Το παρόν αποτελεί συμβολή στον ευρύτερο κοινωνικό και κομματικό προβληματισμό ενόψει αναζήτησης προεδρικών υποψηφίων, αναγνωρίζοντας ότι δεν έχω ούτε εγώ την απάντηση. Στο παρόν στάδιο, ας παραδεχτούμε ότι απλώς ετοιμάζουμε την περιγραφή εργασίας για την αγγελία που θα δημοσιευθεί σύντομα για την νούμερο ένα πολιτική δουλειά του τόπου.
Τα είπε πολύ όμορφα η Ελένη Ξένου στο άρθρο της την περασμένη Κυριακή για τη δουλειά που έχει να κάνει ο/η επόμενος/η ηγέτης και τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει. Διορατικότητα, ενσυναίσθηση, εξυπνάδα. Θα μπορούσα πολύ απλά να προσθέσω και ορισμένα άλλα, όπως επικοινωνιακή ικανότητα, σεβασμό, ικανότητα επιρροής, διοίκησης κ.ά. Επιλέγω όμως τρία, κατά την άποψή μου σημαντικά χαρακτηριστικά, που με βάση και την κατάσταση της χώρας μας, θεωρώ ότι πρέπει να αναζητήσουμε στον/στην επόμενο/η ένοικο του Προεδρικού Μεγάρου.
Ηθική (ethical standards). Θέλουμε κάποιον/α που είτε μπήκε είτε θα μπει στην πολιτική και δεν έχασε ή δεν θα χάσει την ψυχή του. Η εικόνα, η υπόληψη και η αξιοπιστία της χώρας μας έχει αναντίλεκτα πληγεί τα τελευταία χρόνια ως προς το επίπεδο ηθικής, εντιμότητας και ακεραιότητας των θεσμών. Όποιος το αρνηθεί εθελοτυφλεί και σίγουρα δεν μπορεί να είναι μέρος της λύσης. Αυτό ήταν αποτέλεσμα τόσο των διαφόρων σκανδάλων που είδαν το φως της δημοσιότητας, συμπεριφορών θεσμών αλλά και της αδυναμίας μας να ολοκληρώσουμε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Όλα αυτά, έχουν αρνητικό αντίκτυπο τόσο στο πολιτικό μας πρόβλημα όσο και στην οικονομία μας. Συνεπώς, ο/η επόμενος Πρόεδρος πρέπει να φέρει την έξωθεν (και έσωθεν) καλή μαρτυρία σε σχέση με την ηθική και την ακεραιότητά του. Σε αυτή την περίπτωση, δεν μας αρκεί το αθώος/αμέχρι αποδείξεως του αντιθέτου. Πρέπει, εκ των προτέρων, να κρίνουμε και να αποφασίσουμε ότι, με βάση όλον τον πρότερο βίο, δεν υπάρχουν επαγγελματικές σκιές, ύποπτες συνδιαλλαγές, παρασκήνια, εξαρτήσεις και πολιτικά χρέη. Στο σημείο αυτό φυσικά να θυμηθούμε και τον Ισοκράτη που είπε «Το της πόλεως όλης ήθος, ομοιούται τοις άρχουσιν».
Γνώθι σαυτόν (Self - awareness). Η εποχή του «εις και μόνος» έχει παρέλθει. Αναζητούμε τον/την ηγέτη που γνωρίζει τις αδυναμίες του/της, αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να τα ξέρει όλα και συνεπώς αναζητεί την ανατροφοδότηση και την εμπειρογνωμοσύνη και άλλων. Όχι μόνο σε τεχνοκρατικό επίπεδο, αλλά και σε πολιτικό. Θέλουμε κάποιον/α που αναγνωρίζει ότι έχει ανάγκη και άλλα άτομα δίπλα του και πίσω του. Δεν θέλουμε άλλον/η ηγέτη που επιβάλλεται διά του αξιώματος, του φόβου, των φωνασκιών. Η δυναμικότητα και η αποφασιστικότητα να μη συγχέεται με την αγένεια ή την ξεροκεφαλιά. Θέλουμε έναν/μια ηγέτη, που θα έχει την ικανότητα να αναδεικνύει και άλλους/ες ηγέτες/ιδες, χωρίς προσωπική ανασφάλεια και διάθεση ανταγωνισμού. Να ξέρει πότε να πει «έκανα λάθος», επειδή στη ζωή υπάρχουν πιο σοβαρά πράγματα από τις επόμενες εκλογές.
Κουράγιο (courage). Υπογραμμίζω την ανάγκη για κουράγιο. Η Ρώμη δεν θα κτιστεί σε μια νύχτα, οι αλλαγές είναι πολλές, τα βασίλεια πολλά και τα διαπλεκόμενα περισσότερα. Αυτό δεν σημαίνει αναισθησία. Δεν σημαίνει αδιαφορία ή έλλειψη σεβασμού στις αντίθετες απόψεις ή πεισματώδη προσήλωση στο τι «έφτασα και είπα». Σημαίνει να ακούς προσεκτικά στοιχεία και λογική, να ζυγίζεις το εθνικό συμφέρον, πάνω από το ατομικό, το οικογενειακό, το κομματικό, έναντι των αξιών και των αρχών σου, και να προχωράς. Βαλλόμενος/η αλλά όρθιος/α. Με υπομονή και επιμονή, κόντρα όποτε χρειαστεί στις δημοσκοπήσεις. Αν είσαι ειλικρινής, ο Δήμος στο τέλος θα σταθεί στήριγμά σου.
Αξίζει επίσης να σημειώσουμε το αυτονόητο. Δεν αρκεί ο/η Πρόεδρος. «Απλώς» αυτός/η θα ηγηθεί, θέλοντας και μη, διά του παραδείγματος, συμπαρασύροντας μαζί του/της όχι μόνο το Υπουργικό Συμβούλιο αλλά όλη τη διοικητική πυραμίδα του κράτους, φέρνοντας τα ανάλογα αποτελέσματα, εκ των οποίων πάντοτε όλοι/ες κρινόμαστε. Θα συμπαρασύρει μαζί όμως και μια κοινωνία που αυτή τη στιγμή περνά μια συναισθηματική κρίση. Κρίση η οποία μοιάζει με έναν κόσμο με ξεβαμμένα χρώματα και η οποία εκφράζεται μέσα από την απάθεια, την απαξίωση, την αποστασιοποίηση από τα κοινά, ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων.
Όση ελπίδα και να διαφυλάσσουμε στον πάτο του πιθαριού (της Πανδώρας sic), όση μειωμένη ικανότητα απαισιοδοξίας κι αν έχουμε, θα έρθει μια στιγμή που η πραγματικότητα θα μας προλάβει. Είναι η ώρα (ξανά) να δούμε τα πράγματα σοβαρά. Καλή μας τύχη.
Ο κ. Μενέλαος Α. Μενελάου είναι προϊστάμενος Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας Πανεπιστημίου Κύπρου.
