«Και του ’λεγαν: Στοχάσου»

Αναρωτιέστε ακόμα γιατί σε αυτή τη χώρα δεν έχουμε πολιτισμό; Εγώ έπαψα όταν είδα τις διαδηλώσεις των αρνητών της μάσκας, τις σκληριές των γονέων, τον ολοφυρμό όλων εκείνων που θεωρούν πως τα παιδιά τους θα είναι πειραματόζωα. Έπαψα ακόμα να ελπίζω ότι θα πάμε επιτέλους μπροστά, όταν είδα τις κατεστραμμένες αίθουσες των δημοτικών σχολείων, όταν είδα ότι έβαλαν βόμβα σε σχολείο, και έγραψαν συνθήματα υπέρ των παιδιών αυτοί που έβαλαν βόμβα σε ένα σχολείο. Κατάλαβα ότι δεν πρόκειται να βγούμε από το σκοτάδι μας ποτέ, όταν γονείς έβαζαν τα παιδιά τους να φωνάζουν «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία», ένα σύνθημα εμβληματικό για τη ∆ημοκρατία. Και δεν φταίει καμία κυβέρνηση, δεν φταίει κανένα κόμμα, φταίμε όλοι εμείς, που δεν ξέρουμε ούτε πού πάμε, ούτε πού πατάμε. Είμαστε μια αποχαυνωμένη κοινωνία, που κοιτάζει το τώρα, το σήμερα, διυλίζει το χθες και το αναλύει, ομφαλοσκοπεί και προσπαθεί εξηγώντας το παρελθόν να εξυπηρετήσει το αφήγημά της, το οποίο μεταδίδει και στις επόμενες γενιές.

∆εν δικαιούμαστε να μιλάμε για πολιτισμό σε αυτή τη χώρα τελικά, όταν δεν καταφέρνουμε να καταλάβουμε ότι το σχολείο είναι τόπος ιερός και όχι αποθετήριο ανθρώπων, ότι το σχολείο με όλες τους τις στρεβλώσεις είναι χώρος ζύμωσης ιδεών, κοινωνικό καταφύγιο. ∆εν μπορούμε να μιλάμε για θέατρο, μουσική, εικαστικά, όταν καίμε σχολεία, όταν βάζουμε βόμβες σε σχολεία. Το διανοείστε; Βόμβα σε δημοτικό σχολείο; Εμπρησμός σε δημοτικό σχολείο; Ανήκουστα και βαθιά ανησυχητικά πράγματα. Αλλά και οι μαινόμενοι γονείς που καταφέρονται εναντίον δασκάλων και εκπαιδευτικών τι περιμένουν από τα παιδιά τους αύριο; Να δεχθούν την κριτική; Να υπακούσουν ή να σεβαστούν τον δάσκαλό τους; Τραγικά πράγματα για τα οποία πρέπει επιτέλους να θέσουμε τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων. Να συζητήσουμε για τον ορθολογισμό, να διαχωρίσουμε τα θέματα πίστης από τα επιστημονικά ζητήματα και πώς το ένα δεν πρέπει να διαπλέκεται με το άλλο.

∆εν δικαιούμαστε να μιλάμε για πολιτισμό, όταν δεν τα βρίσκουμε για να φτιάξουμε μια δομή για τον ίδιο τον πολιτισμό, όταν το υφυπουργείο Πολιτισμού συνθλίβεται πριν ακόμα γεννηθεί στην κομματική και μικροπολιτική μέγγενη. Πώς θέλετε να μιλήσουμε για πολιτιστική πολιτική, για χάραξή της, όταν έχουμε εν πολλοίς μια αδιάφορη πολιτιστικά νεολαία; Πώς οι σημερινοί μαθητές θα αγαπήσουν την αναζήτηση, το φως, το χρώμα, τον ήχο, αλλά και τη μαγεία του θεάτρου και του κινηματογράφου, όταν τα δηλητηριάζουμε με το μαύρο της βόμβας και της φωτιάς; Με τους αριθμούς από παιδιά με μεταναστευτική πολιτική; ∆υστυχώς, αποτύχαμε, κυρίες και κύριοι, να κάνουμε τα παιδιά να αγαπήσουν τη σκέψη, που θα τα οδηγήσει στην αμφισβήτηση αργότερα. Οι γονείς που την προηγούμενη εβδομάδα φώναζαν και αλάλαζαν για τη μάσκα άραγε θεωρούν τους εαυτούς τους θεματοφύλακες της ελευθερίας των παιδιών τους; Ότι τα προστατεύουν από τη Νέα Τάξη Πραγμάτων, και ποια είναι στο τέλος αυτή η Νέα Τάξη Πραγμάτων;

∆εν δικαιούμαστε να μιλάμε για πολιτισμό, όταν καίμε σχολεία, τελεία και παύλα. Να μάθουμε στις νέες γενιές ότι δεν ξέρουμε πολλά, ότι κάναμε λάθη, και πολύ θα θέλαμε να τους παραδώσουμε έναν άλλο κόσμο, όχι να τα πείθουμε για τις δικές μας προαιώνιες αλήθειες, για τα δικά μας αμετακίνητα πιστεύω! Φτάνει να καρφώνουμε τις νέες γενιές, τον δίπλα μας, τη μάνα μας και τον πατέρα μας στον δικό μας Καύκασο, ας γεμίσουμε τις μέρες μας με πολλές αυγές, με Κυριακές, με ’πίσημες ημέρες, για να παραφράσω τον ποιητή (Κ.Χ. Μύρης [Κ. Γεωργουσόπουλος]).

Φτάνει να κάνουμε πλάτες στη βία, απ’ όπου και να προέρχεται, ας αποκαθηλώσουμε τον ∆ία που πιστεύουμε ότι μας ορίζει, ας πάψουμε να εθελοτυφλούμε και ως άλλοι Ήφαιστοι ή Πόντιοι Πιλάτοι, να υπακούμε σε θέσφατα, να κρύβουμε λόγια για να περάσουμε. Γιατί αυτό κάνουμε, μιλάμε για τη βία όταν δεν μας αφορά, για τη μισαλλοδοξία όταν είναι μακριά από εμάς, θέλουμε την ελευθερία μας, για πάρτη μας, δεν μας κόφτει του άλλου. Εξορθολογούμε μόνο ό,τι μας συμφέρει, θαμπωνόμαστε από το κάλλος και την ευγένεια του άλλου, τα σκοτάδια μας δεν τα κοιτάμε... μόνο να τα διοχετεύουμε είμαστε ικανοί!

Συγχωρήστε μου την αγανάκτηση, αλλά ειλικρινά πιστεύετε ότι είμαστε άξιοι του δώρου της ζωής και της ελευθερίας; Θέλαμε να μάθουμε από την πανδημία... αλλά φευ! Και πάλι στον ποιητή: «Και του ’λεγαν, στοχάσου».