Της Μαρίνας Οικονομίδου
Όταν ένα περίπου μήνα πριν από τη μάχη των προεδρικών εκλογών, ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεσμευόταν ότι στο ενδεχόμενο εκλογής του θα λογοδοτούσε στον λαό για τις πρώτες 100 μέρες διακυβέρνησής του, κάποιοι σκέφτηκαν πως φιλοδοξεί να ακολουθήσει το αμερικανικό μοντέλο διακυβέρνησης που καθιέρωσε ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ. O Ρούσβελτ, βεβαίως, ανέλαβε την περίοδο της βαθιάς ύφεσης και κατόρθωσε –πρωτίστως χωρίς θόρυβο– να δρομολογήσει τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που άλλαξαν άρδην τις ΗΠΑ. Αντίθετα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης από τη μία υποσχόταν κοινωνική επανάσταση και από την άλλη άφηνε να εννοηθεί, καθ’ όλη τη διάρκεια του προεκλογικού, πως θα συνεχίσει το μοντέλο διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη. Είναι γι’ αυτό που κάποιοι κύκλοι έκριναν ότι η κίνηση αυτή δεν είχε βάθος, αλλά ήταν μία άτσαλη προσπάθεια να προλάβει την πρόταση του Ανδρέα Μαυρογιάννη. Και αυτό γιατί ενώ ο Ανδρέας Μαυρογιάννης είχε δεσμευθεί με συγκεκριμένο πλάνο για τις 100 πρώτες μέρες διακυβέρνησής του, ο Νίκος Χριστοδουλίδης περιοριζόταν λίγο πολύ σε μία εποικοδομητική ασάφεια.
H εποικοδομητική ασάφεια άνοιγε τον δρόμο στους πηχυαίους τίτλους, στην ουσία όμως δεν έλεγε και κάτι ξεκάθαρο. Δεν έθετε για παράδειγμα συγκεκριμένες προτάσεις για το τι θα υλοποιούσε στις 100 πρώτες μέρες του. Ήταν λοιπόν μία προσπάθεια να καθησυχάσει τους καχύποπτους ότι έχει έτοιμο πλάνο και μπορεί να κυβερνήσει αμέσως ή ένα προμελετημένο σχέδιο για να κερδίσει απλώς τις εντυπώσεις; Να κερδίσει τις εντυπώσεις δεδομένου ότι ενώ στα της εσωτερικής διακυβέρνησης –πολιτικές που εξαρτώνται αποκλειστικά από τον ίδιο αν θα εφαρμοστούν ή όχι– απέφευγε επιμελώς να πει οτιδήποτε συγκεκριμένο και έβαλε, ομολογουμένως με μαεστρία, όλα του τα χαρτιά στον διορισμό απεσταλμένου της Ε.Ε. στο Κυπριακό. Μία «ρηξικέλευθη» ιδέα που, όπως έλεγε, θα έσπαζε το αδιέξοδο στο Κυπριακό. Από τον προεκλογικό μέχρι σήμερα έχουμε ακούσει πολλά για αυτή την ιδέα που συνεχώς αναδιαμορφώνεται. Για μία πολιτική προσωπικότητα που θα διοριστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ασχέτως αν η Συνθήκη λειτουργίας της Ε.Ε. δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο. Και ενώ οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι περιορίζονται να υπογραμμίσουν πως ο ρόλος της Ε.Ε. θα είναι υποστηρικτικός, όπως ήταν πάντοτε, και συνεπώς δεν θα αλλάξει σήμερα, το κυβερνητικό στρατόπεδο, διέρρεε δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων ότι πρόκειται για «gamechanger», ότι ενδεχομένως να αναλάβει η Μέρκελ, ο Ντράγκι ή και η Μογκερίνι. Χωρίς να διευκρινίζεται αν θα έχει όρους εντολής και από ποιους. Αν θα επισκιάζει τον ρόλο των Ηνωμένων Εθνών ή πώς θα μπορούσε ένα τέτοιο εγχείρημα να λειτουργεί παράλληλα. Και χωρίς να αναφέρεται κάπου αν η Τουρκία, η οποία είναι άμεσα εμπλεκόμενη και η οποία διαφωνούσε με τον ρόλο παρατηρητή της Ε.Ε. στις συνομιλίες του 2016, σήμερα θα δεχτεί αυτό τον ενεργότερο ρόλο στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού.
Κάποιοι του τηλεφώνησαν είπε, κάποιοι τον συνάντησαν για το εν λόγω θέμα, ενώ ακολούθησαν μπόλικες διαρροές για Ευρωπαίους ηγέτες που εντυπωσιάστηκαν με την πρόταση Χριστοδουλίδη. Πρόταση, της οποίας η τακτική θυμίζει δυστυχώς τις βαρύγδουπες δηλώσεις που έγιναν τον καιρό των παράνομων τουρκικών γεωτρήσεων. Τότε που ο Νίκος Χριστοδουλίδη έβλεπε ομολόγους του, μιλούσε τηλεφωνικώς και διαβεβαίωνε για κυρώσεις που θα πονέσουν την Τουρκία. Κυρώσεις οι οποίες έπεσαν κατά πολύ κάτω από τον πήχη των προσδοκιών.
Στο διά ταύτα λοιπόν: Υπήρχε οποιοσδήποτε λόγος για το πυροτέχνημα των 100 ημερών; Υπήρχε οποιοσδήποτε λόγος ο ίδιος ο Πρόεδρος να αυτοεγκλωβιστεί σε μια δέσμευση που τον αφήνει αναπόφευκτα εκτεθειμένο; Προφανώς και όχι. Χρειάζεται χρόνος για να βρει μια κυβέρνηση τα πατήματά της, για να μπορέσει στη συνέχεια να υλοποιήσει το έργο της χωρίς θόρυβο. Ο Πρόεδρος έχει πέντε ολόκληρα χρόνια να πείσει όσους τον αμφισβητούν. Κυρίως όμως, έχει πέντε χρόνια να κυβερνήσει αντί να βρίσκεται σε αυτόν τον παρατεταμένο προεκλογικό. Γιατί αν κάτι απέδειξε όλος αυτός ο ζήλος των 100 ημερών είναι πως ο Πρόεδρος δεν αντιλήφθηκε πως κυβερνά. Απέδειξε πως η εικόνα επικράτησε για άλλη μία φορά της ουσίας.
Στη διπλωματία, όμως, δεν έχουν χώρο οι κινήσεις εντυπωσιασμού. Η εξωτερική πολιτική δεν θα έπρεπε να καθορίζεται από το τι πουλάει στο εσωτερικό ούτε να μπαίνει σε χρονοδιάγραμμα 100 ημερών. Στόχος έπρεπε να είναι να πείσουμε ότι το δικό μας θέμα είναι θέμα ευρύτερης σημασίας. Όταν γίνει αυτό αντιληπτό ίσως να δούμε πίσω από το φιλτραρισμένο προφίλ μία αυθεντική και λιγότερο θορυβώδη πολιτική δράση.
