Kathimerini.com.cy
Η απόφαση για ψυχοθεραπεία είναι συχνά εύκολη υπόθεση. Οι πιέσεις και τα προβλήματα της πραγματικότητας είναι η πρώτη ώθηση που φέρνει κάποιον στη πόρτα μας. Τα συγκεκριμένα προβλήματα διαμορφώνουν και το βασικό αίτημα του θεραπευόμενου. Η δέσμευση στη διαδικασία όμως δεν είναι δεδομένη.
Ο ενθουσιασμός και η καλή, αρχική, θέληση δεν αρκούν. Η δέσμευση είναι το αόρατο, αλλά, δυνατό νήμα που οι δυο εμπλεκόμενοι, θεραπευτής και θεραπευόμενος, σαν ζευγάρι, υφαίνουν, συνεδρία με συνεδρία και απλώνεται και τους περιβάλλει διαμορφώνοντας τη θεραπευτική συμμαχία.
Το ταξίδι της ψυχοθεραπείας, γιατί περί ταξιδιού πρόκειται, είναι ταξίδι δύσκολο, κοπιώδες και δαπανηρό. Δαπανηρό γιατί μπορεί να διαρκέσει ακόμα και χρόνια.
Είναι κοπιώδες γιατί στον ορυμαγδό των καθημερινών υποχρεώσεων, η επίμονη προσπάθεια συχνά γίνεται κουραστική. Είναι δύσκολο γιατί μας ταξιδεύει, με αφετηρία τον πραγματικό μας εαυτό, τον εαυτό μας όπως τον «γνωρίζουμε», στον άγνωστο, αληθινό μας εαυτό. Τον εαυτό μας που λόγω ελλειμμάτων και τραυμάτων και υπό την πίεση της αδήριτης ανάγκης επιβίωσης, δημιουργήσαμε. Χρησιμοποιήσαμε άμυνες για να προστατευθούμε. Και καλά κάναμε. Αυτές οι άμυνες μας κράτησαν στη ζωή και μας επέτρεψαν να σμιλέψουμε ένα σχετικά λειτουργικό εαυτό. Δεν χάσαμε τα λογικά μας ούτε τη δύναμη για ζωή. Είμαστε εδώ, Νικητές! Επιβιώσαμε σε αντίξοες συνθήκες. Ναι, ίσως γίναμε άκαμπτοι για να μην διαλυθούμε. Ναι, περιορίσαμε την αναπνοή μας από φόβο, γιατί ζούσαμε υπό τρομοκρατία, σε φοβικό περιβάλλον.
Ναι, απαρνηθήκαμε το δικαιωματικό άπλωμα στη ζωή γιατί αντί χέρι στήριξης νιώσαμε βαρύ χέρι να μας κτυπά. Ναι, δεν νιώσαμε θρεπτικό χάδι γιατί ζήσαμε διαστροφικό άγγιγμα από αυτούς που μας έφεραν στο κόσμο. Ναι, δεν μας καλωσόρισε τρελό από χαρά βλέμμα όταν ανοίξαμε τα μάτια στο κόσμο. Ναι, η μήτρα που μας έθρεψε ήταν στερητική-τοξική γιατί και η ίδια δεν ήταν χορτάτη. Ναι, οι γονείς μας δεν είχαν υπομονή μαζί μας, η ανάγκες της επιβίωσης δεν άφησαν και πολλή χρόνο για παιχνίδι, γέλιο και χαρά. Ναι, πολλά δεν πήραμε.
Επιβιώσαμε σε καιρούς δύσκολους. Αλλά είμαστε Εδώ, επιβιώσαμε! Όσο όμως και να το αναγνωρίζουμε νοητικά, τα βαθύτερα στρώματα του εγκεφάλου δεν παίρνουν από λόγια και παραινέσεις. Το σώμα μας, ο όλος μας εαυτός, σώμα και εγκέφαλος, είναι δομημένα με υλικά που μας κρατούν δέσμιους στην οδύνη και τον πόνο που ζήσαμε. Κάποιοι θα έχετε ίσως ακούσει ότι το νοητικό μας ξεχνά και το σώμα πάντοτε θυμάται. Η κλινική εμπειρία με δίδαξε ότι το σώμα μας είναι η ένσαρκη ιστορία της ζωής μας.
Κάθε μας κύτταρο κτίζεται με τα υλικά που ο ζωντανός οργανισμός έχει στη διάθεση του. Για να ξεδιπλωθεί η διπλή έλικα του DNA μας χρειάζεται το περιβάλλον, εσωτερικό και εξωτερικό. Και όλος αυτός ο μηχανισμός της ζωής έχει μιαν ιστορία. Είναι η προσωπική μας ιστορία. Δεν υπάρχει οργανισμός χωρίς ιστορία. Δεν υπάρχουμε χωρίς την ιστορία μας. Όσο σκληρή και αν είναι, αυτή είναι η ιστορία μας, αυτός είναι και ο αληθινός μας εαυτός.
Προστατευτικές άμυνες έγιναν με τον χρόνο κέλυφος, με πολλά στρώματα, που σήμερα μας κάνει δύσκαμπτους και περιορίζει την ελευθερία μας. Συνεχίζουμε τον αγώνα που ξέρουμε. Τον αγώνα επιβίωσης και έτσι χάνουμε τη χαρά της ζωής. Τώρα μπορούμε και... αλλιώς. Αλλά δεν ξέρουμε πώς να ανοιχτούμε στη ζωή... αλλιώς.
Ενας θεραπευόμενος μου, ακόμα και τώρα, ενήλικας πια, δεν μπορεί να αφεθεί και με ασφάλεια να κοιμηθεί όταν δεν είναι μόνος στο σπίτι. Ο τρόμος που δόμησε κάθε του κύτταρο είναι πραγματικός. Η γυμναστική και οι πολεμικές τέχνες, διαμόρφωσαν δυνατό, το ενήλικο του σώμα. Είναι σε μόνιμη επαγρύπνηση και αυτό έχει κόστος. Χάνει ενέργεια και τα όργανα του σώματος διαμαρτύρονται. Προσπαθεί να μάθει να ζει με την αγαπημένη του. Η τρέλα και το απρόβλεπτο του πατέρα του ακόμα τον κυνηγούν. Είναι σε καλό δρόμο. Οι τάσεις αυτοκαταστροφής αντιστέκονται. Πολεμούμε με σύμμαχο τις δυνάμεις της ζωής ενάντια στις δυνάμεις του σκότους που σε κάθε κύτταρο κουβαλά. Το παρελθόν είναι παρελθόν μόνο στο νοητικό. Ο όλος οργανισμός δεν έχει μνήμη για να την «ξεγελάσει» Είναι η μνήμη. Το θετικό είναι ότι το ιστορικό τραυματικό τότε, είναι εδώ, στο Τώρα και εδώ στο Τώρα μπορούμε να το θεραπεύσουμε.
*Ο Δρ Βασίλης Χριστοδούλου είναι Κλινικός Ψυχολόγος-Σωματικός Ψυχοθεραπευτής
