Του Ανδρέα Ανδρέου
Το γερασμένο κτηριακό στοκ είναι μια κατάρα για μια χώρα και η δική μας χώρα έχει μπόλικο. Μήπως όμως υπάρχει πιθανότητα να μετατρέψουμε αυτή την κατάρα σε ευλογία Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι σε θέση να αποκτήσουν ένα καινούργιο σπίτι, όπως δεν είναι και όλες οι επιχειρήσεις σε θέση να έχουν ένα καινούργιο επαγγελματικό χώρο. Και νοείται πως με τον όρο «καινούργιο» εννοούμε ένα κτήριο το οποίο κτίστηκε από το μηδέν πρόσφατα ή είναι σε διαδικασία κτισίματος. Συνήθως αυθόρμητα υποεκτιμούμε κάτι που έχει τα χρόνια του.
Σκέψεις όπως παλιές τεχνοτροπίες, ξεπερασμένα υλικά, άλλες αντιλήψεις περί σχεδιασμού, φθορές, στατική επάρκεια κ.λπ. γυροφέρνουν στο κεφάλι μας και μας αποτρέπουν από το να δούμε τις πραγματικές ευκαιρίες που μας προσφέρουν – οικονομικώς και άλλως πως. Σαν αποτέλεσμα, το γερασμένο στοκ παραμένει γερασμένο, ανεκμετάλλευτο, παραμελημένο, εκτεθειμένο στην φθορά του χρόνου και των καιρικών συνθηκών, συνθέτοντας τη μεγαλύτερη αρνητική εικόνα των γειτονιών, των πόλεων και της χώρας. Δεν υπάρχει πουθενά καμία συνταγή ή ένα εγχειρίδιο που να λέει πως μια κοινωνία εξελίσσεται καλύτερα αν όλο το κτηριακό της στοκ είναι ολοκαίνουργιο. Αντίθετα, μια κοινωνία δείχνει να εξελίσσεται θετικά αν το παλιό το ενσωματώνει και το εντάσσει απρόσκοπτα και με μαεστρία στο νέο της δομημένο περιβάλλον. Ένα ακραίο παράδειγμα είναι τα διατηρητέα κτήρια τα οποία όταν συντηρηθούν σωστά προσδίδουν – όχι μια νότα, αλλά ολάκερη σύνθεση αρχοντιάς, φινέτσας, ιστορικότητας σε ένα δρόμο, σε μια γειτονιά, στην πόλη ολόκληρη.
Δεν λέω, αν πολεοδομικά τα δεδομένα επιτρέπουν ανοικοδόμηση σε βαθμό που η προσθήκη δομημένου εμβαδού είναι πολλαπλάσια του υφιστάμενου και συνάμα η ζήτηση υποστηρίζει αυτή την ανοικοδόμηση, τότε η ανοικοδόμηση πρέπει να προχωρήσει. Δεν πρέπει όμως να γίνεται ανοικοδόμηση για χάρη της ανοικοδόμησης, απλά και μόνο επειδή οι συντελεστές ανάπτυξης της γης το επιτρέπουν και το προαίσθημα μας λέει πως η ανάπτυξη θα είναι επιτυχία. Αυτή συνήθως είναι η συνταγή της αποτυχίας. Άστε που δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός ούτε και βιώσιμη η συνεχής αύξηση της προσφοράς χωρίς την ανάλογη πραγματική ζήτηση.Ίσως η μόνη παράμετρος που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ανασταλτικός παράγοντας στο να σκεφτούμε σοβαρά τη λύση ενός ηλικιωμένου κτηρίου είναι η ενδεχόμενη αδυνατισμένη στατική του επάρκεια. Και αυτό όχι επειδή δεν διορθώνεται, αλλά επειδή το να αναβαθμιστεί επαρκώς απαιτείται σοβαρό κόστος το οποίο μπορεί να είναι οικονομικά ασύμφορο για τη τσέπη μας.
