ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Πρώτη μέρα να φύγουν οι περισσότεροι Τούρκοι

Ένα σύστημα φιλίας της Κύπρου με Τουρκία και Ελλάδα που θα αντικαταστήσει το σημερινό

Του Αθανάσιου Έλλις

Του Αθανάσιου Έλλις

Σε συνέντευξή του στην «Κ» από τη Νέα Υόρκη, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς τονίζει ότι το μεγαλύτερο τμήμα των τουρκικών δυνάμεων κατοχής πρέπει να αποχωρήσει από την Κύπρο από την πρώτη ημέρα της λύσης, ενώ αποκαλύπτει ότι έχει ετοιμάσει εμπεριστατωμένο έγγραφο για το θέμα των εγγυήσεων με βάση το οποίο πορεύονται Αθήνα και Λευκωσία και προβλέπει ένα σύστημα συνεργασίας και φιλίας της Κύπρου με την Τουρκία και την Ελλάδα που θα αντικαταστήσει το σημερινό καθεστώς. Η συζήτηση με τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας διεξήχθη στη μόνιμη αντιπροσωπεία της Ελλάδας στα Ηνωμένη Έθνη, στο τέλος της πενθήμερης παρουσίας του πρωθυπουργού και του ιδίου στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, και λίγο πριν από τη σημερινή τριμερή συνάντηση του γ.γ. των Ην. Εθνών με τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί.

 –Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε στο Κυπριακό; Είμαστε, όπως παρουσιάζεται, κοντά σε λύση;

–Έχουν συζητηθεί τα τέσσερα πρώτα κεφάλαια που αφορούν τις εσωτερικές πτυχές, υπάρχει συμφωνία σε πολλά θέματα, αλλά και πολλά παραμένουν ανοικτά όπως είναι η εκ περιτροπής προεδρία, και έχουμε επίσης το εδαφικό και τις εγγυήσεις και την ασφάλεια, τα οποία δεν τα έχουν συζητήσει λεπτομερώς οι δύο πλευρές, αλλά έχουμε ξεκινήσει εδώ και πάρα πολύ καιρό μια διερεύνηση του ποια θα μπορούσε να ήταν μια πιθανή λύση ή και συμβιβασμός.
Ποια είναι η θέση και ο ρόλος της Ελλάδας;
–Στο κεφάλαιο της ασφάλειας έχει λόγο και η Ελλάδα. Εγώ από την πρώτη φορά που ήρθα στις ΗΠΑ, τον Απρίλιο του ’15, κατέστησα σαφές ότι πρέπει να τελειώσουμε με το σύστημα των εγγυήσεων γιατί είναι αναχρονιστικές. Γίνεται μια προσπάθεια από τους Ελληνοκύπριους και από εμάς για τη διαμόρφωση ενός συστήματος συνεργασίας και φιλίας το οποίο να αφορά τη συνεργασία της Κύπρου με τις δύο, πρώην θα έλεγα πλέον, εγγυήτριες δυνάμεις, αλλά χωρίς κανένα παρεμβατικό δικαίωμα από πλευράς τους.
–Τι στάση τηρεί η Τουρκία;
–Σε αυτό το σημείο η Τουρκία βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία της ωρίμανσης της σκέψης της. Έχω κάνει πολλές συναντήσεις με τον κ. Τσαβούσογλου στις οποίες έχουμε κουβεντιάσει αυτό το θέμα. Δεν έχουμε συμφωνήσει, αλλά κατά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Ερντογάν εδώ στη Νέα Υόρκη, είπαμε να βρεθούμε σύντομα για να το κουβεντιάσουμε περαιτέρω. Εγώ έχω ετοιμάσει ένα εκτενές έγγραφο πάνω σε αυτά τα ζητήματα. Το έχει υπόψη της η κυπριακή κυβέρνηση και έχουμε συμφωνήσει, και με βάση αυτό θα πορευτούμε.
–Προφανώς πρέπει να αποχωρήσουν οι τουρκικές δυνάμεις. Αμέσως; Σε βάθος χρόνου;
–Τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής θα πρέπει να φύγουν. Είναι ολοφάνερο και από πρακτική άποψη δεν μπορούν να φύγουν σε μία ημέρα. Αυτό, όμως, που επιδιώκει ο Πρόεδρος της Κύπρου, και σε αυτό έχει την πλήρη υποστήριξη τη δική μας, είναι το μεγαλύτερο κομμάτι του στρατού να έχει ετοιμαστεί να αποχωρήσει την επόμενη ημέρα, διότι οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν άμεσα κέρδη από την ενοποίηση και εξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ δεν έχουν εξασφαλισθεί τα αντίστοιχα για τους Ελληνοκύπριους. Και τα αντίστοιχα σε αυτό είναι η αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων, επιστροφή εδαφών και οι συμφωνίες που θα υπάρξουν στις εσωτερικές πτυχές. Άρα, το μεγαλύτερο μέρος των Τούρκων πρέπει να φύγει αμέσως, και μετά θα υπάρξει μια διαδικασία αποχώρησης που θα είναι σε λελογισμένο χρόνο και θα έχει ημερομηνία λήξης.
–Θα παραμείνει ένας μικρός αριθμός;
–Όχι, κανένα κομμάτι δεν θα μείνει.
-Πόσοι θα είναι αυτοί που θα μείνουν για ένα διάστημα και πόσο θα είναι αυτό;
–Αυτό το διαπραγματεύεται η κυπριακή κυβέρνηση, αλλά η βασική σκέψη είναι να φύγει το μεγαλύτερο κομμάτι την πρώτη μέρα και οι υπόλοιποι να αποχωρήσουν σε ένα χρονικό διάστημα που να αποδεικνύει ότι δεν παραμένει ο κατοχικός στρατός στην Κύπρο.
Είδατε τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν. Τι ρόλο διαδραματίζουν οι ΗΠΑ;
–Οι Αμερικανοί θα ήταν ικανοποιημένοι εάν τελείωνε η αντιπαράθεση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας λόγω του Κυπριακού. Αυτό τους ενδιαφέρει πρωτίστως. Το δεύτερο είναι να υπάρξει μια συμβιβαστική λύση στο θέμα. Στο αμερικανικό κατεστημένο και τη διοίκηση, υπάρχουν διάφορες θετικές απόψεις για το Κυπριακό, αλλά και άλλες όχι θετικές οι οποίες απαντώνται καταλλήλως.

