Του Κώστα Ιορδανίδη
Οι εξεγέρσεις που υποκινούνται ή οργανώνονται από την Αριστερά και στρέφονται εναντίον μιας κρατούσης τάξεως πραγμάτων, είναι αφενός αναμενόμενες και κατά φύση ασφαλώς κομμάτων εμφορούμενων από ανατρεπτική ιδεολογία. Αλλά όταν ένα κίνημα ανατροπής προέρχεται από τις συντηρητικές δυνάμεις μιας χώρας, με εδραιωμένο αντιπροσωπευτικό σύστημα, τότε τα πράγματα είναι περίπλοκα. Αυτό συνέβη στη Βρετανία, αρχικώς με το δημοψήφισμα, όπου κατίσχυσε η τάση εξόδου της χώρας από την Ε.Ε., αλλά και με την εκλογή του κ. Μπόρις Τζόνσον στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος και την ανάδειξή του στην πρωθυπουργία.
Οι οπαδοί βεβαίως της εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. αντιμετωπίζονται από το κατεστημένο ως μία αγέλη απαίδευτων ατόμων. Μόνον που ο ηγέτης των «πληβείων», ο κ. Μπόρις Τζόνσον, προέρχεται από το βαθύ βρετανικό κατεστημένο. Απόφοιτος του Εton και της Οξφόρδης, με κλασική παιδεία, πλούσιος, που με την ανάληψη του πρωθυπουργικού αξιώματος η ετήσια μείωση του εισοδήματός του από δραστηριότητες που δεν μπορεί πλέον να ασκεί, υπολογίζεται σε 650.000 λίρες.
Δεν ήταν όμως τα κληρονομημένα «προνόμια», που τον ανέδειξαν ηγέτη των Συντηρητικών. Ο κ. Τζόνσον γοήτευσε το κόμμα με τους αστεϊσμούς του, τις γκάφες του, τις πατριωτικές υπερβολές του, και ενδεχομένως με την απόφασή του «να ρίξει το καράβι στα βράχια», εάν αυτό είναι αναγκαίο. Κυρίως όμως διότι ήταν ο μόνος πολιτικός αποφασισμένος να οδηγήσει τη Βρετανία εκτός Ε.Ε., με ή δίχως συμφωνία. Οι Συντηρητικοί της αντιθέτου τάσεως δεν αντελήφθησαν ότι το κίνημα εξόδου από την Ε.Ε. δεν αφορούσε θέσεις εργασίας ή το εμπόριο, θέματα σχετιζόμενα εν γένει με την οικονομία ή και τη μετανάστευση, αλλά κάτι πολύ πιο αρχέγονο, διότι προέτασσε την ανάκτηση του δικαιώματος κυριαρχίας και ελευθερίας, από την ευημερία ή την ασφάλεια. Είναι μία διάσταση που έχει αμβλυνθεί σημαντικότατα σε κάποιες χώρες της Ενώσεως και ως εκ τούτου εν πολλοίς πλέον ακατανόητη. Διαπρεπείς οικονομολόγοι, διευθυντικά στελέχη του City, τραπεζίτες, προεξοφλούν την οικονομική καταστροφή της Βρετανίας, σε περίπτωση άτακτης εξόδου από την Ε.Ε.
Ωστόσο, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, στους «Τάιμς του Λονδίνου», 364 οικονομολόγοι είχαν χαρακτηρίσει το πρόγραμμα αναδιοργανώσεως της οικονομίας της Μάργκαρετ Θάτσερ εσφαλμένο και δυνάμει καταστροφικό. Αλλά δεν δικαιώθηκαν. Στην πρώτη ομιλία που εξεφώνησε έξω από την πρωθυπουργική κατοικία, ο κ. Τζόνσον ζήτησε επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας και άρση της δικλίδας ασφαλείας (back stop) στα σύνορα Βρετανίας και Ιρλανδίας. Η γραφειοκρατία των Βρυξελλών απέρριψε την πρόταση, όπως ήταν φυσικό και αναμενόμενο.
Το θέμα θα κριθεί σε επίπεδο πολιτικό. Ακατανόητη, ωστόσο, υπήρξε η σπουδή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να αποκλείσει οποιαδήποτε επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας του Brexit κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεών του στη Βουλή, ιδιαίτερα όταν ο ίδιος επιδιώκει επαναδιαπραγμάτευση του προγράμματος που είχε συνομολογήσει o ΣΥΡΙΖΑ. Μάλλον θα του διέφυγε επίσης ότι η Βρετανία είναι εγγυήτρια δύναμη στην Κύπρο, σε φάση κρισιμότατη του κυπριακού ζητήματος. Αλλά αυτά, συμβαίνουν παρ’ ημίν.
