ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Είναι σκάνδαλο το Κυπριακό να μη λυθεί υπό την αιγίδα της Ε.Ε.

Ο Γκι Φερχόφσταντ μιλά στην Κ για το κυπριακό και τον ρόλο που πρέπει να παίξει η Ε.Ε

Συνέντευξη στους ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΡΑΣΧΟ και ΓΙΩΡΓΟ ΜΑΣΟΥΡΑ
Σκανδαλώδες θεωρεί ο πρόεδρος του κόμματος Συμμαχίας Φιλελευθέρων και Δημοκρατών, Γκι Φερχόφστατ, το γεγονός ότι τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού δεν εγγυάται απευθείας η Ε.Ε. ή έστω ότι δεν βρίσκεται υπό την αιγίδα της. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» ο επί οκτώ χρόνια πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην ανάγκη για μια πιο ενωμένη Ευρώπη, που θα έχει δικό της στρατό, ομοσπονδιακή αστυνόμευση και κανονισμούς οι οποίοι δεν θα είναι α λα καρτ. Προσθέτως, ήταν σαφής ως προς την αντίληψή του για την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., τονίζοντας ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί ως έχουν τα πράγματα στο εσωτερικό της Τουρκίας – πόσο μάλλον και σε περίπτωση επαναφοράς της θανατικής ποινής. Ο κ. Φερχόφστατ θεωρεί τέλος τη διαδικασία διαπραγμάτευσης για το Brexit, σαν μία άνευ προηγουμένου ευκαιρία να παγιώσει η Ε.Ε. διαθρωτικές αλλαγές που θα τη βοηθήσουν να επιβιώσει σε μακροχρόνιο ορίζοντα. «Διαφορετικά, η Ευρώπη πεθαίνει» τόνισε ο Γκι Φερχόφστατ.

–Οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό μπαίνουν σε τελικό στάδιο, με δύο πολύ δύσκολα κεφάλαια, εδαφικό και εγγυήσεις, να τίθενται επί τάπητος. Μπορεί η Ε.Ε. να ανεχτεί τρίτες χώρες ως εγγυήτριες δυνάμεις στα εδάφη της;
–Πρέπει να σας πω ότι δεν είμαι ειδικός στο Κυπριακό. Είμαι σε θέση όμως να δηλώσω ό,τι ελπίζουμε πως αυτή τη φορά θα υπάρξει συμφωνία και υποστηρίζουμε από την πλευρά μας την όλη διαδικασία. Βεβαίως, τρέχουν ταυτόχρονα πολύ ανησυχητικές εξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίας, με τον Ερντογάν να κάνει δηλώσεις που μόνο αισιοδοξία δεν βγάζουν. Ας ελπίσουμε πως δεν θα επηρεάσουν τη διαδικασία και το αποτέλεσμα.

Δίνουμε το Κυπριακό εργολαβία σε τρίτους!

