Της Ελένης Ξένου
Ξύπνησε μια καλή πρωία ο αρχιεπίσκοπος και αποφάσισε να μετατρέψει το Εθνολογικό Μουσείο (οικία Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου) σε εκκλησιαστικό μουσείο. Και σαν να μην έφτανε αυτή η ακατανόητη αναλαμπή του, μας ανακοίνωσε με όλο το θράσος που τον χαρακτηρίζει πως εκκλησιαστικά μουσεία θα μετατρέψει και τους ιστορικούς ναούς του Αγίου Αντωνίου και του Αγίου Ιωάννη, στην παλιά πόλη. Και μη διανοηθείτε εσείς οι αδαείς πολίτες αυτού του κράτους να διερωτηθείτε γιατί πήρε αυτή την απόφαση. Μία είναι η απάντηση: Επειδή έτσι θέλει.
Επειδή έτσι του κατέβηκε στο μυαλό. Και επειδή κάνει ό,τι γουστάρει χωρίς ποτέ κανείς να του βάζει φρένο. Όπως άλλωστε φρόντισε ο ίδιος να μας «διαφωτίσει» προ μηνών, η Εκκλησία δεν είναι μόνο τα «Κύριε Ελέησον» αλλά έχει και μια αποστολή. Και υποθέτω πώς είναι στο πλαίσιο αυτής της «θεάρεστης» αποστολής που θεωρεί πως έχει το δικαίωμα να αλλοιώνει το χαρακτήρα της παλιάς Λευκωσίας με ένα τερατούργημα που ο ίδιος αποκαλεί καθεδρικό ναό, όπως επίσης και το να μετατρέπει ιστορικά μνημεία σε ό,τι του καπνίσει χωρίς να δίνει δεκάρα τσακιστή για τη σημασία που αυτά επιτελούν στην πολιτισμική ταυτότητα της πόλης και στην ιστορία της. Θα μου πείτε ψιλά γράμματα, διότι εδώ μιλάμε για τον προκαθήμενο, ο οποίος ως γνωστόν δεν έχει τέτοιου είδους ευαισθησίες (ή και κανενός είδους ευαισθησίες).
Και αυτός ο προκαθήμενος, ο οποίος δεν διστάζει να παραγνωρίζει νόμους και κανόνες και να καταπατά κάθε ηθική και θεσμική αξία εν ονόματι της «θείας αποστολής» του, έρχεται τώρα να μας ανακοινώσει πως θα μετατρέψει το Εθνολογικό Μουσείο σε Εκκλησιαστικό και όποιου του αρέσει. «Ολόκληρο το μουσείο είναι σε καταπίστευμα και της επιτροπής που το διαχειρίζεται προεδρεύει ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος» δήλωσε για να προσθέσει πως «μέχρι τώρα το μουσείο το προσφέραμε στο Τμήμα Αρχαιοτήτων. Τώρα όμως αποφασίσαμε να μην ανανεώσουμε την συμφωνία διότι το χρειαστήκαμε και θα το χρησιμοποιήσουμε». Τόσο απλά. Και όποιος έχει ενστάσεις υποθέτω πως ο μακαριότατος μας θα του πει το προσφιλές «να πέσει χώρκα του».
Με πιο απλά λόγια αυτό που συμβαίνει σ’ αυτή τη δύσμοιρη (από την ανικανότητα των κρατούντων) χώρα είναι πως ξαφνικά ένα μουσείο στην καρδιά της πόλης μπορεί να ακυρώνεται με πάσα ευκολία χωρίς κανένας να αισθάνεται υπόλογος απέναντι στην ιστορία και χωρίς κανένας να αισθάνεται πως προέχει επιτέλους ο σεβασμός στα ιστορικά μνημεία. Το συγκεκριμένο μουσείο έχει κηρυχτεί αρχαίο μνημείο από το 1935 και από το 1988 αποτελεί το μοναδικό μουσείο στη Λευκωσία που με σαφήνεια αντανακλά τα 300 χρόνια της οθωμανικής περιόδου στην Κύπρο. Μήπως άραγε αν ήταν ένα άλλο είδους μουσείο π.χ. αρχαιολογικό, θα είχε την ίδια τύχη από τον αρχιεπίσκοπο μας; Ή μήπως επειδή ακριβώς αντανακλά μια περίοδο που παραγκωνίζεται από το κυρίαρχο αφήγημα της ιστορίας μας, μπορούμε εν μια νυκτί να ακυρώνουμε την ύπαρξή του και να το σβήνουμε από το μουσειακό χάρτη; Το πρόβλημα δεν είναι ο αρχιεπίσκοπος, αυτό το έχω υπογραμμίσει πολλές φορές και με διάφορες αφορμές από αυτή εδώ τη στήλη.
Ο αρχιεπίσκοπος είναι αυτός που είναι και ακριβώς επειδή είναι αυτός που είναι επιβάλλεται να υπάρξει ένα αντίβαρο λογικής και ένα αντίδοτο σε όλη αυτή την έκπτωση αξιών που αντιπροσωπεύει. Δεν μπορεί να καταπατά νόμους και κανόνες, να μην σέβεται την ιστορία, τον πολιτισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον (και η λίστα δεν τελειώνει) και κανείς να μην αντιδρά. Κι αν οι κυβερνώντες και οι λοιποί πολιτικοί μας δεν έχουν την τόλμη να τα βάλουν μαζί του (που προφανώς δεν την έχουν) διότι προτιμούν να μη χάσουν τις όποιες «ευλογίες» του, τότε επείγεται εμείς οι υπόλοιποι και δη οι άνθρωποι των γραμμάτων και του πνεύματος να αντιδράσουμε. Ομαδικά και μεθοδευμένα. Αλλιώς κινδυνεύουμε σοβαρά να ξυπνήσουμε περικυκλωμένοι από εκκλησιαστικά μουσεία, μεγαλόπρεπους καθεδρικούς και σχολεία για «σωστούς» ανθρώπους.
