Τραγωδία χωρίς όνομα

Χριστούγεννα είναι και φαντάζομαι πως κανείς δεν έχει διάθεση για στενάχωρες σκέψεις. Απ΄ την άλλη, σκέφτομαι ότι ακριβώς επειδή είναι Χριστούγεννα έχουμε ένα λόγο παραπάνω για να μην κλείνουμε τα μάτια στις ανθρώπινες τραγωδίες δίπλα μας. Διαβάζοντας τα ρεπορτάζ για το Πουρνάρα και μιλώντας με κάποιους που βρέθηκαν εκεί, ανάμεσα στους εξαθλιωμένους πρόσφυγες, δεν μπορώ να διώξω από το μυαλό μου τους στίχους του Χριστιανόπουλου: «Εσείς που βρήκατε τον άνθρωπό σας κι έχετε ένα χέρι να σας σφίγγει τρυφερά, έναν ώμο ν’ ακουμπάτε την πίκρα σας, ένα κορμί να υπερασπίζει την έξαψή σας, κοκκινίσατε άραγε για την τόση ευτυχία σας, έστω και μια φορά; Είπατε να κρατήσετε ενός λεπτού σιγή για τους απεγνωσμένους;». Δεν προσπαθώ να εκβιάσω το συναίσθημα. Η υπόθεση αυτή άλλωστε είναι βαθιά πολιτική και η αντιμετώπισή της απαιτεί πολιτική θέση και δράση. Απ΄ την άλλη, τι σόι άνθρωποι θα είμαστε αν αφαιρέσουμε από την πολιτική την ενσυναίσθηση; Η ενός λεπτού σιγή χρειάζεται όχι για να ενεργοποιήσουμε τα φιλάνθρωπά μας αισθήματα, αλλά για να επανατοποθετήσουμε τον εαυτό μας απέναντι σε αυτή την ανοιχτή πληγή.

Την περασμένη Κυριακή, καθώς κατέβαινα στη Λευκωσία από το Τρόοδος, είδα τον περιφραγμένο χώρο όπου ξεχειλίζει η απόγνωση. Συνολικά, 2.500 χιλιάδες ψυχές σε ένα μέρος που φτιάχτηκε για να χωράει 600. Από το δρόμο βλέπεις απλώς τα συρματοπλέγματα και μόνο όταν πλησιάσεις κοντά η εικόνα καθαρίζει κι αρχίζεις να ξεχωρίσεις τα πρόσωπα. Δεν είναι αριθμοί, είναι άνθρωποι. Με μια ζωή πριν και μια ζωή μετά την προσφυγιά. «Είμαι μακριά απ’ το σπίτι μου την οικογένειά μου, το χωριό μου. Με ρωτάνε γιατί είμαι εδώ, πού θα πάω. Κάθε μέρα πρέπει να μειώσω όλα όσα είμαι και όσα θέλω να γίνω, για να χωρέσουν σ’ ένα έντυπο. Να εξηγήσω τον εαυτό μου στον οποιονδήποτε με ρωτήσει. Τι να πω; Συνήθως πρέπει να απαντήσω, είμαι ξένη, αιτήτρια ασύλου, μετανάστρια, πρόσφυγας ή άλλο…Αυτό που θέλω πραγματικά να πω, είμαι αδελφή, γειτόνισσα, πιστή. Εγώ, όπως και όλοι μας, περιπλανιόμαστε και σκεφτόμαστε τι είμαστε. Είμαι πολλά πράγματα…». Αυτά είπε μια καραβοτσακισμένη γυναίκα στον Πάπα Φραγκίσκο. Και κάπως έτσι, από ένα στιγμιαίο φλας, η φωνή της ξεχώρισε μέσα στο πλήθος. «Εγώ είμαι κάποιος που αναγκάστηκα να φύγω από την χώρα μου λόγω πόνου και βίας και αναγκάστηκα να βρεθώ μέσα σε φορτηγά και σε βάρκες που έμπαζαν νερά μέσα στην νύχτα», είπε ένας άλλος. Και ένας άλλος, πρωταγωνιστής κι αυτός της τραγωδίας χωρίς όνομα, είπε στον Ποντίφικα: «Αναγκάστηκα να κάνω αυτό το ταξίδι. Κάθε μέρα ταξιδεύω με την αγωνία να φτάσω σ΄ ένα μέρος με ασφάλεια, κάπου να επιτρέπει ελευθερία και επιλογές. Και να δίνει αγάπη.

Ένα μέρος που θα μπορώ να ελπίζω». Ένα μέρος που θα μπορούν να ελπίζουν. Να κάτι που ο ορθολογισμός του Νουρή δεν του επιτρέπει να αισθανθεί, πόσω μάλλον να καταλάβει. Για τον υπουργό όλα είναι τετράγωνα, όλα είναι αριθμοί, όλα εντέλει καταλήγουν σε προσθαφαιρέσεις. Τόσα μπορούμε, τόσα κάνουμε. Αρρώστησαν καμιά 65αριά με COVID, καλέσαμε τα στρατιωτικά καμιόνια, φορτώσαμε 600 άτομα και τα πήγαμε στις Λίμνες. Απλά, καθαρά, μαθηματικά. Υποθέτω ο υπουργός δεν έχει χρόνο για χάσιμο, να μας εξηγεί γιατί τους είχαμε τσουβαλιάσει σαν τα ζώα σε άθλιες συνθήκες που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Γιατί δεν υπήρχαν αρκετές τουαλέτες και αρκετά μπάνια, γιατί τα παιδιά κοιμόντουσαν στο πάτωμα, γιατί επιτρέψαμε να συμβαίνει αυτή η ντροπή δίχως να κοκκινήσουμε έστω και μια φορά για τους απεγνωσμένους.Η βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος Ρίτα Σούπερμαν χαρακτήρισε το Πουρνάρα «ωρολογιακή βόμβα που θα εκραγεί», το ότι οι 2.500 μειώθηκαν κατά μερικές εκατοντάδες δεν αλλάζει την απειλή. Ο Νουρής αντί να καταφεύγει σε διαπιστώσεις πιο χρήσιμο θα ήταν να έδινε λύσεις. Χωρίς να υποτιμούμε καθόλου το μεταναστευτικό, η εξαθλίωση είναι τέτοια που μας αναγκάζει να αναρωτηθούμε αν αυτός είναι ο καταλληλότερος γι’ αυτή τη δουλειά. Το ερώτημα δεν τίθεται συναισθηματικά. Πολιτικά μιλάμε.