Του Χάρη Γεωργιάδη
Πριν από δέκα χρόνια, ως εκπρόσωπος Τύπου του Δημοκρατικού Συναγερμού, είχα προβεί σε μια αυστηρή και απαισιόδοξη δημόσια τοποθέτηση για το μέλλον των Κυπριακών Αερογραμμών. Είχα αναφέρει ότι, όπως εξελίσσονταν τα πράγματα, η εταιρεία όχι μόνο δεν θα κατάφερνε να επιβιώσει, αλλά ούτε και θα έπρεπε να συνεχίσει τη λειτουργία της, βασιζόμενη αποκλειστικά στην οικονομική στήριξη των δεκάδων εκατομμυρίων που αντλούσε κάθε χρόνο από το κράτος. Οι τοποθετήσεις μου, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσαν αντιδράσεις. Στον απόηχο εκείνων των αντιδράσεων, είχα λάβει μια φιλική παραίνεση: ότι καλό θα ήταν να μην επαναλάβω τις τοποθετήσεις μου, όχι επειδή ήταν λανθασμένες, αλλά επειδή δεν υπήρχε λόγος να προκαλώ δυσαρέσκεια τη στιγμή που η κατάληξη ήταν αναπόφευκτη και η εταιρεία θα οδηγείτο από μόνη της στο κλείσιμο. Πράγματι, οι τελευταίες ευκαιρίες για την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, που ήταν η μόνη εφικτή επιλογή, πέρασαν ανεκμετάλλευτες και στις 9 Ιανουαρίου 2015 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκρινε και επίσημα ως παράνομες τις ενισχύσεις που είχαν καταβληθεί επί προηγούμενης διακυβέρνησης, διατάσσοντας ταυτόχρονα την ανάκτησή τους. Η εταιρεία έπαυσε να θεωρείται δρώσα οικονομική μονάδα, απώλεσε την άδεια λειτουργίας της και τέθηκε αμέσως σε εκκαθάριση.
Κατά σύμπτωση, την ίδια περίπου περίοδο που είχα μιλήσει για τις Κυπριακές Αερογραμμές, δηλαδή πριν από δέκα χρόνια, είχα αρθρογραφήσει για το Κυπριακό. Είχα ξεκινήσει εκείνο το άρθρο μου με αναφορά στο κλασικό έργο του Raymond Aron «Πόλεμος και Ειρήνη – Η Θεωρία των Διεθνών Σχέσεων», την οποία και επαναλαμβάνω: «ο Aron εξηγεί ότι “μακροχρόνια το διεθνές δίκαιο θα υποκύψει στην πολιτική πραγματικότητα” και ότι “μια κατάσταση επί του εδάφους τελικά θα νομιμοποιηθεί νοουμένου ότι αντέξει στον χρόνο”. Με λίγα λόγια, ο Aron υποστηρίζει ότι στις διεθνείς σχέσεις το δίκαιο έχει τους περιορισμούς του, ιδιαίτερα εάν δεν αντικατοπτρίζει ταυτόχρονα και το ισοζύγιο δυνάμεων». Συνέχισα, σε εκείνο το άρθρο του 2010, με τα εξής: «Έφερα στο μυαλό μου την αναφορά αυτή του μεγάλου Γάλλου ιστορικού και ανθρωπιστή μετά τη νέα απόφαση καταπέλτη του ΕΔΑΔ για τις κατεχόμενες περιουσίες μας. Το έπραξα με θλίψη και οργή γιατί σε αυτόν τον τόπο είχαμε όλα αυτά τα χρόνια την τάση να ακούμε όχι τις νηφάλιες φωνές της λογικής που εξέφραζαν ανάλογες προειδοποιήσεις, αλλά αυτές που χάιδευαν τα αυτιά με εύηχα συνθήματα τύπου “αγώνας μέχρι την αναπόφευκτη επικράτηση του δικαίου μας”. Και να ήταν τουλάχιστο πραγματικός αγώνας; Όπως τους αγώνες που κατά καιρούς έδωσε ο Ελληνισμός; Ούτε καν. Ήταν αγώνας εκ του ασφαλούς, από την άνεση της πολυθρόνας κάποιων πολιτικών, δικηγορικών και δημοσιογραφικών γραφείων, στην πλάτη βεβαίως του προσφυγικού μας κόσμου. Καλλιεργήσαμε την εντύπωση ότι το Κυπριακό πρόβλημα θα μπορούσε να επιλυθεί, με ιδανικό μάλιστα τρόπο για την ελληνική πλευρά, απλώς και μόνο μέσω μιας αόριστης εμμονής στις αρχές του διεθνούς δικαίου. Ότι η μόνη επιλογή ήταν μεταξύ του δίκαιου και του άδικου. Στην πραγματικότητα ήταν μεταξύ ενός συμβιβασμού που θα διασφάλιζε, μέρος έστω, του δικαίου και των συμφερόντων μας και μιας ανέξοδης ρητορείας που τα διακυβεύει όλα».
Τα τελευταία χρόνια βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια Τουρκία που έχει υποστεί ριζική μεταστροφή στον προσανατολισμό και τη συμπεριφορά της. Μια Τουρκία επιθετική και αναθεωρητική που όχι μόνο δεν επιτρέπει αισιοδοξία ότι θα οδηγηθούμε σε λύση, αλλά μας φέρνει αντιμέτωπους με νέους κινδύνους. Μπροστά σε αυτά τα δεδομένα, δεν αρκούν τα όμορφα λόγια και οι λεκτικές διαβεβαιώσεις που απευθύνονται στο εσωτερικό ακροατήριο. Λόγια που απλώς προσπερνούν τις δυσάρεστες πραγματικότητες. Εάν θέλουμε να υπηρετήσουμε τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του κυπριακού ελληνισμού οφείλουμενα εκτιμήσουμε σωστά τις πραγματικότητες, όχι για να τις αναγνωρίσουμε, αλλά για να τις αντιμετωπίσουμε. Για να διαφυλάξουμε, τουλάχιστον, αυτά που έχουμε και να προσπαθήσουμε, έστω σταδιακά και εξελικτικά, να μεταβάλουμε τα εις βάρος μας δεδομένα.
