Του Γιάννη Αδειλίνη
Ο Άγιος Θεόδωρος είναι γνωστός για τα πορτοκάλια και τα γκρέιπ φρουτ που παράγει. Στο χωριό, όμως, της επαρχίας Λάρνακας φτιάχνεται και το χειροποίητο παραδοσιακό μακαρονάκι «Το Σκλινίτζι». Άγνωστο στους περισσοτέρους , παρόλο που οι νοικοκυρές του χωριού το έφτιαχναν από τα παλιά χρόνια. Η οικοτεχνία που παρασκευάζει τα χειροποίητα ζυμαρικά είναι μια καθαρά γυναικεία υπόθεση. Φτάσαμε λίγο πριν από το μεσημέρι σε μια γειτονιά του χωριού όπου μας υποδέχθηκε η Μαρία Αντωνίου, ο ιθύνων νους πίσω από το εγχείρημα. Μια νέα γυναίκα με σπουδές στην ελληνική φιλολογία που ένιωσε την ανεργία ελέω οικονομικής κρίσης και αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί στην παρασκευή των παραδοσιακών ζυμαρικών με τη βοήθεια της μητέρας της. Έφτιαξε ένα μικρό εργαστήρι στο σπίτι και ξεκίνησε την παραγωγή. «Έμαθα την τέχνη από μικρή. Έβλεπα τη μητέρα μου και τη γιαγιά μου να τα φτιάχνουν και τους βοηθούσα. Έτσι ξεκίνησα να τα φτιάχνω κι εγώ». Οι συνταγές είναι παρμένες από τα συνταγολόγια της γιαγιάς της και το εργαστήριο ξεκίνησε πριν από έναν χρόνο. Φτιάχνει δύο ειδών ζυμαρικών: τα μακαρονάκια με σκλινίτζι και τα στρογγυλά τερτζιελλούδκια. Και τα δύο παρασκευάζονται με αλεύρι, σιμιγδάλι, νερό, αλάτι και λάδι.
Χωρίς συντηρητικά
Τα μακαρονάκια, που σημειωτέον είναι παρόμοια με τα κρητικά «σκιουφιχτά», παίρνουν το σχήμα με τη μικρή τρυπίτσα στη μέση από το φυτό σκλινίτζι που βρίσκεται στις όχθες των ποταμών. Το ζυμάρι κόβεται σε πολύ μικρά κομματάκια και περνιέται πάνω στο σκλινίτζι ένα-ένα. Στη συνέχεια τοποθετούνται σε ειδικά ανοξείδωτα δισκάκια για να αποξηρανθούν. «Εάν δεν υπάρχει αέρας χρησιμοποιώ τεχνητά μέσα» σημειώνει η κ. Αντωνίου. «Στα άμεσα σχέδιά μου είναι να αγοράσω έναν φούρνο αποξήρανσης, γιατί θέλω να στεγνώνουν πιο γρήγορα ώστε να τα διαθέτω γρηγορότερα στην αγορά». Τα τερτζιελλούδκια είναι μικρά, στρογγυλά ζυμαράκια που φτιάχνονται με τα ίδια υλικά χωρίς, όμως, λάδι στη ζύμη «και προτιμούνται περισσότερο σε περιόδους νηστειών». Για υγιεινή διατροφή με λιγότερες θερμίδες υπάρχουν και μακαρόνια με αλεύρι ολικής αλέσεως και πράσινα με σπανάκι. «Γίνεται και με άλλα λαχανικά, όπως καρότο και παντζάρι, αλλά μόνο μετά από παραγγελία».
Τα ζυμαρικά αφήνονται να αποξηρανθούν για 3-4 μέρες και διατηρούνται 3-5 μήνες εκτός ψυγείου και στην κατάψυξη για έναν χρόνο. Βράζονται για περίπου 15-20 λεπτά χωρίς να ανακατεύονται συνεχώς για να μη λιώσουν και στο τέλος προσθέτουμε λίγο κρύο νερό για να μη λασπώσουν και να αποκτήσουν τη σωστή υφή. Ταιριάζουν με κοτόπουλο, ζωμό κοτόπουλου ή λαχανικών, τρώγονται και σκέτα με τρίμμα από χαλλούμι. Τα τερτζιελλούδκια μαγειρεύονται με λιγότερη ποσότητα νερού και κατά προτίμηση με χαρουπόμελο. Και τα δύο μπορούμε βεβαίως να τα συνοδεύσουμε με σάλτσα της αρεσκείας μας. «Τα τελευταία χρόνια βλέπω μια ιδιαίτερη προτίμηση των Κυπρίων στα μακαρόνια. Βέβαια το κυπριακό παραδοσιακό μακαρόνι δεν το γνωρίζουν, όμως, όσοι το δοκιμάζουν τους αρέσει και ψάχνουν να το βρουν. Η κύρια διαφορά με αυτά του εμπορίου βρίσκεται στα αγνά υλικά τους, δεν έχουν συντηρητικά ούτε χρωστικές ουσίες και φτιάχνονται όλα στο χέρι και όχι σε μηχανές».
Η παραγωγή του εργαστηρίου είναι μικρή, γύρω στα 540 κιλά τον χρόνο. Υπάρχει, όμως, ενδιαφέρον από τον Σύλλογο Γυναικών της περιοχής ώστε να δημιουργηθεί ένας συνεταιρισμός για να τα γνωρίσει ο κόσμος και να βγουν σε μεγαλύτερη παραγωγή. Έχει ξεκινήσει παράλληλα η διαδικασία για ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) ώστε να γίνει και επίσημα προϊόν της επαρχίας Λάρνακας με την επωνυμία «Μακαρόνι της σμίλλας». «Προσπαθώ να επεκταθώ αλλά όχι πολύ, για να μπορώ να εξυπηρετώ και τους πελάτες μου», καταλήγει η κ. Αντωνίου. «Επειδή είναι χειροποίητο θέλει πολλές ώρες. Θα το παλέψω, όμως, γιατί θέλω να το μάθει ο κόσμος». Πήρα να τα δοκιμάσω για το σπίτι. Γεμάτη γεύση, στιβαρά, ζυμαρένια, είναι μακαρόνια με κυπριακή υπογραφή!
-ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ
Τα χειροποίητα παραδοσιακά ζυμαρικά «Το Σκλινίτζι» τα βρίσκετε στο εργαστήρι στον Άγιο Θεόδωρο στην οδό Πεντάσχοινου, σε φρουταρίες και κρεοπωλεία της περιοχής και σε επιλεγμένα βιολογικά καταστήματα σε Λευκωσία, Λάρνακα και Λεμεσό.
Τηλ. παραγωγού 97868342
www.facebook.com/tosklinitzi/
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΝΕΑΡΧΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
