Κάποιοι φίλοι και αναγνώστες θεωρούν ότι οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία δεν θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο για την περιοχή μας, αλλά ούτε και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ίδια την Τουρκία. Πως είναι δυνατόν άλλωστε η αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία κάποιων τουρκικών δήμων να επηρεάσει τις εξελίξεις στην περιοχή μας και την Κύπρο;
Κάποιοι άλλοι φίλοι είχαν διαφορετική άποψη για τις τελευταίες εξελίξεις. Σύμφωνα με την δική τους άποψη, οι εξελίξεις των δημοτικών εκλογών είναι μεν σημαντικές, αλλά δεν αναμένεται να αλλάξουν τις ισορροπίες στο εσωτερικό της Τουρκίας και στην περιοχή μας. Από την δική τους σκοπιά, ο Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν μπορεί να έχει χάσει τον έλεγχο κάποιων μητροπολιτικών δήμων, αλλά εξακολουθεί να είναι πανίσχυρος στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο.
Η τελευταία επισήμανση μας βρίσκει μερικώς σύμφωνους. Στην πρώτη ανάλυσή μας μετά το άκουσμα των πρώτων ανεπίσημων αποτελεσμάτων, ως Κ υπογραμμίσαμε ένα σημαντικό σημείο. Τονίσαμε ότι ο Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν κρατήθηκε στην εξουσία παρά τις απώλειες που υπέστη το κίνημά του σε διάφορα σημαντικά αστικά κέντρα της Τουρκίας.
Το προαναφερόμενο συμπέρασμα μας οδηγεί σε ένα σημείο που σχετίζεται με την λανθασμένη εντύπωση των φίλων οι οποίοι ισχυρίζονται ότι οι τουρκικές τοπικές εκλογές δεν αφορούν την Κύπρο και την Ελλάδα. Και αυτό διότι ο ισχυρός πολιτικός άνδρας και το τουρκικό συντηρητικό κίνημα απώλεσαν μετά από περίπου 25 συναπτά χρόνια στην εξουσία τον έλεγχο σημαντικών αστικών κέντρων.
Πως εξηγείται το παραπάνω φαινόμενο; Η απάντηση στο εν λόγω ερώτημα κρύβεται κατά την άποψή μας πίσω από τις άκρως σημαντικές διεργασίες στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας. Και αυτές οι διεργασίες βραχυπρόθεσμα τείνουν να έχουν άμεσο αντίκτυπο στις εξελίξεις στην περιοχή μας.
Μια απλή, πρόχειρη ματιά στον νέο πολιτικό χάρτη της Τουρκίας μας βοηθά να κατανοήσουμε τον αληθινό νικητή των δημοτικών εκλογών. Στα παράλια της χώρας, όπου «κοκκίνησε» ο χάρτης, νικητής των εκλογών είναι η συμμαχία της αξιωματικής αντιπολίτευσης και του εθνικιστικού κινήματος της Μεράλ Άκσενερ. Η εν λόγω συμμαχία μπορεί να διαφέρει από την σύμπραξη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ)-Γκρίζων Λύκων στο πεδίο της εσωτερικής διακυβέρνησης, ωστόσο αυτό δεν ισχύει για το πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Όπως έχει ενημερώσει ήδη τους αναγνώστες της η Κ, τα δυο στρατόπεδα ακολουθούν μια εθνικιστική γραμμή στα «εθνικά ζητήματα», στο Κουρδικό, στο Κυπριακό, στα ελληνοτουρκικά και σε άλλα ανοιχτά μέτωπα της τουρκικής διπλωματίας.
Την ίδια ώρα, στην ανατολική ενδοχώρα το εθνικιστικό κίνημα βγήκε νικητής από τις δημοτικές εκλογές με την συμμαχία του κ. Ερντογάν να κρατιέται γερά στην εξουσία. Το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (ΚΕΔ) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί πέτυχε αξιοσημείωτες νίκες σε πολλά μικρά αλλά σημαντικά αστικά κέντρα της Ανατολίας και του Πόντου. Στο υπόλοιπο κομμάτι της Τουρκίας, και πιο συγκεκριμένα στις κουρδικές επαρχίες, το κουρδικό κίνημα διατήρησε τον έλεγχο σε δεκάδες δήμους παρά την μείωση των ποσοστών του.
Τα προαναφερόμενα μας οδηγούν σε ένα και μοναδικό συμπέρασμα. Ο τουρκικός εθνικισμός εξακολουθεί να είναι η κινητήρια δύναμη, η «μανιβέλα» της τουρκικής πολιτικής σκηνής. Εν μέσω της οικονομικής κρίσης, της κρίσης της δημοκρατίας, αλλά και της εσωστρέφειας της τουρκικής πολιτικής, ο τουρκικός εθνικισμός αναπτύσσει νέα δυναμική, όπως ακριβώς συνέβη στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990.
Πρόκειται για μια άκρως ανησυχητική εξέλιξη για ολόκληρη την περιοχή. Και αυτό διότι πρώτον, στην περίπτωση της Κύπρου συζητάμε το ενδεχόμενο του τελικού διαζυγίου δεύτερον, στο Αιγαίο το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου και τρίτον, στην περίπτωση της «ταλαίπωρης» Συρίας το ενδεχόμενο μιας νέας τουρκικής εισβολής.
Στην πραγματικότητα τα όσα δήλωσε τις πρώτες ώρες της Δευτέρας, ο Πρόεδρος της Τουρκίας μιλούν από μόνα τους. Οι δημοτικές εκλογές τελείωσαν. Κατά τα επόμενά 4,5 χρόνια, εκτός απροόπτου, η Τουρκία δεν θα δει νέα εκλογική αναμέτρηση. Στην νέα περίοδο, η Άγκυρα ξεκινώντας από το Μίμπιτς θα εστιάσει στην ισοπέδωση των «προπύργιων» της τρομοκρατίας στην βόρεια Συρίας, στο ανατολικό κομμάτι του Ευφράτη.
Εφόσον το σκηνικό στην Άγκυρα έχει πλέον ξεκαθαρίσει, παραμένει να απαντηθεί ένα ερώτημα. Πως αντιμετωπίζουν σε Ελλάδα και Κύπρο μια Τουρκία που καταφεύγει στον εθνικισμό για να «ξεχάσει» τα πάθη της οικονομίας και της διπλωματίας; Προσωπική μου άποψη είναι ότι «η διπλωματική απάθεια» και τα ανταγωνιστικά αντανακλαστικά δεν αποτελούν την κατάλληλη απάντηση στο εν λόγω ερώτημα. Χρειαζόμαστε διάλογο, ψυχραιμία, μεγάλη προσοχή και εμπάθεια. Πάνω από όλα, στην περίπτωση της Λευκωσίας, η ιθύνουσα τάξη θα πρέπει να κατανοήσει ότι δίχως αποτελεσματικές και «δημιουργικές» «τουρκικές υπηρεσίες» στο διπλωματικό σώμα, στην γραφειοκρατία, στο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα, στο ειδησεογραφικό πρακτορείο, στην ακαδημία και στην δημοσιογραφία, ο τουρκικός εθνικισμός του 21ου αιώνα είναι ένα επικίνδυνο φαινόμενο που δεν αποκλείεται «μια νύχτα να μιας πιάσει στον ύπνο».
