ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Να μάθουμε να κουβεντιάζουμε

Του Απόστολου Κουρουπάκη

Του Απόστολου Κουρουπάκη

kouroupakisa@kathimerini.com.cy

Πριν από πολλά χρόνια, βρέθηκα σε ένα εστιατόριο κοντά στη Σαλαμίνα, στην Αμμόχωστο. Ήμουν καλεσμένος σε γεύμα από φίλους Τουρκοκύπριους, στους οποίους δίδασκα ελληνικά, μαζί με άλλους φίλους. Είχε μόλις τελειώσει η σχολική χρονιά μας, και θέλησαν να μας ευχαριστήσουν παραθέτοντας μας γεύμα. Εκτός από το αϊράνι και το ούζο ή ρακί, όπως το έλεγαν, τα υπόλοιπα καλούδια του τραπεζιού ήταν κυπριακά –το σουβλάκι ήταν αρνίσιο, βέβαια. Ταχίνι, πουργούρι, τσακιστές ελιές, σεφτιαλές και σκεφτόμουν, πώς είναι δυνατόν άνθρωποι που τρώνε το ίδιο φαΐ να ζούνε χωριστά, ας όψονται οι αίτιοι, όπως έλεγε και η γυναίκα στο ντοκιμαντέρ του Μιχάλη Κακογιάννη.

Το εστιατόριο αρκετά μεγάλο ήταν διακοσμημένο με διάφορα παλαιά αντικείμενα, όπως συνηθίζεται. Αυτό που μου έκανε εντύπωση, όμως, εντύπωση αμέσως, ήταν ότι στα υψηλότερα σημεία των τοίχων και των ξύλινων χωρισμάτων υπήρχαν μικρές χριστιανικές εικόνες. Προσπαθούσα να διαβάσω τις επιγραφές τους, να καταλάβω αν είναι ρέπλικες, για προσέλκυση πελατών… ήταν σχεδόν αδύνατο να διαβάσω οτιδήποτε. Το εστιατόριο ήταν ένα μικρό μουσείο Λαϊκής Τέχνης με αναρίθμητα αντικείμενα. Έμεινα να τα περιεργάζομαι, να προσπαθώ να καταλάβω την προέλευσή τους. Μετά από λίγο, με ευγενικό τρόπο, ένας από τους φίλους Τ/κ με παρακάλεσε με ευγενικό τρόπο να καθίσω στο τραπέζι, διότι ο ιδιοκτήτης είχε αρχίσει να ενοχλείται, επειδή προετοίμαζε τον χώρο για έναν γάμο, και έμπαινα στα πόδια του…

Θέλησα να βγω έξω, για λίγο και τότε μου ήρθε στο μυαλό από το ίδιο ντοκιμαντέρ το απόσπασμα από τις άδειες προθήκες του Κυπριακού Μουσείου. Αυτά τα αντικείμενα τουλάχιστον σώθηκαν σκέφτηκα, όπως και τα εκθέματα του εν Λευκωσία Μουσείου Λαϊκής Τέχνης. Όπως λέει ο Διαμαντής στην κάμερα του Μιχάλη Κακογιάννη το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης της Κερύνειας είχε συληθεί. Δυστυχώς, την ίδια μοίρα θα είχαν και άλλοι χώροι πολιτισμού εκείνες τις άγριες ημέρες του πολέμου. Δεν γλύτωσαν βέβαια ούτε οι ιδιωτικές συλλογές. Εκατοντάδες έργα τέχνης χάθηκαν, εκλάπησαν, βγήκαν στη μαύρη αγορά –ο αρχαιοκάπηλος Ντικμέν, διαβόητο παράδειγμα.

Ευτυχώς, βρέθηκαν άνθρωποι, όπως ο Ουνάμ Ινατσί και άλλοι είμαι σίγουρος, που σκέφτηκαν ότι δεν τους ανήκει ετσιθελικά το πνευματικό έργο άλλων και προσπάθησαν να διασώσουν ό,τι είναι δυνατόν και να το διαφυλάξουν. Φαίνεται ότι αυτή τους η πράξη ευοδώθηκε με το ΜΟΕ που ανακοινώθηκε, μεταξύ άλλων, τις προηγούμενες ημέρες επιστροφής έργων Ε/κ καλλιτεχνών που βρίσκονται στα Κατεχόμενα, σε ιδρύματα ή και σε ιδιώτες. Σε αντάλλαγμα η ε/κ πλευρά θα δώσει αρχειακό φωνητικό και τηλεοπτικό υλικό του ΡΙΚ για τους Τ/κ καλλιτέχνες.

Οπωσδήποτε τέτοιες κινήσεις είναι ευπρόσδεκτες και πάρα πολύ σημαντικές, δεν θεωρώ όμως ότι είναι καλές πράξεις, ούτε απλώς ένα δούναι και λαβείν, είναι ηθική υποχρέωση εκείνων που κατέχουν παρανόμως οτιδήποτε να το επιστρέψουν και είναι υποχρέωση του ΡΙΚ να συμπεριφέρεται στους Τ/κ ερευνητές όπως σε οποιονδήποτε άλλο. Το έχω ξαναγράψει, αφού δεν μπορούμε να τα βρούμε στα σύνθετα, γιατί δεν ξεκινάμε από τα απλά, από αυτά που μας ενώνουν, από έναν πίνακα ζωγραφικής, ένα πιάτο αγρέλια, να μάθουμε να κουβεντιάζουμε επιτέλους. Ακούγεται ουτοπικό και πολύ ρομαντικό όλο αυτό, το αντιλαμβάνομαι. Μέσα όμως στη δυστοπική κοινωνία που ζούμε, ας ελπίζουμε τουλάχιστον ότι θα βρούμε εκείνα τα λόγια που παίρνουν το ίδιο βάρος σε όλες τις καρδιές, σ’ όλα τα χείλη.

Μεταξύ των έργων που πρόκειται να επιστραφούν λέγεται ότι είναι και ο πίνακας του Πολ Γεωργίου «Η ξαναγέννηση της Κύπρου». Ας είναι η επιστροφή αυτού του πίνακα η απαρχή, ας κάνει ο πολιτισμός τη δική του παρέμβαση.

 

 

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Απόστολου Κουρουπάκη

Απόστολος Κουρουπάκης: Τελευταία Ενημέρωση

X