Του Παναγιώτη Καπαρή
«Χειροβομβίδες πυρόσβεσης» είναι η νέα ανακάλυψη μιας ομάδας πανέξυπνων νέων της Κύπρου, η οποία προς το παρόν βρίσκεται σε επίπεδο δοκιμών. Όπως λέγεται, γιατί δεν έχει ανακοινωθεί τίποτα επισήμως, έχει το μέγεθος χειροβομβίδας και λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Στον πόλεμο των πυρκαγιών, ο πυροσβέστης ή οποιοδήποτε εκπαιδευμένο άτομο, απασφαλίζει την περόνη και ρίχνει τη χειροβομβίδα εντός του καιόμενου σπιτιού. Η χειροβομβίδα εκτοξεύει μια χημική ουσία, η οποία σβήνει σε χρόνο ρεκόρ την φωτιά. Όλα αυτά σε επίπεδο πειραμάτων, αλλά μέχρι η ανακάλυψη να τελειοποιηθεί, να πατενταριστεί και να οδηγηθεί στο εμπόριο, θα πρέπει να γίνουν παρά – πάρα πολλά, τα οποία στοιχίζουν και πάρα – πάρα πολλά. Εδώ ακριβώς είναι η θέση του κράτους, το οποίο θα πρέπει να αναλάβει να μετατρέψει την επινόηση του έξυπνου νέου επιστήμονα, σε εμπορικό προϊόν, το οποίο στο τέλος της ημέρας θα φέρει τεράστια έσοδα και κέρδη στον τόπο. Οι σοβαρές χώρες του κόσμου, οι οποίες κυνηγούν τα «δυνατά μυαλά», αφήνουν τους επιστήμονες να εργάζονται απερίσπαστα, μακριά από τη γραφειοκρατία και αναθέτουν σε άλλους οργανισμούς τη γραφειοκρατική κατοχύρωση και προώθηση μιας ανακάλυψης. Εδώ ακριβώς βρίσκεται και η μεγάλη ευθύνη όλων των πανεπιστημίων, τα οποία πρέπει επιτέλους να καταστούν και φυτώρια για έρευνα και όχι απλά εμπορικοί οργανισμοί, για παροχή πτυχίων. Ακόμη τα σοβαρά κράτη χρηματοδοτούν την έρευνα, η οποία δεν φέρνει πάντα γρήγορα αποτελέσματα και ακολούθως αναλαμβάνουν ιδιωτικές εταιρίες να προωθήσουν εμπορικά τις ανακαλύψεις.
Την εποχή της μεγάλης ευφορίας, «των παχιών αγελάδων» το 2003, όταν εκτοξεύτηκε ο Hellas Sat ο πρώτος ελληνοκυπριακός δορυφόρος, έγιναν μεγάλες συζητήσεις για να χρησιμοποιηθούν οι δυνατότητες του δορυφόρου στην πρόληψη των πυρκαγιών. Με απλά λόγια, θα τοποθετούνταν αισθητήρες στα δάση, οι οποίοι θα επικοινωνούσαν με τον δορυφόρων, 24 ώρες το 24ωρο και σε περίπτωση πυρκαγιάς, θα υπήρχε άμεση ενημέρωση σε ένα κέντρο παρακολούθησης. Αλλά όλα έμειναν στην «κουβέντα» αφού υπήρχαν ένα σωρό αντιδράσεις, κυρίως από άτομα τα οποία υποχρεωτικά θα άλλαζαν καθήκοντα. Αποτέλεσμα είναι σχεδόν δύο δεκαετίες μετά, να συνεχίζεται το «τρελό», να κάθονται πυροσβέστες σε κορυφές βουνών, να παρακολουθούν με τα κιάλια τα δάση και όταν δουν καπνό να τρέχουν για να σβήσουν τις πυρκαγιές. Κατά καιρούς έγιναν και πάλι «κουβέντες» για αγορά καμερών με αισθητήρες καπνού, οι οποίες θα αποτελούσαν 24ωρους σκοπούς στα δάση. Αλλά και πάλι όλα έμειναν στην «κουβέντα». Πολλά λέχθηκαν κατά καιρούς, για αγορά drones παρακολούθησης, αεροσκαφών πυρόσβεσης, για ελικόπτερα τα οποία θα ήταν πραγματικά ικανά να σηκώσουν κάδους νερού και ένα σωρό άλλα σύγχρονα μέσα πυρόσβεσης. Άλλα όλα έμειναν στο «κρύψε να περάσουμε».
Μεγάλο κεφάλαιο αποτελεί και ο συντονισμός όλων των αρμόδιων υπηρεσιών ή καλύτερα η ανάγκη συνένωσης υπηρεσιών, οι οποίες έχουν την ευθύνη της πυρόσβεσης. Τώρα που ανεξαρτητοποιήθηκε η Πυροσβεστική Υπηρεσία, ίσως είναι η καλύτερη στιγμή να υπαχθούν «υπό τις διαταγές» της η Πολιτική Άμυνα, το Τμήμα Δασών και όλες οι υπηρεσίες, οι οποίες είτε έμμεσα, είτε άμεσα, ασχολούνται με θέματα πυρόσβεσης. Όλα τα θλιβερά τα οποία συνέβησαν στην μεγαλύτερη καταστροφή μετά την εισβολή του 1974, όπως παραδέχθηκε και ο πρόεδρος Αναστασιάδης, δεν πρέπει να αποτελέσουν ακόμη ένα περιστατικό το οποίο θα ξεχαστεί σε λίγες μέρες. Πρέπει να αποτελέσει μια πραγματική ευκαιρία για να γίνουν τομές.
Μια άλλη παράμετρος είναι η τήρηση των νόμων, αυτών των οποίων έγραψαν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους οι «άγιοι και άγριοι» αγρότες μας. Μεγάλη πλάκα, είχε η από αέρος και σε απευθείας μετάδοση, έκκληση χαροκαμένου αγρότη, ο οποίος ζήτησε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατά την περιοδεία του στις πληγείσες περιοχές, να μη χρειαστεί να υποβάλουν αιτήσεις για πολεοδομικές άδειες. Αποκάλυψε ο «καλός» αγρότης το «κόζι», δηλαδή ότι πολλές κατοικίες και υποστατικά κτίστηκαν παράνομα. Τώρα τι να πει κανείς για τον «κατακαημένο» αγρότη, ο οποίος καψάλιζε μέσα στο λιοπύρι και με τόσους δυνατούς ανέμους. Τον αρκούν σίγουρα οι τύψεις, αν βεβαίως είναι ένοχος, των τεσσάρων νεαρών από την Αίγυπτο, οι οποίοι θυσιάστηκαν χωρίς αιτία. Τελικά όλα εδώ πληρώνονται. Η κουτοπονηριά των αγροτών, η δειλία των κυβερνώντων και των αρμοδίων καθώς και η αδιαφορία των πολιτών. Το χειρότερο όμως είναι οι ερινύες και οι τύψεις, οι οποίες δεν αφήνουν να κοιμηθούν τα βράδια, όλους αυτούς, οι οποίοι νομίζουν ότι θα «φάνε τον κόσμο» και ότι είναι αναντικατάστατοι. Έχει ο καιρός γυρίσματα για όλους, ακόμη και οι άνεμοι της φωτιάς.
