Του Απόστολου Κουρουπάκη
Είναι πραγματικά παρήγορο το πόσοι άνθρωποι αντέδρασαν στην περίπτωση της Οικίας Χατζηγεωργίου. Ειλικρινά μιλάω, δεν το περίμενα. Θα μπορούσα να μεμψιμοιρήσω και να αναζητήσω τους λόγους και να πω τα δικά μου, σχετικά με τα γιατί τόσοι και τόσοι άνθρωποι βγήκαν μπροστά, σημασία, όμως, έχει ότι έγινε και αυτό είναι μια φωτεινή χαραμάδα. Θα ήθελα να αρχίσουμε σιγά-σιγά να ενδιαφερόμαστε ολοένα και περισσότερο οι πολίτες αυτής της χώρας για τα πολιτιστικά μας, να συγκρουόμαστε και λίγο παραπάνω.
Το θέμα δεν είναι μόνο η μεταβολή ενός μουσείοy σε κάτι άλλο, αλλά ο τρόπος με τον οποίο διαχειριζόμαστε τη συλλογική μνήμη της πόλης, του περιβάλλοντος χώρου μας. Είμαι πια της άποψης ότι και οι οικιστικοί ιστοί είναι ζωντανοί οργανισμοί και καλώς ή κακώς θα μεταβληθούν, θα αλλάξουν, όπως και ο άνθρωπος, άλλη η λάμψη στα 25 και άλλη στα 55. Έτσι και οι πόλεις και τα μνημεία τους. Βέβαια, όπως και για τον άνθρωπο έτσι και για τις πόλεις και τα ιστορικά κτήρια ή σημεία, τα στερνά τιμούν τα πρώτα. Μη νομίζετε δηλαδή ότι γύρω από το κονάκι του Κορνέσιου υπήρχαν τίποτα μέγαρα, κάτι πλινθόκτιστα σπιτάκια υπήρχαν που το καζάνι έβραζε χυλό και βρέχανε ποξαμάτι.
Τι θέλω να πω, ότι βρήκαμε, ευτυχώς το κονάκι του δραγομάνου σε κατάσταση που ήταν διαχειρίσιμη πολιτιστικά,και ορθώς αποφασίστηκε να γίνει μουσείο εθνολογικό και να αναδειχθεί ο αρχιτεκτονικός πλούτος του. Αναστηλώθηκε, δόθηκε νέα πνοή σε ένα κτήριο, που είχε ζήσει αρκετά, αλλά όπως ο άνθρωπος θέλει τον γιατρό του, έτσι και τα ιστορικά κτήρια θέλουν τον καλό αρχιτέκτονα, τον κατάλληλο συντηρητή και τον νοσοκόμο ειδικό που θα το αναμορφώσουν για να ζήσει ακόμα κάποια χρόνια. Προσοχή, η αναμόρφωση δεν είναι τύπου «θα σε αλλάξω, και θα σε κάνω όπως θέλω εγώ», όπως δεν αλλάζεις με το έτσι θέλω έναν άνθρωπο, με τον ίδιο τρόπο θεωρώ δεν αλλάζεις και τον χαρακτήρα ενός μνημείου.
Αυτά βέβαια είναι λίγο ψιλά γράμματα για εμάς εδώ στην Κύπρο και ας είναι ευκαιρία ευρείας συζήτησης η πρόθεση μεταβολής του ιστορικού χαρακτήρα της Οικίας Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου και για άλλα μνημεία, για όσα προλαβαίνουμε τουλάχιστον. Αμέσως, αμέσως μου έρχεται στο μυαλό η πλατεία Ελευθερίας και δέτε την και αν έχει αήπι πέτε μου! Μπορεί από ψηλά να μοιάζει κούκλα, μα από κοντά είναι μια αχανής έκταση που μόνο με τον πύργο του Ζαν Νουβέλ φαίνεται ότι συνομιλεί. Με τα τείχη και τον χαρα- κτήρα εν γένει της περιοχής δεν θέλει να λέει κουβέντα. Να σας πάω και στη Λεμεσό; Θυμίζει τίποτα από παλιά Λεμεσό η περιοχή του Κάστρου; Τίποτα, έμεινε εκεί στη μέση ένας κουλάς και γύρω του πετάσσονται τρακόσια παραπούλια. Εκεί η κατάσταση σώζεται… Να εξαιρέσω την πλατεία του Αγίου Λαζάρου στη Λάρνακα, που μοιάζει να θέλει να σωθεί και μη λέω και πολλά και τη ματιάσω, όσο για την Πάφο ακόμα το επεξεργάζομαι, διότι πολλά βλέπω και πολύ γκλάμουρ μου μυρίζει, αλλά θα την επισκεφθώ σύντομα και θα καταλήξω. Κοντολογίς, οι πόλεις εξελίσσονται, οι ανάγκες αλλάζουν, αλλά δεν είναι ανάγκη να κάνουμε αβέρτα αισθητικές παρεμβάσεις μόνο και μόνο γιατί νιώσαμε την ανάγκη ή γιατί νομίσαμε ότι γεράσαμε.
Όσο δεξιοτέχνης κι αν είναι ο γιατρός θα πρέπει να ξέρει καλά το ιστορικό μας, γιατί μπορεί με μια λάθος φαρμακευτική αγωγή να μας σημαδέψει για πάντα. Έτσι και τα ιστορικά τοπόσημα μιας πόλης, ενός χωριού, χρειάζονται σεβασμό και πολλή σκέψη πριν αποφασίσουμε να τους αλλάξουμε τα φώτα. Δυστυχώς, διαχρονικά έχουν γίνει λάθη, θυμούνται οι παλαιότεροι το πανέμορφο κτήριο της πρώην Συνεργατικής στο κέντρο της Λευκωσίας και μετά ήρθε το 1990 και το κτήριο κόσμημα έγινε αυτό που βλέπουμε όλοι σήμερα και σε κάνει και απορείς, τι στην ευχή, ένας δεν βρέθηκε να πει, έλεος, αυτό είναι κιτς! Δεν φοβάμαι την αισθητική του μετρίου, φοβάμαι τους μέτριους που δεν ξέρουν ότι την έχουν.
