Κύριο Άρθρο
Καθώς οι χώρες που αποτελούν την Ενωμένη Ευρώπη επιδίδονται σε έναν αγώνα δρόμου μεταξύ της αύξησης των εμβολιασμών και της εξάπλωσης του ιού, οι οικονομικές προοπτικές των χωρών ταλανίζονται από έντονη αβεβαιότητα, που καθυστερεί την ουσιαστική ανάκαμψη και τη μεταθέτει για το δεύτερο μισό του έτους. Η κατάσταση διασώζεται μέχρι στιγμής διότι το δεύτερο κύμα της πανδημίας στο τέταρτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους ήταν από οικονομικής άποψης πολύ καλύτερο από το πρώτο, που έπληξε συντριπτικά το δεύτερο τρίμηνο του 2020. Το πρώτο τρίμηνο του 2021 μάλλον έκλεισε με ύφεση που πολύ πιθανόν να επεκταθεί και στο δεύτερο τρίμηνο, καθώς διανύουμε το τρίτο κύμα.
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις των οικονομολόγων της ΕΚΤ, η πορεία του ΑΕΠ στην ευρωζώνη για φέτος εκτιμάται στο +4% ακολουθούμενο από +4,1% του χρόνου και +2,1% το 2022. Η επιστροφή στα προ-πανδημίας επίπεδα από οικονομικής άποψης αναμένεται πως θα καταγραφεί στο δεύτερο τρίμηνο του 2022, εφόσον βέβαια επικρατήσει το βασικό σενάριο και όχι κάποιο από τα ακραία. Το θετικό σενάριο θα ήταν να συμβεί η ανάκαμψη στο τρίτο τρίμηνο του 2021, ενώ στο αντίστοιχο αρνητικό σενάριο, η επαναφορά όλων των απωλειών της πανδημίας τοποθετείται στο τέταρτο τρίμηνο του 2023.
Η κατάσταση αβεβαιότητας που επικρατεί στις οικονομίες πολύ πιθανόν να συνεχίσει να προκαλεί νευρικότητα και άρα σκαμπανεβάσματα στις βασικές οικονομικές μεταβλητές ανάκαμψης, όπως είναι ο δείκτης τιμών καταναλωτή (πληθωρισμός). Η πορεία των τιμών του πετρελαίου είναι ενδεικτική, αφού μετά τη μεγάλη βουτιά τέτοια εποχή πριν από ακριβώς έναν χρόνο υπήρξε διόρθωση και άνοδος της τιμής ανά βαρέλι φτάνοντας σήμερα στα προ πανδημίας επίπεδα. Πέραν της μεταβλητότητας των τιμών η επιβάρυνση συγκεκριμένων κλάδων περισσότερο από άλλους έχει προκαλέσει σημαντικές ανακατατάξεις, μιας και η κατανάλωση έχει συγκεντρωθεί σε συγκεκριμένους κλάδους προκαλώντας ανισορροπίες στις καμπύλες προσφοράς και ζήτησης και δημιουργώντας συνακόλουθα προβλήματα και στην αγορά εργασίας. Η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό βρίσκεται χαμηλά και προσδιορίζεται από τους οικονομολόγους της ΕΚΤ στο 1,5%, διατηρώντας τουλάχιστον μέχρι και το 2023 σημαντική απόσταση από τον μακροπρόθεσμο στόχο του 2%. Οι προσπάθειες της Φρανκφούρτης εστιάζονται στη διατήρηση ενοϊκών συνθήκων για χρηματοδότηση κρατών, επιχειρήσεων και πολιτών. Αυτό μάλλον δεν θα είναι αρκετό και θα χρειαστεί, όπως όλα δείχνουν, να υποστηριχθεί η προσπάθεια και με δημοσιονομικά μέτρα ενώ όλοι γνωρίζουν ότι όσο περνά ο καιρός η δυνατότητα των κυβερνήσεων για παροχή στήριξης περιορίζεται σημαντικά. Σε κάθε περίπτωση, η άρση των μέτρων στήριξης στην οικονομία αναμένεται πως θα καθυστερήσει αλλά και όταν αποφασιστεί θα πρέπει να γίνει σταδιακά και στη βάση ενός σχεδίου.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η σύσταση του ΔΝΤ στην πρόσφατη έκθεση για τη χώρα μας, προκειμένου να διαφυλαχθεί μια εύθραυστη όπως όλα δείχνουν ανάκαμψη. Η συνέχιση της αύξησης του δημόσιου χρέους φαντάζει μονόδρομος προκειμένου να υπάρξει συμμόρφωση με τις υποδείξεις και τη διεθνή πρακτική. Εξάλλου, αυτό δεν είναι κάτι που αφορά μόνο στη χώρα μας μιας και, σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών, κατά την διάρκεια των δύο πρώτων μηνών του έτους, η συναλλακτική δραστηριότητα στις αγορές δημόσιου χρέους είναι αυξημένη κατά 20% σε σχέση με έναν χρόνο πριν.
