Του Παύλου Ξανθούλη
Το άρθρο 19, ίσως το πιο επίκαιρο πλέον άρθρο του κυπριακού Συντάγματος, ορίζει στην παράγραφο 1 ότι «έκαστος εχει το δικαιωμα ελευθεριας του λογου και της καθ’ οιονδηποτε τροπον εκφρασεως». Οι συνειρμοί πολλοί και εύλογοι για τους καιρούς που βιώνουμε, στην προκειμένη όμως περίπτωση η επίκληση του άρθρου 19, αφορά στη δυνατότητα του κάθε πολίτη να ασκεί κριτική για όσα συμβαίνουν στη δημόσια σφαίρα, από τα οποία δεν εξαιρούνται οι δικαστικές αποφάσεις. Πριν από μερικές μέρες, λοιπόν, το μόνιμο Κακουργιοδικείο Λάρνακας-Αμμοχώστου έλαβε μια απόφαση, η οποία προκαλεί το δημόσιο αίσθημα, δημιουργώντας αλγεινή εντύπωση για την κυπριακή δικαιοσύνη.
Η υπόθεση εκτυλίχθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020, όταν ένας 24χρονος πήγε στο σπίτι μιας 34χρονης γυναίκας, με την οποία στο παρελθόν διατηρούσε σχέση, προκειμένου να ζητήσει τον λόγο, γιατί του έκλεινε το τηλέφωνο και δεν απαντούσε στα τηλεφωνήματά του. Η γυναίκα είχε προχωρήσει με τη ζωή της, συνήψε άλλη σχέση, ήταν δύο μηνών έγκυος και εν πάση περιπτώσει δεν ήθελε να συνεχίσει με τον 24χρονο, ο οποίος πήρε το κυνηγετικό του όπλο από το αυτοκίνητο και την πυροβόλησε δύο φορές. Πολλά σφαιρίδια σφηνώθηκαν στο σώμα της και όπως η ίδια δήλωσε στον «Φιλελεύθερο», «έχω αμέτρητα σφαιρίδια στην πλάτη μου και αλλού και το χέρι μου δεν γυρίζει προς τα πίσω, ενώ έχω δύο μυς που έχουν ατροφία… δεν μπορώ λόγω της εγκυμοσύνης μου (σήμερα είναι επτά μηνών) να κάνω ΜRΙ για να φανεί μέχρι ποιου σημείου έχουν εισχωρήσει τα σφαιρίδια». Πέντε μήνες μετά το περιστατικό, το μόνιμο Κακουργιοδικείο Λάρνακας, έλαβε μια απόφαση, η οποία εμφανίζει στοιχεία «διχασμένης προσωπικότητας»: Από τη μια, επεσήμανε ότι «η χρήση βίας κατά του συνανθρώπου συνιστά αδίκημα ιδιάζουσας σοβαρότητας πλήττει το θεμελιώδες δικαίωμα της σωματικής ακεραιότητας του ατόμου το οποίο κατοχυρώνει το Άρθρο 7.1 του Συντάγματος και καταρρακώνει την αξιοπρέπειά του. Η ωμή χρήση βίας είτε ως μέσο επικράτησης, είτε ως μέσο εκδίκησης, είτε ως μέσο τιμωρίας, δεν έχει θέση στην κοινωνία των ανθρώπων. Η εκδήλωσή της πρέπει να τιμωρείται με την αυστηρότητα που επιβάλλει η σοβαρότητα του εγκλήματος και η ανάγκη για τη γενική καταστολή τέτοιας συμπεριφοράς», σημείωσε το Κακουργιοδικείο, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η 34χρονη γυναίκα θα απαιτηθεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για αφαίρεση των σφαιριδίων σε κατοπινό στάδιο, καθώς επί του παρόντος εγκυμονεί». Από την άλλη όμως, το Κακουργιοδικείο επέβαλε ποινή φυλάκισης δυόμισι ετών στον 24χρονο, κρίνοντας ότι η παράνομη πράξη ήταν προϊόν της απόρριψης του έρωτα και της αγάπης προς την 34χρονη και ότι ο κατηγορούμενος ενήργησε κάτω από την ένταση και τον θυμό της στιγμής καθώς και την συναισθηματική φόρτιση, στοιχεία που αποδυνάμωσαν τον μηχανισμό αυτοελέγχου του. Αξιοσημείωτο είναι ότι το Κακουργιοδικείο έλαβε υπόψη το γεγονός ότι ο κατηγορούμενος είχε μάθει πως η γυναίκα, με την οποία διατηρούσε σχέση, είχε παράλληλη σχέση με άλλον, γεγονός που επηρέασε την κρίση του, ενώ έκρινε ότι προέβη στην παράνομη πράξη χωρίς προσχεδιασμό και προμελέτη.
Αυτά ειδικά, τα στοιχεία της απόφασης που επιμετρήθηκαν ευνοϊκά στην ποινή του Κακουργιοδικείου δεν μπορούν παρά να προκαλούν προβληματισμό, δεδομένου ότι μια δικαστική απόφαση έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει χαρακτήρες και κοινωνίες. Εύλογα, λοιπόν, κάποιος θα μπορούσε να διερωτηθεί πώς εκλαμβάνεται από την κοινωνία των πολιτών μια δικαστική απόφαση, η οποία βρίσκει ελαφρυντικά στον θύτη, γιατί ένιωσε απόρριψη ή γιατί η γυναίκα είχε παράλληλη σχέση; Δηλαδή σε κάθε τέτοια περίπτωση, να υποθέσουμε ότι η ενδεχόμενη χρήση κυνηγετικού όπλου θα τιμωρείται με δυόμισι χρόνια φυλακή;
Η δικαιοσύνη και οι δικαστές απολαμβάνουν πλήρους ανεξαρτησίας. Και έτσι πρέπει. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι ανέλεγκτοι και μπορούν να αποφασίζουν ό,τι θέλουν. Η απόφαση του Κακουργιοδικείου δεν είναι μόνο ανεπαρκής. Είναι και προκλητική για το αίσθημα του μέσου πολίτη, ο οποίος θα έπρεπε να θεωρεί και να εμπιστεύεται ότι η δικαιοσύνη αποτελεί μόνιμο καταφύγιο. Και αυτή την εικόνα της δικαιοσύνης, κατάφερε να τη στερήσει από όλους μας η απόφαση του μόνιμου Κακουργιοδικείου Λάρνακας-Αμμοχώστου.
Σημ: Η απόφαση κρίνεται ανεπαρκής για τη Νομική Υπηρεσία που προσανατολίζεται να ασκήσει έφεση, αφού οι κατηγορίες που αντιμετώπιζε ο 24χρονος, προβλέπουν ποινή φυλάκισης έως και ισόβια.
