ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Η απαράδεκτη συζήτηση για αναβολή των δημοτικών εκλογών

Του ΧΡΙΣΤΗ ΛΟΤΤΙΔΗ

Παρακολουθούμε εδώ και καιρό μια δημόσια συζήτηση κυρίως των κομμάτων και της κυβέρνησης για αναβολή των δημοτικών εκλογών με πρόσχημα την εκδηλωμένη, αλλά ακόμα ημιτελή προσπάθεια μεταρρύθμισης τη τοπικής αυτοδιοίκησης. Δημοκρατία και λαϊκή κυριαρχία συνδέονται άρρηκτα. Η πρώτη υποδηλώνει το πολίτευμα, η δεύτερη τη βασική του αρχή, την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, σύμφωνα με την οποία «δήμος εστίν ο κρατών» όπως διατύπωσε λιτά ο Αριστοτέλης.

Η βασική αυτή αρχή του δημοκρατικού πολιτεύματος έχει την έννοια ότι η εξουσία πηγάζει από τον Λαό και ασκείται από τον Λαό. Το δικαίωμα της κυριαρχίας του Λαού είναι αναπαλλοτρίωτο και αδιαίρετο. Σύμφωνα με την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, στην οποία βασίζεται το δημοκρατικό πολίτευμα, ο Λαός είναι το ανώτατο όργανο του κράτους. Στο δημοκρατικό πολίτευμα, το εκλογικό σώμα είναι το ανώτατο όργανο του κράτους. Η νομική αυτή θέση του Λαού προκύπτει από τη μορφή του πολιτεύματός μας, που ορίζεται στο πρώτο άρθρο του Συντάγματος.

Το βασικό ζήτημα της Δημοκρατίας δεν είναι απλώς και μόνο η θεωρητική αναγνώριση του Λαού ως ανώτατου κεντρικού οργάνου (πηγή εξουσίας) έστω και χωρισμένο σε δύο κοινότητες, όπως ο δικοινοτικός χαρακτήρας του δικού μας συντάγματος, που εμφιλοχωρεί σε όλο το συνταγματικό κείμενο του 1960, αλλά η εξασφάλιση, με τη διαμόρφωση των κατάλληλων διαδικασιών της ουσιαστικής συμμετοχής του Λαού στην άσκηση της κρατικής εξουσίας. Σύμφωνα με την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, ο Λαός είναι οπωσδήποτε το ανώτατο όργανο του κράτους. Όμως, το ουσιαστικό περιεχόμενο της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας προσδιορίζεται από τη διάκριση μεταξύ της εξουσίας, από το αν ο Λαός αποτελεί όχι μόνο πηγή της εξουσίας, αλλά και φορέα άσκησης της κρατικής εξουσίας. Ουσιαστικό περιεχόμενο προσλαμβάνει η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, όταν ο ίδιος, αυτοπροσώπως, ασκεί την κρατική εξουσία και λαμβάνει τις βασικές αποφάσεις για τα θέματα που τον αφορούν.

Η συνταγματική προστασία της λαϊκής κυριαρχίας είναι απεριόριστη. Το άρθρο 31 του Συντάγματος ορίζει ότι: «τηρουμένων των διατάξεων του Συντάγματος και οποιωνδήποτε εκλογικών νόμων της Δημοκρατίας ή της αρμόδιας κοινοτικής Συνέλευσης, ο κάθε πολίτης δικαιούται να ψηφίζει σε οποιαδήποτε εκλογή που διενεργείται σύμφωνα με το Σύνταγμα και με οποιοδήποτε τέτοιο νόμο».

Είναι σε όλους πολύ καλά γνωστό ότι ο συνταγματικός χάρτης της Κύπρου επιβλήθηκε στον κυπριακό λαό από τις συνθήκες Ζυρίχης -Λονδίνου. Το Σύνταγμα δεν αποτελεί πρωτογενή κανόνα που προήλθε ως αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης και ανεξάρτητης λαϊκής βούλησης, ο οποίος στο δημοκρατικό πολίτευμα δικαιωματικά καθίσταται το ανώτατο συλλογικό όργανο. Η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας καταπατήθηκε κατάφωρα με την επιβολή στους πολιτικούς ηγέτες της νήσου ενός δοτού Συντάγματος, προϊόν συμβιβασμών και υποχωρήσεων υπό τη μορφή διεθνούς συμφωνίας. Η συμφωνία αυτή καθόρισε τη μορφή και τις αρχές του και επέβαλε στη Μικτή Συνταγματική Επιτροπή, που είχε συσταθεί, να τηρήσει με αυστηρότητα τα συμφωνηθέντα.

Στο δημοκρατικό πολίτευμα ισχύει το τεκμήριο της αρμοδιότητας υπέρ του Λαού, υπέρ του ανώτατου κρατικού οργάνου. Κατά το τεκμήριο αυτό, ο Λαός έχει όχι μόνο τις αρμοδιότητες τις οποίες ρητά του αναθέτει ο συντακτικός νομοθέτης, αλλά και όλες τις αρμοδιότητες, που δεν ανατίθενται ρητά από το Σύνταγμα σε άλλα όργανα.Δυστυχώς, το πολίτευμά μας, όπως και η συνταγματική λειτουργία μιας λαβωμένης Δημοκρατίας, δεν χωρεί άλλους αντισυνταγματικούς ακροβατισμούς για μικροπολιτικές σκοπιμότητες.

O κ. Χρίστης Λοττίδης είναι συγγραφέας του βιβλίου «Το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, η πολυπλοκότητά του και η ανεπιτυχής προσπάθεια αναθεώρησής του, το 1963». 

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Προσωπικότητες στην ''Κ'': Τελευταία Ενημέρωση

X