ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Κινούμενη άμμος τα Βαλκάνια

«Ας δουλέψουμε στο εσωτερικό της χώρας και ας ελπίσουμε ότι θα ανοίξουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις»

Kathimerini.gr

ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΖΙΜΑΣ. Αν η Ελλάδα θέλει να επανακάμψει στα Βαλκάνια, από όπου «απέχει» από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, ίσως τώρα να είναι η καταλληλότερη στιγμή. Μια πρωτοβουλία της Αθήνας για εκ νέου συζήτηση στο αμέσως επόμενο διάστημα στα όργανα της Ε.Ε. του αιτήματος για εκκίνηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας, θα ανέβαζε κατακόρυφα το κύρος της Ελλάδας και θα την επανέφερε σε θέση αξιόπιστου Ευρωπαίου παίκτη στη βαλκανική σκακιέρα, εκτιμούν διπλωματικές πηγές πίσω από τα σύνορά μας.

Έως τώρα προθέσεις να θέσουν εκ νέου το θέμα σε μία από τις επικείμενες Συνόδους Κορυφής έχουν εκδηλώσει η Ιταλία, που ασκεί την προεδρία και η Κροατία που τη διαδέχεται από την 1η Ιανουαρίου.

Κινητικότητα παρατηρείται στο παρασκήνιο και από πλευράς άλλων ευρωπαϊκών χωρών που στην τελευταία σύνοδο τάχθηκαν υπέρ του ανοίγματος της διαπραγμάτευσης και διεκδικούν λόγο στα δρώμενα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Επί του παρόντος, η ελληνική πλευρά, μολονότι στη Σύνοδο Κορυφής συντάχθηκε με το μπλοκ των υποστηρικτών της διεύρυνσης και επιμένει θετικά για τις δύο χώρες, δείχνει να παρακολουθεί τις εξελίξεις, επιμένοντας, για τη μεν Βόρεια Μακεδονία στην απαρέγκλιτη τήρηση των συμφωνημένων στις Πρέσπες, για τη δε Αλβανία στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας.

«Γιατί να μην πάρει τώρα μια πρωτοβουλία η ελληνική πλευρά που από το 2003 φιλοδοξούσε να γίνει ο μηχανοδηγός του βαλκανικού “τρένου” προς την Ευρώπη;», έλεγε στην «Κ» διπλωμάτης άμεσα ενδιαφερόμενης χώρας, επισημαίνοντας πως ο αντίκτυπος θα ήταν θετικός για την Ελλάδα, όχι μόνο στη Βόρεια Μακεδονία και στην Αλβανία, αλλά και στους λαούς των άλλων χωρών της Δυτικής Βαλκανικής που έχουν βυθιστεί στην απογοήτευση αισθανόμενοι ότι οι Ευρωπαίοι, στους οποίους επένδυσαν τις ελπίδες τους, δεν τους θέλουν.

Σε κάθε περίπτωση, μια πρωτοβουλία ανεξαρτήτως προελεύσεως θα είναι καλοδεχούμενη από τον Εντι Ράμα, που ούτως ή άλλως δείχνει να το έχει πάρει απόφαση ότι η έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για τη χώρα του απομακρύνεται.

Για τον Ζόραν Ζαεφ, όμως, μπορεί να λειτουργήσει ως σανίδα σωτηρίας στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές, στις οποίες απειλείται με βαριά ήττα από τους εθνικιστές, αν η Ευρώπη δεν κάνει κάτι να τον βοηθήσει την ύστατη ώρα. Τι μπορεί να γίνει; Να φέρει η προεδρεύουσα Ιταλία στην σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών, αυτόν το μήνα, προς επανεξέταση το αίτημα Τιράνων και Σκοπίων και να γίνει by pass στη απόφαση της προηγούμενης ή να συγκληθεί επί τούτου πριν από τις εκλογές του Απριλίου στη Βόρεια Μακεδονία μια έκτακτη Σύνοδος Κορυφής.

Μια τέτοια εξέλιξη για να έχει ευτυχή κατάληξη θα πρέπει να έχει αλλάξει στάση η Γαλλία, αλλά κάτι τέτοιο έως τώρα δεν προκύπτει από πουθενά, με τον Μακρόν να έχει πάντα το βλέμμα στραμμένο στο εσωτερικό μέτωπο (και) στο θέμα της διεύρυνσης. Η προοπτική να αφεθεί το όλο θέμα, όπως συμφωνήθηκε στην τελευταία Σύνοδο, στην αποχαιρετιστήρια της κροατικής προεδρίας, τον Ιούνιο, θα είναι για τον Ζάεφ καταδικαστική.

Το «πουλί» θα έχει πετάξει, καθώς μεσολαβούν οι βουλευτικές εκλογές της 12ης Απριλίου, τις οποίες χωρίς το ευρωπαϊκό αντίδωρο για τη συμφωνία των Πρεσπών ή έστω ένα επικοινωνιακό τέχνασμα των Βρυξελλών, ελάχιστες έως καθόλου πιθανότητες έχει να κερδίσει. Με την ελπίδα (του) ότι ίσως η Ιταλία, που για γεωπολιτικούς λόγους καίγεται πρωτίστως για την Αλβανία, περάσει το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής της προεδρίας της και εκεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα του προσφέρουν «σωσίβιο», ο Ζάεφ ταξίδεψε στη Ρώμη για «διαβουλεύσεις» με τον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε και στη συνέχεια στις Βρυξέλλες όπου συναντήθηκε με τη Φεντερίκα Μογκερίνι.

