Της Μαρίνας Οικονομίδου
«Δημοκρατία είναι η επανερχόμενη αίσθηση ότι περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους μιας χώρας έχουν δίκιο σε περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις. Είναι η αίσθηση ότι βρίσκεσαι ενώπιος ενωπίω, όταν ψηφίζεις πίσω από το παραβάν, η αίσθηση της κοινότητας, όταν βρίσκεσαι στο αναγνωστήριο μιας δημόσιας βιβλιοθήκης. Δημοκρατία είναι ένα κείμενο που προορίζεται για τη στήλη ‘επιστολές αναγνωστών’ μιας εφημερίδας. […] Δημοκρατία είναι να υπάρχει μία υπηρεσία που μια ωραία πρωία, ενώ ο πόλεμος μαίνεται, ζητά να της απαντήσεις τι νομίζεις ότι είναι δημοκρατία», έγραφε ο συγγραφέας E.B. White, όταν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η υπηρεσία στις ΗΠΑ που ήταν υπεύθυνη για την αξιοποίηση των συγγραφέων στην πολεμική προσπάθεια του ζήτησε να καταγράψει τι είναι για τον ίδιο η δημοκρατία.
Το βράδυ της Τετάρτης, ενόσω οι εικόνες στις ΗΠΑ αποδείκνυαν πως η δημοκρατία τίθεται εν αμφιβόλω και η κρίση στην οποία εισέρχεται η χώρα είναι γεγονός, η πολιτική ηγεσία του τόπου καταδίκαζε και σωστά την τριτοκοσμική εικόνα της υπερδύναμης και τα όσα μπορεί να κάνει ο τοξικός λαϊκισμός. Όλοι όμως είναι έτοιμοι να καταγγείλουν τους άλλους, να ρίξουν κροκοδείλια δάκρυα για τα δημοκρατικά αντανακλαστικά όσο θεωρούν πως η κατάσταση δεν τους αγγίζει. Καλό θα ήταν ωστόσο να αντιληφθούν από αυτό ακριβώς το γεγονός πόσο εύθραυστες είναι οι ισορροπίες και πώς η φωτιά καίει δίπλα μας. Έτσι λοιπόν ο τρόπος αντιμετώπισης του καλλιτέχνη εκπαιδευτικού Γιώργου Γαβριήλ από το υπουργείο Παιδείας δίχαζε την κοινωνία, η νεοδιορισθείσα υπουργός Δικαιοσύνης Έμιλυ Γιολίτη προετοιμασμένη για την ερώτηση εξέφραζε άποψη για το θέμα. Δήλωνε έτοιμη να προασπίσει το «αβάστακτο κόστος της ελευθερίας» καθώς όπου υπάρχει αμφιβολία είμαστε υπέρ των προσωπικών ελευθεριών. Χρειάστηκε να περάσουν λίγες μέρες για να μας δείξει και εμπράκτως βεβαίως την ανοχή της στην ελευθερία της έκφρασης. Έστειλε εξώδικο σε πολίτη για αναφορά του στο twitter, ότι το δικηγορικό της γραφείο εμπλέκεται σε «βρώμικα» χρυσά διαβατήρια και το σέρνει πλέον στα δικαστήρια. Έστω κι αν κάποιοι έβαζαν υποσημείωση, ότι ο καθένας καλά κάνει να προσέχει τι λέει όταν δεν είναι σίγουρος, ξεχνούσαν πως ένα πολιτικό πρόσωπο, η υπουργός Δικαιοσύνης σε αυτή την περίπτωση, ακριβώς γιατί πρέπει να προστατεύσει τη δημοκρατία οφείλει να τηρεί το ουσιώδες, τη θεσμική αυτοσυγκράτηση. Η θεσμική αυτοσυγκράτηση, ο Ντουόρκιν και το «αβάστακτο κόστος της ελευθερίας» αποτελούν τσιτάτα προφανώς που συζητούμε μεταξύ τυρού και αχλαδιού. Και όταν δεν αφορά εμάς βεβαίως. Χρειάστηκε ένα parody account για να φανεί η ανοχή της προς την όποια κριτική.Θεώρησε σωστό, για μία αστική υπόθεση να ενεργοποιήσει την αστυνομία, η οποία λειτουργώντας ως πιόνι της και με υπερβάλλοντα ζήλο μπούκαρε στο σπίτι πολίτη που υποψιαζόταν πως ήταν πίσω από τον λογαριασμό και κατάσχεσε συσκευές. Λες και ήταν εγκληματίας. Από την ένορκο δήλωση διαπιστώνεται το παράνομο της υπόθεσης αλλά και τα ψέματα που μας αράδιασε χωρίς ίχνος ντροπής ο εκπρόσωπος Τύπου της Αστυνομίας. Ότι κατά τα άλλα ενήργησαν αυτεπάγγελτα. Προφανώς για να καλύψουν την πολιτική τους προϊσταμένη. Μιλάμε όμως για κατάχρηση εξουσίας και έλλειμμα δημοκρατίας. Και σε όλο αυτό που διαμείβεται, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να μην αδικεί την αντίδραση της υπουργού, το ανώτατο να σφυρίζει αδιάφορα και τον αρχηγό της αστυνομίας να μην αντιδρά, φοβόμαστε για τα δημοκρατικά αντανακλαστικά μας.
Αν δεν ήταν επικίνδυνοι θα ήταν καταγέλαστοι. Και επειδή είδαμε πού οδηγούν καταγέλαστοι που αναλαμβάνουν συγκυριακά θέσεις εξουσίας, δεν θα πρέπει να το αφήσουμε εδώ. Η κυρία Γιολίτη έχει αποτύχει με καθαρά πολιτικούς όρους. Δείξαμε πολλή ανοχή μέχρι να μας αποδείξει πως ο διακαής πόθος της να αναλάβει τον όποιο πολιτικό ρόλο δεν είναι ένα νεόπλουτο καπρίτσιο. Και την ανεπάρκεια ίσως να την ανεχόμασταν εν μέρει, όχι όμως όταν αυτή η ανεπάρκεια συνδέεται με μοχθηρία. Και όσο χοντρό κι αν ακούγεται αυτό, στο σημείο που φτάσαμε, οι πολιτικές ενέργειες πρέπει να λέγονται με το όνομά τους. Ο αυταρχισμός ως αυταρχισμός, η κατάχρηση της εξουσίας ως τέτοια και η μοχθηρία ως μοχθηρία. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ας τελειώσει το σύντομο αυτό ανέκδοτο. Είτε με την ίδια να αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη, είτε με τον πρόεδρο που για κάποιο ανεξήγητο λόγο, θεώρησε ορθό να μας τη φορτώσει, να της δείχνει την πόρτα εξόδου.