–Λέτε συχνά πως η Ε.Ε. απλώς μπαλώνει προβλήματα, αλλά δεν τα επιλύει. Το Κυπριακό βρίσκεται σήμερα σε κομβικό σημείο, σε μια περιοχή που φλέγεται και η Ε.Ε. δεν κάνει αισθητή την παρουσία της στη διαδικασία.
–Το γνωρίζω. Είναι όντως σκάνδαλο το γεγονός ότι δεν είναι η Ε.Ε. το Σώμα που τελικά θα βρει λύση για το Κυπριακό. Η Κύπρος είναι κομμάτι της Ευρώπης εξάλλου. Δεν κατανοώ γιατί πρέπει να δίνουμε εργολαβικά (outsource) το Κυπριακό σε τρίτους. Κοιτάξτε, εσείς οι Κύπριοι είστε εξαιρετικοί και έχετε μεγάλη εμπειρία στο outsourcing, αλλά η ανάθεση του θέματος στα Ηνωμένα Έθνη διανύει πλέον το 42ο έτος με τα γνωστά αποτελέσματα. Και στην Ε.Ε. έχουμε τα θέματά μας, καθώς και εμείς έχουμε αναθέσει την προστασία μας στους Αμερικανούς εν μέρει, με το Συριακό, Λιβύη, Κόσσοβο (κ.ο.κ.) όπου ήμασταν απλώς θεατές. Πρέπει να σταματήσουμε να πουλάμε την προστασία μας σε τρίτους. Ως Ε.Ε. δεν πρέπει να το ανεχόμαστε. Δυστυχώς, διανύουμε μια περίοδο που ακόμα και η πολιτική μας είναι θέμα outsourcing. Πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας.
–Η Κύπρος ως μέλος αναμένει πολλά από την Ε.Ε., τώρα, σε πολιτικό επίπεδο. Ωστόσο, ακούσαμε πρόσφατα σχόλια από τον κ. Γιούνκερ περί «τελευταίας ευκαιρίας», όταν ακόμα υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα, όπως οι εγγυήσεις από τρίτους, που προσβάλλουν την ακεραιότητα της Ε.Ε. Ζητήματα που θα καθορίσουν και το αποτέλεσμα ενδεχόμενου δημοψηφίσματος.
–Απόλυτα κατανοητό. Δεν είναι εξάλλου και προς όφελος της Ευρώπης να επιλυθεί το πρόβλημα κάτω από την ομπρέλα ξένων εγγυητών αντί υπό την αιγίδα της Ε.Ε. Συμφωνούμε σε αυτό. Το τι χρειαζόμαστε όμως τώρα είναι να γίνει το επόμενο βήμα στην Ελβετία, καθώς μια ενδεχόμενη επανένωση του νησιού θα είχε εξαιρετικά θετικές συνέπειες. Ο λόγος που το λέω αυτό είναι διότι θα επρόκειτο περί άρνησης του τι έχει προηγηθεί εδώ και εκατό χρόνια. Θα ήταν έμπρακτη αμφισβήτηση ότι οι λύσεις που επιχειρήθηκαν τον τελευταίο αιώνα είχαν λανθασμένη βάση. Η λύση θα ήταν απόδειξη ότι μια πολυπολιτισμική κοινωνία είναι εφικτή. Η Συνθήκη της Λωζάνης, για παράδειγμα, είχε εξωθήσει χιλιάδες Έλληνες μακριά από την Ανατολία – αντί για ανθρωποκεντρικές λύσεις, καταφεύγαμε σε εθνοκαθαρτικές λύσεις. Άρα, μια ενδεχόμενη επανένωση της Κύπρου θα είναι η απόδειξη ό,τι στην αρχή του 21ου αιώνα μπορούμε πλέον να οργανώνουμε κοινωνίες διαφορετικά, χωρίς την επιβολή της βίας. Επίσης, θα είχε και συμβολικό χαρακτήρα, ιδίως υπό το πρίσμα των εξελίξεων σε Ουκρανία, Κριμαία, Λιβύη και Συρία. Θα ήταν ένα σημάδι ελπίδας ότι η πολυκοσμικότητα μπορεί να δουλέψει. Θα ήταν φανταστικό το να πιστωνόταν αυτή η επιτυχία στην Ευρώπη, για αυτό και θεωρώ σκανδαλώδες το ότι η Ε.Ε. δεν ηγείται της διαδικασίας.
–Καθοριστικός παράγοντας θα είναι επίσης το κόστος της λύσης. Προτίθεται η Κομισιόν να βοηθήσει υπό τη μορφή χρηματοδότησης;
–Δεν ξέρω, ίσως θα έπρεπε να απευθύνετε αυτή την ερώτηση στον κ. Γιούνκερ. Παρόλα αυτά, είναι δεδομένο ότι η Ευρώπη πρέπει να συμβάλει με οποιονδήποτε τρόπο είναι δυνατόν, ούτως ώστε να βοηθήσει να επέλθει μια λύση που θα βρίσκει σύμφωνους τους ανθρώπους εδώ στο νησί αλλά, συνάμα, θα καταστήσει και την όποια συμφωνία, βιώσιμη. Αν αυτό υπονοεί οικονομική βοήθεια εκ μέρους μας, τότε γιατί όχι; Είναι εξάλλου καθήκον μας. Αυτό είναι ξεκάθαρο.

Η απολυταρχική Τουρκία δεν ανήκει στην Ε.Ε.

