Του Πέτρου Ζαρούνα
Η συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής που υπέγραψαν Γαλλία και Ελλάδα, στο πλαίσιο της υπό διαμόρφωση αμυντικής αυτονομίας της Ε.Ε., ανοίγει τον δρόμο για μία ανάλογη συμφωνία Κ.Δ.- Ελλάδας. Μία τέτοια συμφωνία θα πρέπει να κάνει σαφή αναφορά στις σχετικές προβλέψεις της συνθήκης της Λισαβόνας (άρθρα 42.7 και 222). Επί της ουσίας, θα είναι μία σύγχρονη και ευρωπαϊκών προδιαγραφών έκδοση της συνθήκης τριμερούς συμμαχίας του 1960 χωρίς όμως τη συμμετοχή της Τουρκίας. Η συμφωνία αυτή θα πρέπει να καλύπτει πέραν της επικράτειας και τις ΑΟΖ των δύο χωρών στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα πρέπει να προβλέπει το ενδεχόμενο μεταστάθμευσης αεροναυτικών και χερσαίων δυνάμεων της μιας χώρας στο έδαφος της άλλης χώρας. Με αυτή την πρόνοια θα καλυφθεί η παρουσία των ελληνικών στρατιωτικών μονάδων, πέραν της ΕΛΔΥΚ, που σήμερα υπάρχουν στην Κύπρο. Ακόμα θα μπορεί να καλυφθεί η μελλοντική παρουσία ανάλογων δυνάμεων της Κ.Δ. στο ελληνικό έδαφος. Επιπρόσθετα με τη συμφωνία αυτή θα πρέπει να γίνουν ενέργειες, με τη σύμφωνη γνώμη της κατασκευάστριας Γαλλίας, έτσι ώστε η Ελλάδα να παραχωρήσει τα 20 προς απόσυρση μαχητικά MIRAGE 2000 EGM στην Κ.Δ. Αυτά σε πρώτη φάση καλό είναι να σταθμεύουν στην Κρήτη. Αφού τύχουν εκσυγχρονισμού σε επίπεδο 2000-5,με έξοδα της Κ.Δ., θα μπορούσε ένα μέρος τους να εγκατασταθεί στον κατάλληλο πολιτικά και αμυντικά χρόνο στην αεροπορική βάση «Ανδρέας Παπανδρέου». Οι δύο αυτές κινήσεις θα συνέβαλλαν σε σημαντική αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητας της Κ.Δ. έναντι της τουρκικής απειλής. Σε αυτό θα συντελούσε και το γεγονός ότι οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις με την απόκτηση των μακράς ακτίνας δράσης μαχητικών Rafale και στο άμεσο μέλλον των φρεγατών αεράμυνας και ανθυποβρυχιακών δυνατοτήτων Belharra θα δύναται να επιχειρούν με άνεση στην Ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβανμένης και της Κύπρου. Παράλληλα με αυτές τις κινήσεις η Κ.Δ. θα πρέπει να θέσει το θέμα πλήρους κατάργησης του εμπάργκο πώλησης όπλων από τις ΗΠΑ στην Κ.Δ. Η κατάργησή του θα επιτρέψει τη σταδιακή αντικατάσταση του πεπαλαιωμένου υλικού της Ε.Φ. με μεταχειρισμένο αμερικανικό με παραχώρηση σε συμβολική τιμή είτε με καινούργιο.
Όλα τα πιο πάνω σε καμία περίπτωση δεν στοχεύουν σε στρατικοποίηση του Κυπριακού. Αποτελούν την αναγκαία και θα έλεγα φυσιολογική απάντησή μας στον τουρκικό αναθεωρητισμό. Όπως Τούρκοι πολιτικοί παραδέχθηκαν δημόσια το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, που καλύπτει και την Κύπρο, είναι από τη φύση του επιθετικό και έχει οδηγήσει στη στρατικοποίηση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Δυστυχώς, η αναθεωρητική Τουρκία, θεωρώντας ότι κανείς δεν μπορεί πλέον να την εμποδίσει, έχει εγκαταλείψει την προοπτική για ένα πολιτικό συμβιβασμό στην Κύπρο στη βάση της ΔΔΟ. Σήμερα μας εκβιάζει με νέα τετελεσμένα σε ΑΟΖ και Αμμόχωστο για να αποδεχθούμε την κυριαρχική ισότητα των Τ/κ και μία λύση συνομοσπονδίας δύο κρατών. Η νέα αυτή θέση της Τουρκίας και των Τ/κ και η απαίτησή τους για προηγούμενη αποδοχή των όρων τους έχει οδηγήσει αντικειμενικά σε αδιέξοδο το Κυπριακό. Εν όψει των νέων δεδομένων στο Κυπριακό, αλλά και την υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκή αμυντική αυτονομία επιβάλλεται όπως και η Κ.Δ. αξιοποιήσει τη νέα συγκυρία για να ενισχύσει την αποτρεπτική της ικανότητα. Σε πρώτη φάση οφείλει να αυξήσει τις δικές της αμυντικές δυνατότητες (νέα οπλικά συστήματα, υιοθέτηση σύγχρονου επιχειρησιακού δόγματος, ασκήσεις με φίλες χώρες κ.λπ.). Σε δεύτερη φάση να επιχειρήσει και αυτή να διασφαλίσει προχωρημένες αμυντικές συμφωνίες όπως αμυντικής συνδρομής στα πρότυπα εκείνων που η Ελλάδα υπέγραψε με τα ΗΑΕ και τη Γαλλία.