Η τριμερής με όλους τους παίκτες της περιοχής

–Οι εκπρόσωποι των εβραϊκών οργανώσεων που συναντήσατε έθεσαν θέμα για την τριμερή συνεργασία με την Παλαιστίνη;
–Όχι, δεν τους ενδιέφερε. Δεν ετέθη καθόλου. Κοιτάξτε, εμείς θέλουμε να διαμορφώσουμε μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στη νοτιοανατολική Ευρώπη και την ανατολική Μεσόγειο. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε, μαζί με την Κύπρο, τις τριμερείς σχέσεις με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τον Λίβανο και τώρα την Παλαιστίνη, δηλαδή με όλους τους παίκτες της περιοχής, άρα είμαστε φορέας συνεννόησης και συνεργασίας με όλους στην ανατολική Μεσόγειο. Δεύτερον, φιλοξενήσαμε τη συνάντηση που έγινε στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου στη Ρόδο, και ξεκίνησε με έξι ευρωπαϊκά και έξι αραβικά κράτη, μια δομή συνεργασίας. Τρίτον, θέλουμε να στήσουμε γενικότερα μια θετική και όχι αρνητική ατζέντα συνεργασίας, σε ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων. Ξέρετε, όταν συζητά κανείς σε διμερείς συναντήσεις και σε πολυμερή φόρα για τη Μέση Ανατολή, η κουβέντα αφορά συγκρούσεις και πολέμους. Εμείς θέλουμε να πάμε σε μια θετική ατζέντα που να αφορά και τη συνεργασία στον πολιτισμό, στην οικονομία, στην εκπαίδευση, κ.λπ. Και, τέταρτο, είναι μια πρόταση που κατέθεσα στη σύνοδο του ΟΑΣΕ στο Πότσδαμ, πριν από δυο εβδομάδες, ότι όπως δημιουργήσαμε μια δομή ασφάλειας στην Ευρώπη ακόμη και την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, όταν είχαμε τις αποφάσεις του Ελσίνκι, που μας οδήγησαν στον ΟΑΣΕ, σήμερα να αναζητήσουμε μια τέτοια ανάλογη δομή ασφάλειας στην ανατολική Μεσόγειο. Επίσης, πέρα από τις δράσεις μας στα Βαλκάνια και στην περιοχή μας, έχουμε πάρει και μια πρωτοβουλία για τη δημιουργία της συμμαχίας των «μεγάλων πολιτισμών» που εξακολουθούν να παίζουν ρόλο στον κόσμο. Στο πλαίσιο αυτό προγραμματίζεται να κάνουμε μια πρώτη συνάντηση στο τέλος του χρόνου στην Αθήνα με το Ιράκ, το Ιράν, την Κίνα, την Ινδία, την Ιταλία, την Αίγυπτο, το Μεξικό και τη Βολιβία.


