποιητής, ο τελευταίος αυτής της γενιάς ζωντανεύει μέσα από τα λόγια του Ιωάννου», μου εξηγεί ο σκηνοθέτης.

Τους δύο λογοτέχνες υποδύεται ο ηθοποιός Αντώνης Γκρίτσης, ο οποίος καταφέρνει να ισορροπήσει σε δύο χαρακτήρες, να γεφυρώσει τις δύο προσωπικότητες, και να τις κάνει να συνομιλήσουν. Μου λέει ο Γιάννης, «ο Αντώνης Γκρίτσης γίνεται η φωνή του επιβλητικού Ιωάννου και του μελαγχολικού Λαπαθιώτη, μεταφέροντας την υπαρξιακή μοναξιά του απόκληρου και του κοινωνικά αποκλεισμένου, τους μιμείται, αλλά τους κάνει να είμαστε εμείς». Είναι ξεκάθαρο ότι αυτή η παράσταση δεν είναι μία βιογραφική προσέγγιση του Λαπαθιώτη μέσα τη ματιά του Ιωάννου και ο Γιάννης Σκουρλέτης μου εξηγεί: «Το στοίχημα δεν είναι να γίνει μια νέα ηθογραφία του Λαπαθιώτη ή του Ιωάννου, αλλά να μιλήσουμε για εμάς, και νομίζω ότι αυτή παράσταση έχει κερδίσει αυτό το στοίχημα. Τους αντιγράφουμε, αλλά αυτό το κάνουμε απενοχοποιημένα, το χρησιμοποιούμε ως μία φόρμα για να μιλήσουμε για τα δικά μας» και συμπληρώνει «άλλωστε η παράσταση θέτει έντονα τα ζητήματα της μοναξιάς με έναν τρόπο που όλοι μπορούν να ταυτιστούν, πέρα από τα πραγματολογικά κομμάτια που μπορεί να έχει η ζωή των ποιητών αυτών, καταφέρνει τελικά ο λόγος τους να ακουμπήσει όλους τους ανθρώπους».


Διαχρονία της γλώσσας
Το ενδιαφέρον της ομάδας μας, της Bijoux de kant είναι να γυρνάει σε ελληνικά ποιητικά κείμενα, γιατί μας ενδιαφέρει πολύ η ελληνική δραματουργία. Αποκαλούμε αυτές τις διακειμενικές προσεγγίσεις εθνικά πορτρέτα και έχουμε την αίσθηση ότι αυτό που φτιάχνουμε εν δυνάμει μπορεί να είναι ένα εθνικό πορτρέτο μοναξιάς. Μετά από τον Λαπαθιώτη και τη συνομιλία του με τον Γ. Ιωάννου ακολούθησε ο Μπολιβάρ του Εγγονόπουλου. Εκεί ο Εγγονόπουλος συνομίλησε με τη σύγχρονη ελληνίδα συγγραφέα Γλυκερία Μπασδέκη. Αυτές οι διακειμενικότητες έχουν πάντα τόσο ενδιαφέρον. Χρησιμοποιούμε τους λογοτέχνες και τη γλώσσα τους για να μιλήσουμε για τα δικά μας καθημερινά αδιέξοδα τα οποία είναι κοινά και φυσικά διαχρονικά. Η όλη ιστορία είναι η γλώσσα που διατηρεί το αίσθημα, αυτή τη διαχρονία του.


Δύο διαλέξεις
Δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου Κύπρου θα συζητήσουν για την κυπριακή καταγωγή, τη ζωή και το έργο του ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη. Συγκεκριμένα, ο αναπληρωτής καθηγητής Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας Πέτρος Παπαπολυβίου από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, θα μιλήσει με θέμα, «Οι λαπηθιώτικες προγονικές καταβολές του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη» και ο καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας Παντελής Βουτουρής από το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών θα αναπτύξει το θέμα, «Ναπολέων Λαπαθιώτης. Η λυπημένη φλόγα και η λέξη που δεν ειπώθηκε ποτέ.». Σύμφωνα με την έρευνα του δρα Πέτρου Παπαπολυβίου οι διαθέσιμες μαρτυρίες για τις κυπριακές ρίζες της οικογένειας Λαπαθιώτη αναφέρονται κυρίως στον γενάρχη της οικογένειας, Χατζηηλία, θύμα των σφαγών της 9ης Ιουλίου 1821, στη ζωντανή – μέχρι τις μέρες μας – ανάμνηση της οικογένειας στη Λάπηθο και στους Λαπηθιώτες, και στην επίσκεψη του Λεωνίδα Λαπαθιώτη στον τόπο καταγωγής του, κατά το 1895-1896.

Πληροφορίες: Αφιέρωμα στον ποιητή Ναπολέων Λαπαθιώτη /«Ο γείτονάς μου Ναπολέων Λαπαθιώτης», θέατρο Αποθήκες του ΘΟΚ, Κάμπου 29, Στρόβολος, 31 Μαρτίου, 7:00-8:00 μ.μ (διαλέξεις) και 8:30 μ.μ. η θεατρική παράσταση. Σύνθεση κειμένων θεατρικής παράστασης Γιάννης Σκουρλέτης, Ηλέκτρα Ελληνικιώτη. Σκηνοθεσία - σκηνογραφία Γιάννη Σκουρλέτη. Ερμηνεύει ο Αντώνης Γκρίτσης. Κράτηση θέσεων www.ucy.ac.cy/alumni. Η είσοδος στις διαλέξεις είναι δωρεάν.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Θέατρο-Χορός: Τελευταία Ενημέρωση

X