«Ας δουλέψουμε στο εσωτερικό της χώρας και ας ελπίσουμε ότι θα ανοίξουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις» δήλωσε, ενώ φεύγοντας από τα Σκόπια πέταξε μια «χειροβομβίδα» για τη συμφωνία των Πρεσπών, λέγοντας πως ένα μέρος της θα «παγώσει» αναγκαστικά μετά το ευρωπαϊκό μπλόκο στην ενταξιακή διαδικασία και προκαλώντας αρχικώς αναστάτωση και αντιδράσεις στην Αθήνα.

Κόκκινη γραμμή

Μπορεί ο Ζάεφ να «παγώσει» τη συμφωνία ως προς το erga omnes στο εσωτερικό; Θεωρητικά ναι, από τη στιγμή που η εφαρμογή του συνδέεται με την ενταξιακή διαδικασία η οποία «παγώνει», τουλάχιστον έως τον Ιούνιο, και πολιτικά θα τον εξυπηρετούσε στο εσωτερικό, ενόψει των εκλογών. Όμως, για τον σύμμαχό του δυτικό παράγοντα, η συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί κόκκινη γραμμή, εξ ου και επιστρέφοντας στα Σκόπια έσπευσε να ανασκευάσει. Ο πολιτικός χρόνος έχει αρχίσει να μετράει αντίστροφα για τον Ζάεφ που οδεύει προς τις εκλογές χωρίς το πολιτικό όπλο, δηλαδή την ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων και ενδεχομένως και αυτό του... ΝΑΤΟ.

Κινδυνεύει να μείνει η Βόρεια Μακεδονία εκτός Βορειοατλαντικής Συμμαχίας; Όχι, εκτός εάν η κυβέρνηση που θα προκύψει στις εκλογές αποφασίσει να καταργήσει μονομερώς τη συμφωνία των Πρεσπών, αλλά σε μια τέτοια περίπτωση προβλέπεται «Αρμεγαδδώνας» για τη χώρα. Το θέμα, όμως, δεν έχει κλείσει τυπικά, αφού τέσσερα Κοινοβούλια χωρών -μελών συν αυτό της Βόρειας Μακεδονίας (θα το εγκρίνει αφού το υιοθετήσουν πρώτα όλα τα κράτη- μέλη), δεν έχουν επικυρώσει το πρωτόκολλο ένταξης.

Και αν τα άλλα κράτη-μέλη εύκολα, αφού δεν υπάρχουν διαφωνίες, μπορεί να το κυρώσουν το ερχόμενο διάστημα, με την Ισπανία τα πράγματα είναι διαφορετικά, αφού δεν έχει κυβέρνηση και ενδεχομένως δεν θα προλάβει να το εγκρίνει πριν από τις εκλογές στη Βόρεια Μακεδονία. Οι ημερομηνίες βγαίνουν οριακά, οπότε δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο Ζάεφ να μην έχει στην πολιτική του «φαρέτρα» ούτε το όπλο του ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία

Η αντίδραση της Ρωσίας, μεγάλης ανταγωνίστριας της Δύσης (και) στα Βαλκάνια, στην απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών να μην ξεκινήσουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις για τις δύο χώρες, ήταν άμεση. Διά του μονίμου αντιπροσώπου της στην Ε.Ε. Βλαντιμίρ Τσιζόφ, πρότεινε ως εναλλακτική στις χώρες της Δυτικής Βαλκανικής να ενταχθούν στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση (EOE) την οποία απαρτίζουν, εκτός από τη Ρωσία, που την ίδρυσε, κάποιες άλλες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και της Ασίας. «Είμαι βέβαιος ότι οι χώρες οι οποίες είναι υποψήφιες για ένταξη στην Ε.Ε., και προστέθηκαν πρόσφατα στις ελληνικές καλένδες των Βρυξελλών, θα μπορούσαν να βρουν περισσότερη κατανόηση στην Ευρασιατική Οικονομική Ενωση», δήλωσε, μιλώντας μερικές ημέρες μετά το βέτο Μακρόν, σε συνέδριο στη Βερόνα ο Ρώσος διπλωμάτης. Στα Σκόπια, οι ηγέτες όλων των πολιτικών κομμάτων, ομόφωνα, απέρριψαν τη ρωσική πρόταση υπογραμμίζοντας την ευρωπαϊκή προσήλωση της χώρας τους, ενώ και τα Τίρανα για τον ίδιο λόγο δεν έδωσαν καμία σημασία. Απεναντίας η Σερβία, που θεωρείται η κατ’ εξοχήν «εξέδρα» της ρωσικής επιρροής στα Βαλκάνια και έχει ήδη λάβει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., διά της πρωθυπουργού της Άννας Μπρνάμπιτς, έσπευσε να υπογράψει στη Μόσχα συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με την ΕΟΕ. Η ρωσική πρόταση για ένταξη της τότε FYROM στην ΕΟΕ, αντί της Ε.Ε., είχε διατυπωθεί και παραμονές του δημοψηφίσματος για τη συμφωνία των Πρεσπών. Απαντώντας τότε σε ερώτηση για το τι θα γίνει εάν καταρρεύσει η συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Τσιζόφ είχε δηλώσει «εμείς σας προσφέρουμε ως εναλλακτική λύση την ΕΟΕ όπου έχουμε χώρες που περιμένουν στη σειρά για να μπουν».

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.gr

Ελλάδα: Τελευταία Ενημέρωση

X