Κύριο Άρθρο
Η δυνατότητα εξεύρεσης μιας κοινά αποδεκτής λύσης για το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, η οποία θα τεθεί σε ισχύ στην μετά covid19 εποχή, είναι κρίσιμη τόσο για το μέλλον της ευρωζώνης όσο και της ίδιας της Ευρώπης. Η δήλωση ανήκει στον Ευρωπαίο επίτροπο για την οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι και εκφράζει την ανησυχία της Κομισιόν για τη δύσκολη συνέχεια που αναμένεται στην προσπάθεια αναθεώρησης του Συμφώνου. Συνεχίζοντας, ο κ. Τζεντιλόνι σημείωσε ότι η συζήτηση που θα διεξαχθεί το επόμενο διάστημα δεν θα πρέπει να μετατραπεί σε μια μακρόσυρτη διαδικασία όπου οι χώρες θα αναλωθούν στο να επαναλαμβάνουν παγιωμένες θέσεις χωρίς δυνατότητα επίτευξης προόδου.
Η συζήτηση για τη μεταρρύθμιση του συμφώνου σταθερότητας έχει μόλις ξεκινήσει και περιλαμβάνει εκτός των άλλων και δημόσια διαβούλευση αν και όλοι γνωρίζουν ότι οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν πίσω από κλειστές πόρτες. Η καταληκτική ημερομηνία έχει προσδιοριστεί για τον Ιούλιο του 2022 με στόχο η νέα συμφωνία να τεθεί σε ισχύ το 2023. Τότε δηλαδή που ολοκληρώνεται η περίοδος χάριτος για επαναφορά του Συμφώνου που όπως είναι σήμερα προβλέπει χρέος στο 60% του ΑΕΠ και επιβάλλει πλαφόν στο έλλειμμα ύψους 3% του ΑΕΠ. Για τις κυβερνήσεις του ευρωπαϊκού Νότου, επαναφορά των υφιστάμενων προνοιών θα σημαίνει μια θανάσιμη παγίδα σε κάθε προσπάθεια διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών. Για όλους όμως αυτό θα σημαίνει προβλήματα στην υλοποίηση των προγραμμάτων για την κλιματική αλλαγή που έχουν ως στόχο να πετύχουν τους μηδενικούς ρύπους.
Η μεγαλύτερη ανησυχία σε αυτήν τη νέα προσπάθεια είναι η επαναφορά της δυσπιστίας μεταξύ των βορείων και των νοτίων χωρών, η οποία το 2008 λίγο έλειψε να τα τινάξει όλα στο αέρα προκαλώντας ακόμα και τον κίνδυνο για διάσπαση της ευρωζώνης. Και υπάρχουν λόγοι για αυτήν την ανησυχία καθώς η πανδημία συσσώρευσε σημαντικό χρέος στις πλάτες των χωρών του Νότου την ίδια ώρα που η απόφαση για αναστολή εφαρμογής του Συμφώνου έχει τροφοδοτήσει εκ νέου την «μουρμούρα» από πλευράς των βορείων. Αν υπάρχει όμως κάτι στο οποίο όλοι συμφωνούν, είναι ότι μια νέα δόση λιτότητας σε αυτή την συγκυρία της αύξησης των τιμών θα ναρκοθετούσε κάθε προσπάθεια οικονομικής ανάκαμψης από την πανδημία.
Με στόχο την καλύτερη διαχείριση της κατάστασης και προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες εκπλήξεις, οι Βρυξέλλες προτίθενται να αφήσουν εκτός συζήτησης κάθε πρόταση για αλλαγή των ορίων του 60% και 3%. Αυτό που θα επιχειρηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι η αλλαγή των κανόνων επαναφοράς εφόσον προκύψει «παραβίαση» των ορίων. Έτσι, οι χώρες με υψηλά επίπεδα χρέους θα αποκτήσουν περιθώρια ελιγμών και το πιο σημαντικό θα μπορούν να υλοποιούν τα επενδυτικά τους προγράμματα. Μια άλλη καινοτομία που προωθούν οι τεχνοκράτες της Κομισιόν είναι η ύπαρξη της δυνατότητας όπως δαπάνες που έχουν να κάνουν με την προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής εξαιρούνται από τους κανόνες του Συμφώνου.
Αν και ακόμα στην αρχή οι πρώτες αντιδράσεις έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους με την Αυστρία να παρουσιάζεται έτοιμη να ηγηθεί ομάδας χωρών που υιοθετούν μια πιο σκληρή στάση. Σε κανένα όμως δεν θα πρέπει να διαφεύγει το γεγονός ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τον νέο ένοικο του γερμανικού υπουργείου οικονομικών που θα προκύψει μέσα από τις διεργασίες που γίνονται αυτή την περίοδο για τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.
