Του Νίκου Κωνσταντάρα
Καθώς ο κορωνοϊός θερίζει τους αρνητές του εμβολίου –διάσημους και μη– καλούμαστε να εξετάσουμε τι κρατάει τόσους ανθρώπους καθηλωμένους σε μια πορεία παράλογη και μοιραία. Η αποστολή να καταλάβουμε τις βαθύτερες αιτίες αυτής της συμπεριφοράς, ώστε να την αντιμετωπίσουμε, δεν είναι εύκολη, καθώς η άρνηση δεν είναι αποτέλεσμα έλλειψης ενημέρωσης. Σήμερα, ουδείς είναι ανενημέρωτος για το πόσο επικίνδυνη είναι η COVID-19 και πόσο αποτελεσματικά τα εμβόλια. Η άρνηση, λοιπόν, πηγάζει από την επιλεκτική ερμηνεία της πραγματικότητας, μια ερμηνεία που καθορίζεται από τον κοινωνικό περίγυρο και από την ατομική ιδιοσυγκρασία (αλληλένδετα πράγματα) και υποδαυλίζεται από συγκεκριμένους φορείς.
Αυτό που για τους περισσότερους από εμάς είναι παράλογο, φαίνεται λογικό σε αυτούς που βλέπουν μόνον όσα θέλουν να βλέπουν. Η πίστη αυτή μπορεί να βασίζεται στη θρησκεία, όπου πάλι ο καθένας επιλέγει εάν θα ταχθεί με όσους θεωρούν την επιστήμη εχθρό της πίστης ή με αυτούς που πιστεύουν ότι ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο μυαλό για να το χρησιμοποιεί. Μπορεί, επίσης, να βασίζεται στην ύπαρξη ενός περιβάλλοντος που ενθαρρύνει την άρνηση της πραγματικότητας. Την εποχή του Διαδικτύου και των κοινωνικών δικτύων, κάθε άποψη, όσο ακραία και αν είναι, θα βρει στήριξη από τόσους ώστε αυτοί που την υιοθετούν να πιστεύουν ότι δεν είναι μόνοι. Τότε, έστω και λίγοι, πείθονται ακόμη περισσότερο ότι αυτοί οι εκλεκτοί κατέχουν την αλήθεια, ενώ οι πολλοί είναι παραπλανημένοι. Το παράλογο δεν είναι ορατό σε αυτόν που βυθίζεται μέσα του.
Στη χώρα μας δεν χρειάζεται κανείς να χάνεται στις σκοτεινές γωνίες της δεισιδαιμονίας και του Διαδικτύου για να δικαιωθεί ο παραλογισμός του. Το 2021, η άρνηση και ο βολονταρισμός παραμένουν συστατικά στοιχεία της πολιτικής και της δημόσιας συζήτησης. Αυτοί που σκαλίζουν πληγές, που υποδαυλίζουν τη μισαλλοδοξία και καλλιεργούν τον διχασμό, ακούγονται περισσότερο εις βάρος όσων πασχίζουν να προλάβουν το κακό, να βελτιώσουν την κοινωνία. Το βλέπουμε στους κόλπους της Εκκλησίας, στην πολιτική, στα μέσα ενημέρωσης. Οταν στελέχη της αντιπολίτευσης (άλλοτε «της Αριστεράς και της προόδου») υπονομεύουν την εκστρατεία εμβολιασμού και αποκαλούν «δολοφόνους» τους κυβερνώντες, ενθαρρύνουν τον αυτοκαταστροφικό βολονταρισμό όσο ένας ασύδοτος αστέρας των μίντια ή ένας παράφρων μητροπολίτης. Η συμπεριφορά αυτή σκοτώνει. Ετσι, η διαγραφή Κουρουμπλή από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ χθες είναι ένα θετικό βήμα.
