Του Απόστολου Τομαρά
Στις 2 Ιανουαρίου 2020, Κύπρος-Ελλάδα και Ισραήλ θα υπογράψουν την Διακυβερνητική Συμφωνία για τον αγωγό ΦΑ EastMed. Ένα έργο το οποίο τα τελευταία δυο χρόνια υπήρχε μόνο στα κοινά ανακοινωθέντα των τριμερών συνάξεων, ηγετών και Υπουργών Ενέργειας, των τριών χωρών. Και θα παρέμενε εκεί εάν ο Ταγίπ Ερντογάν, δεν είχε προχωρήσει με τη γνωστή συμφωνία με τη Λιβύη. Και ως δια μαγείας, όλοι ενθυμήθηκαν πως υπάρχει και ο EastMed και μια Διακρατική Συμφωνία, η οποία είναι έτοιμη από το Δεκέμβριο του 2018 και στη συνέχεια ξεχάστηκε σε κάποια συρτάρια, αναμένοντας το σωστό διπλωματικό timing , που λένε και εις τας Αθήνας.
Τώρα που ο Ερτνογάν εξέθεσε ανεπανόρθωτα τους θιασώτες κατευνασμού της Άγκυρας, τώρα θυμήθηκαν τον EastMed, θυμήθηκαν την οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο, θυμήθηκαν πως η Ελληνική επικράτεια δεν φθάνει μέχρι την Μύκονο, θυμήθηκαν πως και η θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου εμπίπτει στην δικαιοδοσία της Ελληνικής Δημοκρατίας. Και για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, κατά ένα περίεργο τρόπο όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, δεξιές, σοσιαλιστικές, αριστερές, υπηρέτησαν με θρησκευτική ευλάβεια την πολιτική λογική, από μεταπολιτεύσεως και εντεύθεν, «κρύψε να πάμε παρακάτω». Για όσους δεν το γνωρίζουν, σε κάποιο συρτάρι του ελληνικού ΥΠΕΞ υπάρχει φάκελος οριοθέτησης ΑΟΖ στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, ο οποίος ετοιμάσθηκε με πολιτική απόφαση των Νίκου Κοτζιά και Ιωάννη Κασουλίδη.
Ο φάκελος ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2017 και με παρότρυνση της Ελληνικής πλευράς, έτσι λέει το παρασκήνιο, δεν κατατέθηκε στα Ηνωμένα Έθνη. Ο λόγος, να μην προκαλέσουμε την Τουρκία. Η ίδια λογική ακολουθήθηκε και με τον EastMed. Το Δεκέμβριο του 2018 ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Ιταλίας για τη σύναψη Διακυβερνητικής Συμφωνίας (IGA) για την υποστήριξη της υλοποίησης του έργου. Το κείμενο έλαβε τη σχετική έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Φεβρουάριο του 2019. Έκτοτε η Διακρατική Συμφωνία αγνοείτο. Την Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2020, στην Αθήνα θα ακούσουμε και πάλι τις γνωστές κορώνες περί «αυστηρού μηνύματος προς τον Ερντογάν», το πόσο απομονωμένος είναι διεθνώς.
Μια απλή απορία. Τι άλλο πρέπει να μας συμβεί για να αντιληφθούμε πως η τουρκική επιθετικότητα δεν κάμπτεται με αυστηρά μηνύματα, προς εσωτερική βρώση. Η Ελλάδα έχει με το μέρος της τη διεθνή νομιμότητα, όπως την είχε και στα Ίμια, αλλά όπως αποδείχθηκε, τότε, δεν ήταν αρκετό. Οι σημερινοί στρατηγικοί, πέραν του Ατλαντικού, σύμμαχοί μας, χώρισαν, τότε, το «καρπούζι» στη μέση. Καλά τα μηνύματα στήριξης από τους φίλους μας, αλλά αν «αύριο» η Τουρκία προσπαθήσει να εμποδίσει την υλοποίηση του έργου, η Ιταλία π.χ τι θα κάνει; Θα στείλει το ναυτικό της, στην περιοχή για να συνετίσει τους Τούρκους, που δίνουν παχυλά συμβόλαια σε ιταλικές εταιρείες, ή θα παρακολουθεί εκ του μακρόθεν, όπως έκανε το 2018, όταν τα τουρκικά πολεμικά παρενόχλησαν στην κυπριακή ΑΟΖ ένα πλοίο συμφερόντων της ιταλικής ΕΝΙ; Το Ισραήλ, φανατικός υποστηριχτής του EastMed θα μείνει στη λογική «καταδικάζουμε αλλά δεν θα κάνουμε πόλεμο»; Έστω και καθυστερημένα, η Διακρατική Συμφωνία έχει τεράστια σημασία για την περιφερειακή συνεργασία και ασφάλεια. Έως εκεί όμως. Η Διακρατική από μόνη της δεν μπορεί αναχαιτίσει την τουρκική επιθετικότητα και προκλητικότητα στην περιοχή. Και προς Θεού: Όχι άλλα αυστηρά μηνύματα στον Ερντογάν.
