Του Κώστα Ιορδανίδη
Ενίοτε είναι, ως φαίνεται, αναγκαία η ανάδειξη στην εξουσία ενός αντισυμβατικού ηγέτη –ή άλλως «αλλοπρόσαλλου», «ανεύθυνου» ή όποιους άλλους χαρακτηρισμούς μπορεί να επικαλεσθεί ένα κατεστημένο– για να δοθεί ώθηση πολιτική σε ένα πρόβλημα το οποίο είχε αντιμετωπισθεί με όρους απολύτως ανελαστικούς, από γραφειοκράτες, βάσει κανονιστικών και μόνον διατάξεων, με μεταφυσική και απόλυτη ισχύ.
Αλλά, στην πραγματικότητα, μόνον οι Δέκα Εντολές που εχάραξε ο Θεός στις πλάκες του Μωυσή έχουν ισχύ εις τους αιώνες, για Ιουδαίους και χριστιανούς.Ολα τα άλλα σε κάποια φάση είναι διαπραγματεύσιμα και διαχειρίσιμα, μέχρις ενός ορίου. Αυτό επιβεβαιώθηκε
και κατά τις διαδοχικές συναντήσεις τις οποίες είχε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον –ο «ακατανόμαστος», κατά τους αντιπάλους του σε πανευρωπαϊκό επίπεδο– με την καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ και στη συνέχεια με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Ο ιδιοσυγκρασιακός κ. Μπόρις Τζόνσον δεν ήταν ποτέ υπέρ της «άτακτης εξόδου» της Βρετανίας από την Ε.Ε., όπως του καταλόγιζαν οι αντίπαλοί του, δικαιολογημένα από μέρους τους, διότι η διοχέτευση του όποιου μηνύματος στους πολίτες μπορεί να γίνει μόνον με όρους υπερβολής προς δημιουργία ανασφάλειας. Δεν συμβαίνουν μόνον στη Βρετανία αυτά. Συνέβησαν κατ’ επανάληψιν και στην Ελλάδα στη διάρκεια της εννεαετίας. Οταν λοιπόν ο κ. Τζόνσον ανέλαβε την πρωθυπουργία, δεν ανάρτησε κατάλογο «αλλαγών» της συμφωνίας που συνομολόγησε η προκάτοχός του κ. Τερέζα Μέι και απερρίφθη τρεις φορές από το βρετανικό Κοινοβούλιο, αλλά έθεσε με τρόπο οξύτατο την απάλειψη της «δικλίδος ασφαλείας» των ιρλανδικών συνόρων – ή backstop.
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διαπραγματευτικής ομάδος Μισέλ Μπαρνιέ απέρριψε ασυζητητί την πρόταση του κ. Τζόνσον, όπως επίσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Και ορθώς, διότι η αποστολή και το έργο τους έχουν χαρακτήρα «τεχνοκρατικό», και ως εκ τούτου είναι απλό πλην όμως χρήσιμο παρακολούθημα της πολιτικής. Δεν εξέπληξε λοιπόν το γεγονός ότι η κ. Μέρκελ, η οποία επεφύλαξε στον Βρετανό πρωθυπουργό λαμπρότατη υποδοχή, χαρακτήρισε τη «δικλίδα ασφαλείας» όρο όχι «αδιαπραγμάτευτο», αλλά «εφεδρική διάταξη» αναθεωρητέα εντός τριάντα ημερών, υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζει τα συμφέροντα της Ε.Ε. και της Βρετανίας.
Ο κ. Τζόνσον ενθουσιάστηκε με την τοποθέτηση της καγκελαρίου, και την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενος ο κ. Μακρόν συναίνεσε, διατυπώνοντας σκέψεις, εκτιμήσεις και όσα συνηθίζει. Βεβαίως τίποτε δεν έχει κριθεί οριστικά, αλλά άρχισε να διαφαίνεται για πρώτη φορά μία πιθανότης διεξόδου, απλώς διότι παρεισέφρησε και η «πολιτική μεταβλητή», εις τρόπον ώστε οι πάντες να μπορούν να ισχυρισθούν πως ήρθη το αδιέξοδο και ότι επικράτησαν εντέλει η λογική και ο πραγματισμός. Ετσι εξάλλου λειτουργεί η Ε.Ε., με «λύσεις» που αναδύονται την τελευταία στιγμή.
Σε αυτή τη λέσχη των περιούσιων λαών της Ευρώπης, κανείς δεν φαίνεται να βιάζεται ποτέ. Αλλά όταν τα πράγματα λιμνάζουν, κάποιος «αντισυμβατικός» ηγέτης πρέπει να αναταράξει τις βεβαιότητες της κατεστημένης λογικής για να αποκατασταθεί μία νέα ισορροπία. Ισως αυτός ο ηγέτης να είναι ο κ. Μπόρις Τζόνσον. Σύντομα θα διαπιστωθεί εάν αυτό όντως συμβαίνει.
