Πέρασαν ακριβώς 20 χρόνια από τη στιγμή που ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθούσε στις τηλεοπτικές του οθόνες σκηνές που παρέπεμπαν περισσότερο σε σκηνές ταινίας τρόμου παρά σε έκτακτα δελτία ειδήσεων. Η 11η Σεπτεμβρίου άλλαξε τη σύγχρονη ιστορία του κόσμου και μαζί τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη σχέση ιδιωτικότητα-ασφάλεια.
Από το 2001 έχουμε εκχωρήσει σημαντικό μέρος της ιδιωτικότητάς μας και των δεδομένων μας σε κρατικούς, υπερεθνικούς και εταιρικούς οργανισμούς με σκοπό την εξασφάλιση υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας. Πράγματα που σήμερα θεωρούνται αυτονόητα όσον αφορά τον τρόπο που λειτουργεί η καθημερινότητά μας, πριν από το 2001 ήταν ζητήματα ταμπού. Ιστορικά, οι μεγάλες αλλαγές πραγματοποιούνται μετά από μεγάλα γεγονότα. Η 11η Σεπτεμβρίου δεν είναι η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας.
Σήμερα, αυτό που χρειαζόμαστε, είναι να χτίσουμε πάνω στις αλλαγές που έφερε η 11η Σεπτεμβρίου και να δουλέψουμε πάνω σε ένα ακόμη πιο διαφανές πλαίσιο λειτουργίας της κοινωνίας μας. Τα πρώτα βήματα έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι απαραίτητη όμως η ορθή εξισορρόπηση μεταξύ προστασίας προσωπικών δεδομένων και ασφάλειας. Έχουμε παραδείγματα όπου η εξισορρόπηση αυτή δεν έχει λειτουργήσει σωστά, κάποτε υπέρ της υπερβολικής προστασίας σε βάρος της ασφάλειας και κάποτε υπέρ της ασφάλειας σε βάρος της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, του υπέρτατου αυτού αγαθού. Έχουμε επίσης γίνει μάρτυρες περιπτώσεων που η υπερβολική προστασία στον βωμό της ασφάλειας αποβαίνει σε βάρος της οικονομίας του τόπου και του επιχειρείν. Η εξισορρόπηση είναι πλέον επιτακτική. Η προστασία των προσωπικών μας δεδομένων έχει αυξηθεί μέσα από το πλαίσιο του GDPR. Υπάρχουν, όμως, σημαντικά βήματα που πρέπει να γίνουν και αφορούν το πώς οι πολύπλοκες νομικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες απλοποιούνται και γίνονται κατανοητές στον κόσμο.
Οι εταιρείες με τις οποίες ερχόμαστε καθημερινά σε επαφή, είτε πρόκειται για μια δημόσια υπηρεσία που επισκεπτόμαστε, είτε για μια ιδιωτική εταιρεία, για παράδειγμα, στον τομέα των μεταφορών, δεν αρκεί μόνο να μας παρέχει ένα άρτιο προϊόν/υπηρεσία. Πρέπει να μεταδίδει και το αίσθημα ασφάλειας και διαφάνειας. Αυτά είναι τα σύγχρονα αιτήματα του κόσμου. Το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να μένει έξω από μια τέτοια συζήτηση – αντίθετα πρέπει να πρωταγωνιστεί. Η σύγχρονη πολιτική δεν είναι κατ’ ανάγκη να εδράζεται στα μεγάλα οράματα, αλλά στη διαχείριση και ρύθμιση της καθημερινότητας των πολιτών. Αυτό ήταν το μήνυμα του κυπριακού λαού στις πρόσφατες εκλογές και σε αυτό πρέπει να ανταποκριθούμε.
Χρειαζόμαστε, λοιπόν, μια νέα πανστρατιά παρόμοια με αυτή που έγινε –σε παγκόσμιο επίπεδο– μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Ο «εχθρός» μας δεν είναι η τρομοκρατία όπως ήταν 20 χρόνια πριν, αλλά η ποιότητα ζωής μας που πρέπει να βελτιώσουμε. Και θα το κάνουμε πάνω στο δίπολο ασφάλεια και διαφάνεια.
Η κα Φωτεινή Τσιρίδου είναι δικηγόρος-βουλευτής ΔΗΣΥ.