Υπάρχουν κράτη μέλη που δεν θα ήθελαν
να υλοποιηθεί καθόλου η συμφωνία με Τουρκία


Εμείς θέλουμε να υλοποιηθούν όλα όσα έχουν συμφωνηθεί. Οι μεν Τούρκοι σε ό,τι αφορά τον έλεγχο και την επιστροφή των προσφυγικών ρευμάτων, η δε Ευρώπη να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που ανέλαβε

–Τι συζητήσατε με τον κ. Ερντογάν για το προσφυγικό;
–Έκανε ο πρωθυπουργός μια συζήτηση με τον κ. Ερντογάν για ορισμένες παραμέτρους της λύσης του προσφυγικού που εκ των πραγμάτων έχουν προκύψει και πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε. Οι δύο ηγέτες ανέθεσαν σε εμάς, τους υπουργούς Εξωτερικών, να τα ρυθμίσουμε.
–Για ποια σημεία μιλάμε;
–Αφορούν τους πρόσφυγες που δεν χωρούν πλέον στα νησιά, για τους οποίους πρέπει να υπάρξει φροντίδα από την ελληνική πλευρά, αλλά και να επιστραφούν στην Τουρκία όσοι δεν λάβουν άσυλο.
–Η Ελλάδα υποστηρίζει την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, αν εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις;
–Εμείς θέλουμε να υλοποιηθούν όλα όσα έχουν συμφωνηθεί. Οι μεν Τούρκοι σε ό,τι αφορά τον έλεγχο και την επιστροφή των προσφυγικών ρευμάτων, η δε Ευρώπη να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που ανέλαβε τόσο για την παροχή χρηματοδότησης όσο και για τη βίζα.
–Δεν το έχει κάνει μέχρι τώρα στον βαθμό που θα έπρεπε;
–Υπάρχουν ορισμένα κράτη-μέλη που δεν θα ήθελαν να υλοποιηθεί καθόλου η συμφωνία, ιδιαίτερα εξαιτίας του δεύτερου τμήματός της και αυτό που πρέπει να φροντίσουν η Ελλάδα, και η Τουρκία, αλλά και τα ευρωπαϊκά όργανα, είναι να εφαρμοσθεί η συμφωνία.
–Συζητήθηκαν οι διαφορές στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
–Τα ελληνοτουρκικά ήταν περιορισμένα. Υπάρχει ένας δίαυλος συνεννόησης ανάμεσα στα δυο Υπουργεία Εξωτερικών οπού σημαντικό ρόλο έπαιζε ο πρώην υφυπουργός και νέος πρέσβης της Τουρκίας στον ΟΗΕ, ο κ. Σινιρίογλου, και είμαστε εν αναμονή να ορίσουν από την πλευρά τους τον αρμόδιο, ώστε να συνεχίσουμε τις διερευνητικές επαφές, τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, και τον διάλογο σε υπηρεσιακό επίπεδο.

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Αθανάσιου Έλλις

Πολιτική: Τελευταία Ενημέρωση

Πώς ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος μπορούσε να «ευλογήσει» εθνικά τον βασιλιά Παύλο και τη βασίλισσα Φρειδερίκη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο ...
Του Ανδρέα Χατζηκυριάκου
 |  ΠΟΛΙΤΙΚΗ
X