Του Πάμπου Παπαγεωργίου
Το Διοικητικό Δικαστήριο με μια σειρά πρόσφατων αποφάσεων δικαίωσε συνταξιούχους του Δημοσίου, ακυρώνοντας περικοπές που είχαν επιβληθεί κατά τη διάρκεια της κρίσης. Το Δικαστήριο στις αποφάσεις του κάνει αναφορά σε περιουσιακό δικαίωμα όσον αφορά το εφάπαξ και τη σύνταξη.
Αν ο τρόπος με τον οποίο αποφασίζει μέχρι τώρα το Διοικητικό Δικαστήριο καλύψει όλες τις περικοπές στον δημόσιο τομέα, υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για να καλυφθούν οι περικοπές αυτές. Στην περασμένη έκδοσή της η «Καθημερινή» έκανε αναφορά σε κόστος που θα μπορούσε να φτάσει μέχρι τα 1240 εκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για ένα αστρονομικό ποσό το οποίο δεν έχει προϋπολογιστεί. Δεν υπάρχει δηλαδή, αλλά και να υπήρχε, θα ήταν σωστότερο να πάει σε κοινωνικά προγράμματα για πολίτες που έχουν μεγάλες ανάγκες παρά σε άτομα των οποίων η σύνταξη είναι ικανοποιητική. Εν γένει, ένα τέτοιο απρόσμενο έξοδο θα δημιουργήσει δημοσιονομικές δυσκολίες στο κυπριακό κράτος, το οποίο είναι ούτως ή άλλως υπερδανεισμένο και προσδοκά ότι με δημοσιονομικά πλεονάσματα θα καταφέρει με τα χρόνια να μειώσει το δημόσιο χρέος.
Με άλλα λόγια, οι αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου δημιουργούν κίνδυνο για την κυπριακή οικονομία. Επιπλέον, φαίνονται να διέπονται από την εντύπωση ότι το κράτος διαθέτει απεριόριστα χρήματα και ότι οφείλει να πληρώνει τα χρήματα που έχει υποσχεθεί ανεξάρτητα από τα εκάστοτε δεδομένα. Το κράτος όμως δεν παράγει χρήματα.
Αυτό που κάνει είναι αναδιανομή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση πρέπει να πάρει τα χρήματα από αλλού για αν τα δώσει σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου.
Μάλιστα, στην περίπτωση του εφάπαξ και των συντάξεων, τα οποία το δικαστήρια θεωρεί λίγο πολύ περιουσιακά στοιχεία αυτών που προσδοκούν να τα πάρουν, θα πρέπει να επισημανθούν τα εξής δεδομένα.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι παραδοσιακά δεν συνείσφεραν για το εφάπαξ και τη σύνταξή τους. Δεν είναι δηλαδή υφιστάμενα δικά τους χρήματα κάπου τοποθετημένα. Ούτε υπάρχει κάποιο ειδικό ταμείο για να πληρωθούν από αυτό. Είχαν εξασφαλίσει με συνεχείς τροποποιήσεις της νομοθεσίας τέτοια συνταξιοδοτικά ωφελήματα που οι αναλογιστές έκριναν ότι σε βάθος χρόνου μερικών δεκαετιών θα ήταν αδύνατο να ικανοποιηθούν στο μέλλον χωρίς να κινδυνεύσει με χρεοκοπία η χώρα. Γι’ αυτό και έκλεισε το σύστημα των εγγυημένων ωφελημάτων για όσους μπήκαν στο Δημόσιο από το 2012 και μετά.
Είναι λογικό οι υποχρεώσεις του κράτους να θεωρούνται θέσφατα ανεξαρτήτως των πραγματικών δεδομένων; Αν δηλαδή το κράτος δεν μπορεί να πληρώσει διότι υπάρχει κρίση ή αν τυχόν πληρωμή θα βλάψει δραματικά το κοινωνικό σύνολο, τι πρέπει να γίνει; Και τούτο γιατί πέρα από την κρίση περί του κατά πόσο ένας νόμος είναι συνταγματικός ή όχι, είναι αυτονόητο ότι οι δικαστικές αποφάσεις πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις συνέπειες που θα προκύψουν για το κοινωνικό σύνολο και μην αφίστανται της κοινής λογικής.