–Στην Τουρκία πλην των άλλων μελετάται και ενδεχόμενο επαναφοράς της θανατικής ποινής. Κάτι τέτοιο θα επηρεάσει τις προοπτικές ένταξης της στην Ε.Ε.;
–Είναι πολύ ανησυχητικό σημάδι. Και δεν είναι μόνο ο Ερντογάν που κάνει τέτοιες δηλώσεις. Πρόσφατα παρόμοιες προθέσεις διατύπωσε και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτωρ Όρμπαν. Πρόκειται όμως για ένα πυλώνα των αξιών της Ε.Ε., που δεν επιδέχεται αμφισβήτησης – είναι και θα παραμείνει να είναι αμετακίνητος. Μπορεί η Ε.Ε. να χαρακτηρίζεται από τη διαφορετικότητα των λαών της, όσον αφορά όμως αξίες που βρίσκονται στον πυρήνα του τι εστί Ε.Ε., δεν υπάρχει διαφορετικότητα και δεν θα μπορεί να υπάρξει. Εδώ δεν είναι Ηνωμένες Πολιτείες όπου κάποιες πολιτείες έχουν και κάποιες άλλες δεν έχουν την θανατική ποινή στο ποινικό τους δίκαιο.
Θα υπάρξουν, δηλαδή, πραγματικές συνέπειες σε περίπτωση που περάσει ο νόμος;
–Για να είμαι απολύτως ξεκάθαρος: το τι συμβαίνει στην Τουρκία αυτή τη στιγμή με τις διώξεις ΜΜΕ, δημοσιογράφων και ακαδημαϊκών είναι τραγικό. Παρόλο που πάντα ήμουν ένθερμος υπέρμαχος της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε., τώρα πλέον πιστεύω ότι κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, ιδίως με ένα τόσο απολυταρχικό καθεστώς να διοικεί όπως διοικεί τη χώρα. Από το γεγονός και μόνο ότι η ελευθερία λόγου είναι σχεδόν εντελώς ανύπαρκτη, αυτή η χώρα δεν ανήκει στην Ε.Ε. Άρα, εννοείται, μια ενδεχόμενη επαναφορά της θανατικής ποινής, όχι μόνο σκοτώνει τις προοπτικές της Τουρκίας, αλλά ουσιαστικά κλωτσά ένα ήδη νεκρό κουφάρι.
–Όσον αφορά στη Ρωσία, δεν είναι προτιμότερη η συνεργασία μαζί της παρά η λογική της σύγκρουσης;
–Διαχωρίζω τον Πούτιν από τη Ρωσία. Με τον πρώτο πρέπει να είμαστε αυστηροί, αλλά με τους Ρώσους χρειάζεται συνεργασία. Η Ρωσία εξάλλου είναι Ευρώπη. Από τον Ατλαντικό μέχρι τον Βόλγα βλέπεις τον ίδιο πολιτισμό, την ίδια αρχιτεκτονική, την ίδια κουλτούρα. Χρειάζεται να είμαστε πολύ συνεργάσιμοι με του νέους της Ρωσίας, με τους επιστήμονες, στο ζήτημα με τις εκδόσεις βίζας κ.ο.κ. Εννοείται ότι έχουμε και οικονομικό συμφέρον. Όμως, ο Πούτιν είναι πρόβλημα. Είναι απολυταρχικός.
–Η ανταπόκριση για προσφυγικούς καταυλισμούς και χρηματοδότηση, ενόψει της μάχης της Μοσούλης, είναι ανεπανάληπτη. Γιατί όμως δεν είχε παρατηρηθεί παρόμοια κινητοποίηση προηγουμένως;
–Η κριτική μου για το πώς η διεθνής κοινότητα έχει χειριστεί το θέμα είναι ξεκάθαρη. Αγνοήσαμε τη συριακή κρίση από την πρώτη μέρα. Πρόσφυγες πήγαν στον Λίβανο, στην Τουρκία και στην Ιορδανία, ενώ εμείς σκεφτόμασταν πως δεν πρόκειται για δικό μας πρόβλημα. Το γεγονός ότι δεν αναλάβαμε πρωτοβουλίες, ιδίως μετά τη χρήση χημικών όπλων από την κυβέρνηση Ασάντ, έχει επιφέρει αρνητικές συνέπειες. Από τη μία το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) κατέβαλε ένα τεράστιο μέρος της χώρα, και από την άλλη οι Ρώσοι επενέβησαν και πολεμούν στο πλάι του Ασάντ, ο οποίος παρεμπιπτόντως δεν πολεμά το ISIS, αλλά τους πιο μετριοπαθείς αντάρτες της αντιπολίτευσης. Άρα, αποτύχαμε εντελώς από την πρώτη μέρα. Το τι έπρεπε να είχαμε πράξει, είναι η επιβολή απαγορευμένης ζώνης πτήσεων για να δώσουμε προστασία στους πρόσφυγες. Δεν το πράξαμε όμως και δημιουργήθηκε ένα κενό το οποίο εκμεταλλεύτηκε το ISIS. Επαναλαμβάνεται η ίδια ιστορία που είχαμε βιώσει στο Κόσσοβο, ή κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας στη Ρουάντα. Εγώ σε αυτά συνδέω και δική μας ευθύνη όπως επίσης και του Ομπάμα.
–Δεν θεωρείτε ότι η απουσία αυτή της Ε.Ε. πλήττει τα συμφέροντα της π.χ. στο ενεργειακό, που τόσο πολύ έχει ανάγκη;
–Πράγματι. Λείπουμε από το τραπέζι, λόγω μη ύπαρξης Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης, κατ’ εμένα. Παίρνουν άλλοι τις σημαντικές αποφάσεις ερήμην μας. Επίσης, όμως, λόγω μη ύπαρξης Ενεργειακής Ένωσης. Μπορεί στο χαρτί να υπάρχει μια τέτοια Ένωση, όμως από τη στιγμή που εναπόκειται στην αρμοδιότητα του κάθε κράτους, δεν πρόκειται για πραγματική Ένωση. Γενικά, η έλλειψη πραγματικής Ένωσης είναι αίτιο πολλών από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.


