Η υποβολή αίτησης ένταξης στο Νατοϊκό πρόγραμμα Συνεταιρισμός για την Ειρήνη, που αποτελεί κορυφαία προτεραιότητας της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, φαίνεται να είναι κλινικά νεκρή ή καλύτερα να έχει τεθεί σε αμερικανικό και ευρωπαϊκό αναπνευστήρα, μετά από ενάμισι σχεδόν χρόνο διακυβέρνησης - χωρίς να έχει καν ακόμη η αίτηση υποβληθεί.
Η θέση της κυβέρνησης επί του προκειμένου ήταν αρκετά σαφής από την αρχή. Σε ομιλία του στη Διευρυμένη Κεντρική Επιτροπή του ΔΗΚΟ στις 24.11.2012 ο τότε υποψήφιος και νυν πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης δήλωνε ότι: «Η νέα κυβέρνηση δεν θα διακατέχεται από αντι-Ευρωπαϊκά σύνδρομα» και ότι «θα υποβάλουμε άμεσα αίτηση για ένταξη της Κύπρου στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη». Την ίδια διαβεβαίωση έδινε αργότερα ενώπιον της Κυπριακής Βουλής στις 28.02.2013, μετά την εκλογή του στο προεδρικό αξίωμα, ως μέρος του προγράμματος διακυβέρνησης του.
Βέβαια στην πορεία η κυβέρνηση άρχισε να βρίσκεται αντιμέτωπη με τις ωμές πραγματικότητες στο ΝΑΤΟ επί του θέματος, καθώς και με τον παράγοντα Τουρκία, τα οποία επανειλημμένως επισημάναμε και αναλύαμε χωρίς να εισακουόμαστε. Το κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας υποχρεώθηκαν έτσι να αλλάξουν τη ρητορική και τις προσεγγίσεις τους, αλλά πίσω από τις γραμμές των δηλώσεων και των ανακοινώσεων τους δύσκολα μπορούσαν να κρυφτούν τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι προσπάθειες τους. Το θέμα της άμεσης υποβολής αίτησης ένταξης έστω και αν η Τουρκία την απέρριπτε («Θα κερδίζαμε τουλάχιστο τις εντυπώσεις» έλεγαν) έπαψε σύντομα να υφίσταται και ο Κύπριος Υπουργός των Εξωτερικών Γιαννάκης Κασουλίδης με δηλώσεις του στις 12. 04. 2014, σηματοδοτούσε αναδίπλωση στην πολιτική αυτή: Η Κύπρος, είπε, είναι έτοιμη να καταθέσει την αίτηση της, ωστόσο «εκείνο που δεν θέλουμε να γίνει είναι να κατατεθεί η αίτηση προτού ωριμάσουν τα πράγματα, για να μην ασκήσει βέτο η Τουρκία. «‘Αν η Τουρκία ασκήσει βέτο» - πρόσθεσε – « θα λήξει άδοξα αυτή η προσπάθεια, η οποία θέλουμε να είναι πετυχημένη και άρα κάνουμε υπομονή».
Όμως αυτό που καταδεικνύει ότι το όλο ζήτημα έχει πια οδηγηθεί σε αδιέξοδο δεν είναι μόνο το γεγονός ότι η Λευκωσία δεν προχώρησε ακόμη σε υποβολή αίτηση ένταξης στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη. Είναι πάνω απ’ όλα, το ότι το μόνο καταφύγιο που προφανώς της απέμεινε, αφού εξάντλησε τις προσπάθειες της, είναι να ζητά από άλλους να της πουν - αν της πουν –πότε και αν θα υποβάλει αίτηση ένταξης, ανάλογα με τις προθέσεις της Τουρκίας! Ο κ. Κασουλίδης ήταν πολύ σαφής επί του προκειμένου όταν σε συνέντευξη του στον «Πολίτη» (25.05.2014) δήλωνε ότι «έχω ζητήσει προσωπικά από τον κ. Κέρι και την κα Άστον να μας πουν πότε να υποβάλουμε αυτή την αίτηση, έτσι ώστε όταν την υποβάλουμε να μην εισπράξουμε ένα ξεκάθαρο βέτο από την Τουρκία. Προτιμούμε να δουλεύουμε προς εκείνη την κατεύθυνση μέχρις ότου τα πράγματα ωριμάσουν».
Ωστόσο ούτε ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, ούτε και η Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλεια, πρόκειται να πουν στην κυπριακή πλευρά ότι τα πράγματα έχουν ωριμάσει, ότι δεν θα υπάρξει τουρκικό βέτο και άρα μπορεί να υποβάλει την αίτηση της για ένταξης στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη. Η Άγκυρα για πολιτικούς και στρατηγικούς λόγους είναι απίθανο να συγκατατεθεί στο θέμα αυτό, είτε πριν, είτε μετά από μια λύση στο Κυπριακό. Εξάλλου, «δεν γνωρίζουμε κανένα κράτος Κύπρος» λέει συχνά η τουρκική πλευρά. Η παράκληση λοιπόν του Κύπριου Υπουργού Εξωτερικών προς Κέρι και Άστον δεν δίνει ουσιαστική διέξοδο ή λύση στο πρόβλημα αυτό, απλά θέτει ένα ζήτημα, που προφανώς είναι ήδη κλινικά νεκρό, σε αμερικανικό και ευρωπαϊκό αναπνευστήρα.
(05.06.2014)
* Τέως Βουλευτής, Ειδικός σε Θέματα Άμυνας και Στρατηγικής
