Του Ανδρέα Ανδρέου
Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι μια μαγευτική περίοδος. Πετυχαίνει να μας εντάξει σε ένα πολύμορφο κλίμα ευφορίας, χαράς, νοσταλγίας, μαγείας, ψυχικής ζεστασιάς και ανάτασης, αχαλίνωτης όρεξης για διασκέδαση, ψυχαγωγία και καταναλωτική έξαρση. Πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι τομείς του εμπορίου και της εστίασης, γι’ αυτό και από μικροί τέτοιες μέρες ακούγαμε και ακούμε σχετικά ρεπορτάζ να ξεκινάνε με σλόγκαν του στυλ, «...ντύθηκαν στα γιορτινά τους...», για να περιγράψουν το στόλισμα βιτρινών καταστημάτων με θεματολογία των ημερών, την φωταγώγηση δρόμων και κτηρίων και τη συνεπακόλουθη διοργάνωση μουσικών και άλλων εορταστικών εκδηλώσεων.
Σε χώρες του εξωτερικού που έχουν μεγαλύτερη παράδοση στη δημιουργία αυτού του εορταστικού κλίματος, η ατμόσφαιρα μοιάζει να έχει βγει από παραμύθι. Οι βιτρίνες για παράδειγμα, έχουν θεματολογία – κάτι να διηγηθούν. Όλα φαίνονται να είναι στην εντέλεια, ότι προηγήθηκε δημιουργική σκέψη, προεργασία μηνών, πίσω από κάθε λεπτομέρεια. Αβίαστα βγαίνει το συμπέρασμα πως κανείς δεν φείσθηκε εξόδων για να πείσει το καταναλωτικό κοινό και τους απλούς περαστικούς πως «το δικό μου στόλισμα είναι το καλύτερο...». Κάποια έχουν καθιερωθεί και ως ετήσια calendar events που κάνουν τον γύρο του κόσμου όπως, η φωταγώγηση του χριστουγεννιάτικου δέντρου στο Rockefeller Center στο Μανχάταν, της Regent Street στο Λονδίνο, της Champs-Élysées στο Παρίσι, ενώ πάντα οι βιτρίνες των Selfridges και των Harrods στο Λονδίνο, όπως και των Louis Vuitton στο Παρίσι είναι πλέον τόσο αναμενόμενες όσο και ο Άγιος Βασίλης.
Μια βόλτα στην Αθήνα χρειάζεται (ακόμα και υπό αυτές τις συνθήκες που ζούμε τώρα), για να δεις τον υποδειγματικό τρόπο που πρέπει οι χώροι εστίασης και τα ξενοδοχεία να υποδέχονται τον κόσμο τους τέτοια εποχή. Η φωταγώγηση και η διακόσμηση είναι τόσο προσεγμένη και καλαίσθητη μέχρι και το τελευταίο λαμπιόνι και στολίδι, που και περαστικός να είσαι, θέλεις να μπεις να απολαύσεις τι προσφέρουν στο μενού.
Φυσικά όλα αυτά βασίζονται σε κάποια υποδομή. Μια υποδομή που υπάρχει εκεί εξαρχής και στέκει ολόχρονα και που προσαρμόζεται ανάλογα την εποχή: Χριστούγεννα, Πάσχα, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Μέρα των Ερωτευμένων, Άνοιξη κλπ. Μια υποδομή που αποτελεί προϊόν σκέψης, προβληματισμού, λύσεων, αποφάσεων και σοβαρών επενδύσεων από την ώρα που ο κάθε χώρος στήνεται σαν επιχείρηση. Αυτό ονομάζεται σεβασμός προς τον πελάτη. Η επένδυση στην αισθητική είναι το Άλφα και το Ωμέγα της απόδειξης ότι υπάρχει σεβασμός στον πελάτη. Από το Βήτα μέχρι το Ψι είναι όλα τα υπόλοιπα που περιλαμβάνουν, την ποιότητα του τι παράγει η κουζίνα και το μπαρ, η εξυπηρέτηση προς τον πελάτη (από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο στην αλυσίδα του προσωπικού), η σχέση τιμής/ προσφερόμενων κλπ.
Τόσοι χώροι λοιπόν, τόσες σχεδιαστικές προσεγγίσεις. Απειροελάχιστα έως ανεπαίσθητα στοιχεία μιμητισμού. Ενός καλώς νοούμενου μιμητισμού εννοείται. Αυτό σημαίνει αυτοτελής και ακέραιη προσωπικότητα και μοναδικότητα στον χαρακτήρα. Αυτό σημαίνει πληθώρα επιλογών για τον πελάτη αντί να έχει μια επιλογή με πέντε παρόμοια προσωπεία.
Αυτό είναι που θα πρέπει να προσέξουμε σοβαρά εμείς εδώ στην Κύπρο, όπου με εξαίρεση κάποιων χωρίς υπερβολή μονάδων, η τραγική πλειοψηφία των χώρων εστίασης πάει με την πεπατημένη της μεγιστοποίησης του κέρδους με τον πιο ανέξοδο τρόπο. Πρόχειρο (ο Θεός να το κάνει) interior και exterior design, κακόγουστα υλικά, φτηνιάρικες τέντες σε πεζοδρόμια, άβολα τραπέζια και καρέκλες – όλα κράχτες ότι «σας θέλουμε να σας τα αρπάξουμε και να φύγετε για να έρθουν οι επόμενοι...».
Α, και θέλουν να το ξέρουμε ότι αυτό είναι που θέλουν! Γι’ αυτό όμως είναι που στην Κύπρο ο κύκλος ζωής τέτοιων χώρων είναι μικρός σε αντίθεση που χώροι εστίασης αλλού ριζώνουν για δεκαετίες εξελισσόμενοι στην πορεία. Το μοντέλο εστίασης στην χώρα μας πρέπει να αλλάξει και θα αλλάξει μόνο όταν τεθεί σαν αρχή ο σεβασμός στον πελάτη.
Για τα καταστήματα του λιανικού εμπορίου έχω μια πολύ πιο θετική νότα να... τραγουδήσω. Είναι διακριτή η προσπάθεια που κάνουν παρόλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν για να εξελίσσονται. Τελευταίο παράδειγμα είναι αυτό των νέων αφίξεων στη νέα Μακαρίου στη Λευκωσία που άνοιξαν ταυτόχρονα με το άνοιγμα της Λεωφόρου. Κατάφεραν παρά την ταλαιπωρία τους να δημιουργήσουν αξιοπρόσεκτες βιτρίνες δίνοντας μια αισιόδοξη νότα για το μέλλον.