Η διαπραγμάτευση του Brexit ως αρχή μιας αλλαγμένης Ε.Ε.

–Πώς οραματίζεστε το διαζύγιο με το Ηνωμένο Βασίλειο;
–Πρώτα από όλα πρέπει να ενεργοποιηθεί το Άρθρο 50 και να αποφασίσουν οι Βρετανοί τι σχέση θέλουν να έχουν με την Ε.Ε. στο μέλλον. Μόνο τότε ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις. Από εκεί και πέρα, το βλέπω σαν μια θετική άσκηση, κατά τη διάρκεια της οποίας η Ε.Ε. μπορεί να βγει κερδισμένη, διαρθρωτικά αλλαγμένη και απαλλαγμένη από στρεβλώσεις που δηλητηριάζουν τα θεμέλια και περιορίζουν τη δράση της.
Πείτε μας ένα παράδειγμα;
–Η Αμυντική Ένωση, όπως επίσης και η οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης. Εξάλλου, η Μεγάλη Βρετανία δεν ήταν μέρος της νομισματικής ένωσης, γεγονός που δυσχέραινε την κατάσταση.
Θα είναι όμως διαζύγιο Ε.Ε. και Ηνωμένου Βασιλείου, ή διαζύγιο 27 συζύγων με το Η.Β.;
–Δεν νομίζω ότι είχε 27 συζύγους το Η.Β. Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, το γεγονός ότι πολλοί θέλουν μια Ευρώπη α λα καρτ είναι, σαφώς, παθογένεια. Είναι επίσης και ένας από τους λόγους που πολλοί δεν μας παίρνουν στα σοβαρά. Και το πρόβλημα είναι ιστορικό και όχι πρόσφατο, για αυτό και βλέπω τη διαδικασία του Brexit ως άσκηση για να αναδημιουργήσουμε και να αναμορφώσουμε την Ε.Ε. Με την έξοδο της Μ. Βρετανίας, σημαίνει ταυτόχρονα τέλος στις χαλαρώσεις (rebates) ή στις χαλαρώσεις επί χαλαρώσεων. Αναπόφευκτα, παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις με το Η.Β., θα γίνει και μια ουσιώδης συζήτηση για το τι είναι η Ε.Ε. που πραγματικά χρειαζόμαστε. Αν δεν υπάρχει όραμα, η Ε.Ε. θα πεθάνει.
–Μπορούμε να αναμένουμε μια Κεντρική Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Πληροφοριών (CEIA) στο εγγύς μέλλον;
–Μάλλον κάτι πλησιέστερο του FBI παρά της CIA, αλλά ναι όντως, έτσι εύχομαι. Βεβαίως, έχουμε την Europol, αλλά ακόμα και με τις τελευταίες τροποποιήσεις που εισαγάγαμε, δεν μπορεί να εκκινήσει τις δικές τις έρευνες. Δεν μπορεί να διατάξει τα αστυνομικά σώματα του εκάστοτε κράτους, για να διεξάγουν συγκεκριμένες διερευνήσεις. Μέχρι στιγμής απλώς λειτουργούν ως αγγελιοφόροι. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Μιλούσα πρόσφατα με κάποιον υπουργό Εσωτερικών και μου είπε ότι δεν χρειάζεται ένα τέτοιο σώμα, καθώς υπάρχει ήδη επικοινωνία και πάντα μπορούμε να τη βελτιώσουμε αν χρειάζεται. Μα έχουμε θρηνήσει και θύματα στα πρόσφατα τρομοκρατικά κτυπήματα, όπου, ενώ η Γαλλία γνώριζε την ταυτότητα συγκεκριμένου τρομοκράτη (Άμπντε Σαλάμ), το Βέλγιο δεν τη γνώριζε, με αποτέλεσμα να ξεφύγει μέσα από τα χέρια μας και να σκορπίσει τον θάνατο. Χρειαζόμαστε, άρα, ένα σώμα όπως είναι το FBI για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την τρομοκρατία, τη διακίνηση ναρκωτικών και εμπόριο προσώπων.

Πολιτική: Τελευταία Ενημέρωση

Πώς ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος μπορούσε να «ευλογήσει» εθνικά τον βασιλιά Παύλο και τη βασίλισσα Φρειδερίκη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο ...
Του Ανδρέα Χατζηκυριάκου
 |  ΠΟΛΙΤΙΚΗ
X