Επίσης κάτι τέτοιο το βλέπουμε κάτω από τον φακό του τι είναι η (προδιαγραφόμενη) δική μας κτημοσύνη σαν ποσοστό του όλου. Διαφορετική ενδεχομένως να είναι η απόφαση αν το κτήριο είναι όλο δικό μας από το να έχουμε ένα μικρό ποσοστό ενός μεγαλύτερου κτηρίου επί του οποίου συνολικά έχουμε ελάχιστη διαχειριστική επιρροή. Στο υπόλοιπο φάσμα αναβάθμισης δεν υπάρχει τίποτα που να μας σταματά. Βάζουμε προτεραιότητες, ρεαλιστικό προϋπολογισμό, οργανόγραμμα και προχωράμε. Η αναβάθμιση σημαίνει αύξηση της αξίας. Αν όλοι είχαμε στόχο την αύξηση της αξίας της περιουσίας μας, τότε το αποτέλεσμα θα ήταν πολύ διαφορετικό και σίγουρα προς το θετικό, αφού τα παραμελημένα κτήρια θα ήταν φτιαγμένα και συντηρημένα και η εικόνα που θα εξέπεμπαν οι γειτονιές μας θα ήταν σαφώς καλύτερες από τις υφιστάμενες. Είναι κανείς που πιστεύει πως μια θετική και όμορφη εικόνα δεν είναι επωφελής για την χώρα μας Εγώ ισχυρίζομαι ότι η εικόνα παίζει πρωτεύοντα ρόλο στο να ελκύσει ξένους επισκέπτες (σαν τουρίστες), αλλά και ξένους αγοραστές.
Σε προσωπικό επίπεδο οι παλαιότερες μονάδες κατά μέσο όρο σας παρέχουν πιο άνετες συνθήκες διαβίωσης, αφού παλαιότερα το εμβαδόν των μονάδων ήταν σαφώς μεγαλύτερο ανά υποκατηγορία. Μπορεί φαινομενικά να πάσχουν σε διαρρύθμιση αλλά στα πλαίσια ενός ολικού ανασχεδιασμού σπάνια αυτό αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα. Μπορεί να χρειαστεί να δεχτείτε κάποιο συμβιβασμό, αλλά συμβιβασμούς δεν κάνετε και με τα ολοκαίνουργια Μετά σκεφτείτε το κόστος. Αν είστε ήδη ιδιοκτήτης ενός παλιού ακινήτου, τότε δεν χωρά καμία συζήτηση πως ό,τι και να κάνετε θα σας έρθει πιο φθηνά. Απλά αφήστε την φαντασία σας να οργιάσει, βάλτε κάτω σε ένα χαρτί τι θα θέλατε να έχετε για να είστε ευτυχισμένοι και ακολούθως εκτελέστε το. Από πλευράς μου απλά σας υποδεικνύω πως υπάρχει σωστή εκτέλεση και εκτέλεση εκτελεστικού αποσπάσματος.
Ο αντικειμενικός σκοπός πρέπει να είναι η σύζευξη του επιθυμητού αποτελέσματος (αισθητικά και ποιοτικά) με την αύξηση της αξίας του ακινήτου σας. Εκτροπή από αυτό οδηγεί σε πεταμένα λεφτά που δεν βρίσκουν στόχο. Αν δεν είστε ήδη ιδιοκτήτης ενός τέτοιου ακινήτου, η εξεύρεσή του είναι μια ενδιαφέρουσα περιπέτεια η οποία μπορεί όμως να σας επιτρέψει, πολύ εντός του προϋπολογισμού σας, να σας φέρει σε μια γειτονιά που ονειρεύεστε αλλά οι ψηλές τιμές των καινούργιων είναι αποτρεπτικές. Μια μεταχειρισμένη λύση σας κάνει πλουσιότερους κατά 19% (ή κατ’ ελάχιστον 5%) αφού δεν υπάρχει επιβολή ΦΠΑ.
Επιπλέον μπορεί να σας φέρει εντός του κέντρου της πόλης μειώνοντας δραστικά τις μετακινήσεις σας με αυτοκίνητο και να συνεισφέρετε θετικά στο ευρύτερο σύνολο, με το να δώσετε ζωή στο παραμελημένο κέντρο και να μειώσετε τους ρύπους στην ατμόσφαιρα. Άρα υπάρχουν άμεσα και έμμεσα οφέλη. Προσωπική μου άποψη είναι πως οι ανακαινίσεις και μετατροπές υφιστάμενου κτηριακού στοκ θα αποτελέσουν σοβαρό κομμάτι οικονομικής δραστηριότητας τα επόμενα χρόνια και πρέπει να του δοθεί η δέουσα σημασία. Θα σύστηνα στις τράπεζες να δουν πολύ σοβαρά την εκπόνηση έξυπνων σχεδίων χρηματοδότησης τέτοιων έργων είτε σε ομαδικό ή σε προσωπικό επίπεδο. Θα σύστηνα και στο κράτος να δει την περίπτωση εκπόνησης σύνθετων αλλά κατανοητών σχεδίων/ κινήτρων που να ενθαρρύνει την αναβάθμιση του γερασμένου κτηριακού στοκ. Είναι προς όφελος όλων.
