Τι έχει μείνει από τη φωτιά;

Εδώ και κάποιες μέρες ο συγκλονισμός δεν λέει να υποχωρήσει. Όπως κάθε φορά που έρχεται κανείς αντιμέτωπος με το ασύλληπτο. Εκείνο που μας υπερβαίνει, εκείνο που είναι αδύνατον να χωρέσει σε μια λογική εξήγηση. Ρουφάμε καθημερινά από τις τηλεοράσεις ή από τα σόσιαλ μήντια πληροφορίες και λεπτομέρειες, μαρτυρίες και περιγραφές. Και προσπαθούμε να κάνουμε εικόνα του πώς είναι να σε περικυκλώνει η φωτιά και να κοιτάς κατάματα το πιο φριχτό πρόσωπο του θανάτου. Διαβάσαμε για οικογένειες που κάηκαν αγκαλιασμένες, για παιδιά που πήδηξαν από τον γκρεμό προκειμένου να σωθούν αλλά δεν σώθηκαν, για ανθρώπους που απελπισμένοι ψάχνουνε ακόμα τους δικούς τους μέσα στα αποκαΐδια.

Είδαμε ξανά και ξανά να παίζουνε τα βίντεο με τις ανατριχιαστικές περιγραφές του τι έχει συμβεί. Και ύστερα ακούσαμε για ένα σωρό ερωτήματα που ψάχνουν απαντήσεις και ένα σωρό αρμόδιους, πολιτικούς και μη, να πέφτουνε ξανά και πάλι στις ίδιες μικροπολιτικές αντιπαραθέσεις αδύναμοι να διαχειριστούν όχι μόνο το κακό που βρήκε την Ελλάδα αλλά την ίδια την αξία της ανθρώπινης ζωής. Τα σόσιαλ μήντια έχουν κατακλυστεί από αναρτήσεις που εμπεριέχουν αισθήματα αλληλεγγύης και συμπαράστασης, τίποτα άλλο δεν διαβάζει κανείς εκτός από αυτά. Και μετά από λίγες μέρες τι θα συμβεί άραγε; Θα ενεργοποιήσουμε ξανά και πάλι τη μνήμη χρυσόψαρου και θα επιστρέψουμε στην καθημερινότητά μας; Ή μήπως θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε αυτό που μας υπερβαίνει και που το ίδιο απειλητικά με τη φωτιά μας φέρνει αντιμέτωπους με το πώς έχουμε καταντήσει να ζούμε; Και το πώς έχουμε καταντήσει να ανεχόμαστε την αυθαιρεσία προκειμένου να συντηρήσουμε την ψευδαίσθηση ενός συστήματος που εκτρέφει κούφιες αξίες και συντηρεί κούφια μυαλά σε θέσεις που ορίζουν και καθορίζουν την όποια… «μοίρα» μας;

Διάβαζα μεταξύ άλλων ένα άρθρο που έγραψε η Σώτη Τριανταφύλλου. Και υπογράμμισα με κόκκινο εκείνα τα σημεία που πρέπει να μας προβληματίσουν, αν πραγματικά αυτό το οποίο θέλουμε είναι να νοηματοδοτήσουμε την καταστροφή και να φέρουμε τους εαυτούς μας αντιμέτωπους πικρές αλήθειες τις οποίες όλοι μας και κατ’ εξακολούθηση κρύβουμε κάτω από το χαλί. Γράφει λοιπόν η Σώτη: «Ξέρουμε τι φταίει που η φωτιά πήρε τέτοιες διαστάσεις κι προξένησε τόσες ανθρώπινες απώλειες. Δεν φταίει “κάποιος” ή “κάποιοι”. Φταίει το πώς έχει χτιστεί και οργανωθεί η κοινωνία μας: η ρυμοτομία των παραθαλάσσιων κοινοτήτων, η οργάνωση και προστασία των δασικών εκτάσεων, η στρατηγική της πολιτικής προστασίας, οι μέθοδοι διαχείρισης του πλήθους.

Με λίγα λόγια για την τερατώδη έκταση και καταστροφικότητα της φωτιάς φταίνε οι ελλείψεις των μηχανισμών του κράτους και η αναποτελεσματική διαχείριση κρίσεων. Κάθε φορά που συμβαίνει μια καταστροφή αποκαλύπτονται και συζητιούνται η αναρχία στην δόμηση, το μπάζωμα των ποταμών, κάποιες συνιστώσες του ψευτοκαπιταλισμού που αποτελεί το οικονομικό μας σύστημα, η κλιματολογική αλλαγή. Λίγες εβδομάδες αργότερα, κι ενώ τα αντικυβερνητικά τηλεοπτικά κανάλια ωρύονται και τα φιλοκυβερνητικά καυχώνται για το αυτονόητο, ενεργοποιείται η μνήμη του χρυσόψαρου: τίποτα δεν αλλάζει, κανείς από τους κυβερνώντες δεν δείχνει ευθιξία – είμαστε παχύδερμα. Και ευχόμαστε ότι δεν θα μας ξανατύχει συμφορά. Και όμως μας τυχαίνει».

Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο δεν λειτουργούμε αλήθεια και εμείς; Αναζητούμε τις ευθύνες εκ των υστέρων ενώ όλοι έχουμε συμβάλει με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, στη δημιουργία των συνθηκών που ευνοούν την όποια καταστροφή, είτε αυτή λέγεται οικονομική, είτε πολιτική, είτε όπως αυτή που έχει τώρα συμβεί στην Ελλάδα. Κάντε ένα γρήγορο φλας μπακ και θα αντιληφθείτε του λόγου του αληθές. Τίποτα δεν έχει αλλάξει από όλα τα κακά που μας έχουν συμβεί. Μήπως λοιπόν αντί να σπαταλάμε ενέργεια σε αναρτήσεις αλληλεγγύης είναι πιο χρήσιμο να κάνουμε μια ενδοσκόπηση και να αντιληφθούμε πως επείγεται να αλλάξουμε τρόπο σκέψης και να δομήσουμε τη ζωή μας σε αξίες οι οποίες δεν επιτρέπουν την αυθαιρεσία; Και κυρίως δεν επιτρέπουν την εκ των υστέρων αναζήτηση ευθυνών;