ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Δημαγωγία και οικονομία

Του Χάρη Γεωργιάδη

Του Χάρη Γεωργιάδη

Όσο πιο δύσκολες είναι οι περιστάσεις στην οικονομία, τόσο πιο έντονη είναι η ανάγκη για σοβαρές και αξιόπιστες αποφάσεις εκ μέρους όλων. Οι δημαγωγικές προσεγγίσεις δεν έχουν θέση.

Την περασμένη βδομάδα η Βουλή κλήθηκε να εγκρίνει νομοθετικό μέτρο για την προσωρινή αναστολή πληρωμής δόσεων κεφαλαίου και τόκου για το σύνολο των δανείων που υπάρχουν στην οικονομία μας. Υπό κανονικές συνθήκες κάτι τέτοιο θα ήταν αδιανόητο. Θα παραβίαζε βασικούς κανόνες και θα προκαλούσε δραστική αντίδραση των ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών. Εξάλλου, η αρμοδιότητα της ρύθμισης και εποπτείας των τραπεζών έχει μεταφερθεί από το επίπεδο του κράτους-μέλους, στο ευρωπαϊκό επίπεδο. Κανένα κράτος-μέλος δεν έχει το δικαίωμα να αγνοεί ή να παραβιάζει το ευρωπαϊκό δίκαιο το οποίο, με βάση πρόνοια του Συντάγματος, υπερέχει κάθε εθνικής νομοθεσίας.

Αυτό σημαίνει να είσαι κράτος-μέλος της ΕΕ. Ήταν όμως οι αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές που άνοιξαν τον δρόμο για αυτή την έκτακτη ρύθμιση, καθορίζοντας το σχετικό πλαίσιο, ως μέτρο αντίδρασης στην κρίση που έχει προκύψει λόγο του κορωνοϊού. Εντός αυτού του πλαισίου, η κυβέρνηση και η Κεντρική Τράπεζα ετοίμασαν νομοσχέδιο για αναστολή εξυπηρέτησης των δανείων για περίοδο εννέα μηνών. Σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, συνολικό ποσό που υπερβαίνει τα €3 δισ., αντί να εισπραχθεί από τις τράπεζες, θα παραμείνει ως ρευστότητα στην οικονομία. Η εξυπηρέτηση των δανείων θα ξαναρχίσει στις αρχές του 2021, με σχετική επέκταση της διάρκειας του κάθε δανείου. Πρόκειται δηλαδή για ένα εξαιρετικά σημαντικό και επωφελές μέτρο.

Και όμως, αντί της γρήγορης και ομόφωνης έγκρισης, το μέτρο αποτέλεσε αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης. Εγκρίθηκε μεν, με τις ψήφους του Δημοκρατικού Συναγερμού, του Δημοκρατικού Κόμματος και της Αλληλεγγύης, αλλά καταψηφίστηκε από το ΑΚΕΛ και άλλες πολιτικές δυνάμεις.

Το ΑΚΕΛ μάλιστα θεωρεί ότι το μέτρο εξυπηρετεί τα συμφέροντα των τραπεζών και στραγγαλίζει τους δανειολήπτες. Το πώς ακριβώς, ουδείς έχει καταλάβει. Στο κάτω-κάτω, εάν ένας δανειολήπτης αυτό θεωρεί, μπορεί να αποφύγει το σχέδιο και να συνεχίσει να πληρώνει κανονικά τις δόσεις του. Η δε επιμονή για πλήρη διαγραφή των τόκων της περιόδου, όσο και εάν αυτή θα ήταν δημοφιλής, δεν είναι επιτρεπτή με βάση το κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο. Εάν μονομερώς η Κύπρος επέβαλε ανάλογη ρύθμιση, θα μετέτρεπε το σύνολο των δανείων της χώρας σε μη-εξυπηρετούμενα και θα προκαλούσε μια, ακόμη πιο έντονη, οικονομική κρίση. Πρόκειται, συνεπώς, για ανεύθυνη δημαγωγία.

Η εκδήλωση της σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή προκαλεί ανησυχία και προβληματισμό. Επειδή, παρά την έγκριση του μέτρου, το κλίμα συναίνεσης και συνεννόησης χάθηκε. Και αυτό φαίνεται να καθιστά δύσκολη την προώθηση ενός επιπρόσθετου μέτρου, αυτού της διευκόλυνσης της παραχώρησης χαμηλότοκων δανείων από το τραπεζικό σύστημα, με κυβερνητική εγγύηση. Και αυτό το μέτρο κινείται σε ένα πλαίσιο που έχει καθοριστεί σε επίπεδο Ε.Ε. Πανομοιότυπα σχέδια έχουν ανακοινωθεί αυτές τις μέρες από όλα σχεδόν τα κράτη-μέλη. Διευκρινίζεται ότι το κράτος δεν εγγυάται την εξόφληση του κάθε δανείου ξεχωριστά, αλλά μέρος των λογιστικών ζημιών που ενδεχομένως να προκύψουν σε βάθος χρόνου. Το κόστος δεν αναμένεται να είναι ιδιαίτερα μεγάλο σε σχέση με το όφελος της διοχέτευσης ρευστότητας σε μια οικονομία που το έχει ανάγκη. Η αντίληψη ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει από το κράτος, με δημόσιο χρήμα, αποτελεί πλάνη.

Το κράτος έχει ήδη δεσμευτεί και θα δαπανήσει το σύνολο των δημοσιονομικών του περιθωρίων για να στηρίξει την οικονομία και τους εργαζόμενους και ούτως ή άλλως, θα χρειαστεί να δανειστεί μερικά δισεκατομμύρια προκειμένου να καλύψει τα ελλείματα αλλά και να διασφαλίσει την συνέχιση των βασικών του λειτουργιών. Άρα πρέπει να κινητοποιηθεί και η ρευστότητα που υπάρχει στο τραπεζικό σύστημα.Η κατάσταση είναι δύσκολη. Μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε με προσεκτικές και μελετημένες κινήσεις, με τεχνοκρατική τεκμηρίωση και όχι με κινήσεις που εντάσσονται σε ένα κλίμα ανευθυνότητας και δημαγωγίας. 

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
X