Για την σύγχρονη πολιτική επιστήμη το spectrum των πολιτικών καθεστώτων δεν αποτελείται αποκλειστικά από τα δυτικά, δημοκρατικά συστήματα και τα αυταρχικά καθεστώτα του υπόλοιπου κόσμου. Από το τέλος του Πρώτου Ψυχρού Πολέμου, η σύγχρονη πολιτική επιστήμη εστιάζει και στην περίπτωση των υβριδικών καθεστώτων, δηλαδή των πολιτικών συστημάτων που δανείζονται στοιχεία τόσο από τα δημοκρατικά όσο και από τα αυταρχικά καθεστώτα. Με βάση συγκεκριμένων κριτηρίων, η σύγχρονη πολιτική επιστήμη τοποθετεί αυτά τα συστήματα στον «ενδιάμεσο χώρο», δηλαδή ανάμεσα στην σύγχρονη φιλελεύθερη, συνταγματική δημοκρατία και στον σύγχρονο αυταρχισμό.
Το φαινόμενο υβριδικών καθεστώτων φέρει ιδιαίτερη σημασία για την περιοχή μας. Για αυτόν άλλωστε τον λόγο, αναλύοντας την σύγχρονη Τουρκία, οι πρόσφατες θεωρίες και αναλύσεις για τα υβριδικά συστήματα αποτέλεσαν το μπούσουλα στην δική μας επιστημονική έρευνα. Δυστυχώς, οι τελευταίες αναλύσεις, επιστημονικές μελέτες, εκθέσεις της Ε.Ε. δείχνουν ότι η Τουρκία δεν αποτελεί το μοναδικό παράδειγμα της περιοχής για τα υβριδικά συστήματα. Όπως η Τουρκία έτσι και αρκετά κράτη της περιοχής μοιράζονται πτυχές και χαρακτηριστικά των υβριδικών συστημάτων. Άλλα σε μεγαλύτερο και άλλα σε μικρότερο βαθμό. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, τόσο στο πεδίο του φιλελεύθερου συνταγματισμού (βασικές ελευθερίες, δικαιώματα, ανωτερότητα των νόμων, αντιμετώπιση φαινομένων διαφθοράς κ.ο.κ.) όσο και σε αυτό της εκλογικής δημοκρατίας, τα καθεστώτα της περιοχής φέρουν σημαντικές αδυναμίες.
Ένα από τα πολιτικά συστήματα της Ανατολικής Μεσογείου, το οποίο ξεχωρίζει με σοβαρές αδυναμίες και προβλήματα στα πεδία του φιλελεύθερου συνταγματισμού και της εκλογικής δημοκρατίας είναι αυτό της σύγχρονης Κύπρου, μέλος της Ε.Ε. από την προηγούμενη δεκαετία. Τα μεγάλα προβλήματα πλέον κάνουν αισθητή την παρουσία τους σε πολλά μέτωπα, στο πεδίο του κράτους δικαίου (βλπ. Την συστημική κρίση της κυπριακής δικαιοσύνης), στα νέα φαινόμενα διαφθοράς (βλπ. Λ.χ. Το κυνήγι του εύκολου χρήματος στην υπόθεση των υπηκοοτήτων που πωλήθηκαν σε ξένους πολίτες), στην αναποτελεσματική αντιμετώπιση των οικονομικών και πολιτικών σκανδάλων, στα ανύπαρκτα check and balances στο σύνολο του συστήματος μετά την αποχώρηση των τ/κ το 1963 κ.ο.κ. Αποτέλεσμα όλων αυτών των προβλημάτων είναι η διαιώνιση του περίφημου κυπριακού κατεστημένου, το οποίο δεν λύνει κανένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία (βλπ. Την οικονομική κρίση του 2013, η οποία, παρά την ύφεση, παραμένει στο προσκήνιο επειδή δεν αντιμετωπίστηκαν τα αίτια που οδήγησαν σε αυτήν. Επίσης, βλπ. Το Κυπριακό), την στιγμή που ο πολίτης αποξενώνεται πολιτικά από αυτό (βλπ. Τα μεγάλα ποσοστά αποχής στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις).
Με βάση τα προαναφερόμενα, το σίγουρο είναι ότι στην σύγχρονη κυπριακή πραγματικότητα, εκφράσεις και τοποθετήσεις του τύπου «κράτος λειτουργικό», «κράτος δικαίου», «δικαιώματα», «πολιτική υπευθυνότητα» συνοδεύονται από μεγάλα προβλήματα. Ακριβώς σε αυτό το σημείο, σε περίπτωση που παρακάμψουμε τα παραδοσιακά εθνοκεντρικά αντανακλαστικά του μέσου πολίτη, προκύπτει ένα κρίσιμης σημασίας ερώτημα: Στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού, όταν απευθυνόμαστε στον τ/κ συμπολίτη με τον όρο «λειτουργικό κράτος», σε τι ακριβώς αναφερόμαστε; Η άρχουσα τάξη του τόπου τι ακριβώς έχει στον νου της όταν απορρίπτει συζητήσιμα αιτήματα της άλλης πλευράς με την αιτιολογία της λειτουργικότητας ενός κράτους, που έχει βυθιστεί σε μια βαθιά συστημική κρίση;
Μήπως με την έννοια του «λειτουργικού κράτους» αναφερόμαστε σε μια κυβέρνηση, η οποία έχει συνηθίσει να ερμηνεύει τον νόμο σύμφωνα με τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης και με βάση τις οδηγίες που φτάνουν από την θρησκευτική ηγεσία ενός τμήματος του ντόπιου πληθυσμού;
Μήπως με την έννοια του «λειτουργικού κράτους» αναφερόμαστε σε ένα κατεξοχήν ελληνικό και ορθόδοξο κράτος, στο οποίο η ελληνικότητα και Ορθοδοξία μετατρέπονται σε εργαλεία που «βαπτίζουν» αθέμιτες και παράνομες πρακτικές σε «συνήθειες» ενός κράτους που επιχειρεί να μιμηθεί, με καθόλου επιτυχημένο τρόπο, δυτικά πρότυπα;
Μήπως το «λειτουργικό κράτος» δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα «πέπλος», μια «κουβέρτα ντροπής» που σκεπάζει την διαφθορά, τα σκάνδαλα, τα προβλήματα, το εκρηκτικό μείγμα ταξικών συμφερόντων-εμμονών του παρελθόντος και του σήμερα;
Και τι έχουμε να πούμε για την Ακαδημία, τον Τύπο και την ίδια την κοινωνία των πολιτών που είτε με τα δικά τους λάθη, είτε με την σιωπή τους υπηρετούν το συγκεκριμένο «λειτουργικό κράτος»;
Μήπως δεν ήρθε η ώρα που θα πάψουμε να λέμε ψέματα τόσο στους τ/κ συμπολίτες όσο και στους ίδιους τους εαυτούς μας;
