Του Δημήτρη Δημητρίου
Η τακτική ή και στρατηγική ενός εκάστου στην πολιτική σκακιέρα είναι έννοιες που έχουν αναλυθεί εδώ και αιώνες. Ο αρχαίος Κινέζος Σουν Τζου στο πάντα επίκαιρο «Η Τέχνη του πολέμου» διαχωρίζει με πολύ απλά λόγια, αλλά και με πολλή μαεστρία τη στρατηγική από τον τακτικισμό. Ο διαχωρισμός αυτός μπορεί πολύ εύκολα να συμπυκνωθεί στο απόσπασμα: «Στρατηγική με τακτικούς ελιγμούς είναι ο πιο σίγουρος δρόμος για τη νίκη. Τακτικοί ελιγμοί χωρίς στρατηγική, είναι ο θόρυβος πριν από την ήττα». Σήμερα ζούμε μια περίοδο χωρίς στρατηγική. Και δεν αναφέρομαι σε κομματικό επίπεδο. Αναφέρομαι στο πολιτικό επίπεδο στο σύνολό του. Όχι μόνο εντός Κύπρου, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυστυχώς έχει γεμίσει ο ορίζοντας με ομίχλη. Έχουμε χάσει τον προορισμό και έχουμε βαλθεί να αλληλοσκοτωθούμε χωρίς να ξέρουμε στην ουσία για ποιον λόγο. Εδώ στην Κύπρο το πολιτικό προσωπικό κτίζει καθημερινά την ατζέντα της συζήτησης χωρίς πολιτικά επιχειρήματα, συνήθως με συναισθηματικές αναφορές ή επιθέσεις επί προσωπικού.
Αυτή τη βδομάδα μας απασχόλησε η «Λίστα Γιωρκάτζη». Τη βδομάδα που η κα Γιωρκάτζη αναχωρεί από την Κεντρική Τράπεζα έστειλε στον πρόεδρο της Βουλής μια λίστα που, όπως λέει, της ζητήθηκε από την Επιτροπή Οικονομικών, τον περασμένο Δεκέμβριο. Φαίνεται πως σε αυτή τη λίστα περιέχονται όλα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια όλων των πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων. Και το ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε είναι αν δημοσιοποιείς ή όχι αυτή τη λίστα ή τι δημοσιοποιείς.
Και για να το ξεκαθαρίσω. Η μία αρχή που πρέπει να υπηρετήσουμε είναι αυτή της διαφάνειας. Σε ό,τι αφορά τους βουλευτές, θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες αν οι βουλευτές έχουν ή όχι μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Την ίδια στιγμή, όμως, χρειάζεται να γίνει η δημοσιοποίηση με τέτοιο τρόπο, μετά από σοβαρή επεξεργασία, ούτως ώστε ό,τι δημοσιοποιηθεί να είναι ακριβές. Έχουμε ζήσει τις παρεξηγήσεις μόλις ενάμιση χρόνο πριν, με τη δημοσιοποίηση του πόθεν έσχες, που έγινε χωρίς καμία επεξεργασία, και που εξήχθησαν λάθος συμπεράσματα. Άλλος έγραφε την αξία της ακίνητης του περιουσίας με εκτιμήσεις του 2013, άλλος με του 1980, άλλος με την τιμή αγοράς, άλλος με τρίτη εκτίμηση.
Ζούμε σε μέρες δύσκολες για τη δημοκρατία. Σε μέρες που η απαξίωση είναι στο ζενίθ. Σε αυτές τις μέρες που χρειάζεται να κάνουμε κινήσεις που θα επανακτήσουμε εμπιστοσύνη δεν μπορούμε να μπήγουμε το μαχαίρι πιο βαθιά για να ικανοποιήσουμε τη δίψα μιας μεγάλης έστω μερίδας της κοινωνίας να μεθά με αίμα. Αν χειριστούμε σωστά αυτή την ιστορία πιστεύω πως θα κερδίσουμε ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα της αξιοπιστίας. Αν όχι, τότε θα γκρεμίσουμε ένα μεγάλο μέρος από αυτόν τον τοίχο. Η σωστή διαχείριση δεν είναι σίγουρα το καταχώνιασμα σε ένα συρτάρι. Και δεν είναι σίγουρα η χωρίς δεύτερη επεξεργασία δημοσιοποίησή της. Θα πρέπει να βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στην αρχή της διαφάνειας και του μη διασυρμού κανενός.
Την ίδια ώρα είναι επιτακτική η ανάγκη να εφαρμόσουμε κώδικα δεοντολογίας. Για να το κάνουμε αυτό, όμως, θα πρέπει πρώτα να τολμήσουμε να απαντήσουμε με ακρίβεια, σε ερωτήματα που σήμερα τα αντιμετωπίζουμε δυστυχώς στο περίπου. Τι γίνεται με το ασυμβίβαστο και τι με τη δήλωση συμφέροντος. Όποια απάντηση και αν τολμήσουμε να δώσουμε θα έχουμε αντιδράσεις. Σίγουρα, όμως, θα είναι πολύ λιγότερες από το να μην το αγγίζουμε και να σφυρίζουμε αδιάφορα. Είναι η έλλειψη ξεκάθαρου πλαισίου που αυξάνει τα προβλήματα και που επιτείνει την αμφισβήτηση των προθέσεων.
Ο Ξενοφώντας στα απομνημονεύματά μιλάει για τον Σωκράτη και τα στοιχεία που πρέπει να έχει ένας στρατός. Η έλλειψη οργάνωση, λέει, θυμίζει λίθους και πλίνθους και ξύλα και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα. Σήμερα χρειάζεται να συγυριστούμε και να οργανωθούμε. Συνολικά, ως βασικά στοιχεία της δημοκρατίας που θέλουμε να υπηρετούμε. Διαφορετικά θα έχουμε άχρηστα υλικά, με τα οποία σίγουρα δεν μπορούμε να κτίσουμε σπίτι.
