ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Κύπρος: Πίνε κρασί, νάσσεις ζωή

Ο κυπριακός αμπελώνας, με τη μακρά οινοποιητική παράδοση και τις εξαιρετικές τοπικές ποικιλίες

Kathimerini.gr

Ο κυπριακός αμπελώνας, με τη μακρά οινοποιητική παράδοση και τις εξαιρετικές τοπικές ποικιλίες, αποκαλύπτει τη δυναμική του.

Πρώτα έρχεται το terroir, δηλαδή η κλίση του αμπελοτοπιού, η έκθεσή του στον ήλιο, το έδαφος και το υψόμετρο. Μετά ακολουθούν όλα τα υπόλοιπα: η ποικιλία, η αμπελουργία, αλλά και ο ανθρώπινος παράγοντας. Και στην Κύπρο, το τρίτο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου, ακριβώς αυτά τα στοιχεία οριοθετούν μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα terroirs παγκοσμίως.

Η μακρά οινοποιητική παράδοση του νησιού, που πηγαίνει πίσω χιλιάδες χρόνια, με τον θρύλο της γλυκιάς Κουμανδαρίας –του παλαιότερου σε ηλικία κρασιού στον κόσμο που παραμένει σε παραγωγή– είναι φυσικά στην πρώτη γραμμή. Η ιστορία του χρονολογείται από τις σταυροφορίες του 12ου αιώνα, έχοντας ως πρωταγωνιστές τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο και τους Ιππότες του Αγίου Ιωάννη, στους οποίους οφείλει και το όνομά του. «Grande Commanderie» λεγόταν η περιοχή που ανήκε στους Ιππότες και στην οποία ξεκίνησε η αρχική παραγωγή του κρασιού. Ομως η σημερινή κυπριακή οινική σκηνή έχει πολύ περισσότερα να πει, αποκτώντας χρόνο με τον χρόνο περισσότερο βάθος και ποικιλομορφία.

Οι κυπριακοί αμπελώνες είναι μεταξύ των ψηλότερων στην Ευρώπη –φτάνοντας ακόμα και τα 1.500 μ. στην περιοχή της Κυπερούντας–, με απότομες κλίσεις, φτωχά εδάφη και αυτόρριζα αμπέλια μεγάλης ηλικίας (κοντά στα 50-60 έτη κατά μέσο όρο), υπεύθυνα για την παραγωγή artisanal κρασιών με ισχυρή προσωπικότητα και άποψη. Πολλά δε από τα αμπέλια είναι διαμορφωμένα σε κύπελλο και είναι μη αρδευόμενα – δύο παράγοντες που θεωρείται ότι συνεισφέρουν στη συγκράτηση των στρεμματικών αποδόσεων και στην εκτόξευση της ποιότητας των παραγόμενων κρασιών.

Η κυπριακή βιομηχανία κρασιού φαίνεται να βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, μεταξύ των αυτόχθονων και των διεθνών ποικιλιών. Η κυρίαρχη τάση συνηγορεί προς την ολοένα και μεγαλύτερη προώθηση των κυπριακών οινικών θησαυρών, όμως υπάρχει ακόμη έδαφος να διανυθεί. Περισσότεροι παραγωγοί θα πρέπει να πειστούν ότι αυτή είναι η σωστή πορεία, μια πορεία που ακολουθεί ήδη και το ελληνικό κρασί. Και είναι αλήθεια ότι έχω δοκιμάσει περίφημα κυπριακά Cabernet Sauvignon και Syrah, αναρωτιέμαι όμως πόσες είναι οι πιθανότητες να σε προσέξουν διεθνώς με μια τέτοια, πολύ συνηθισμένη, ποικιλιακή σύνθεση;

Mια τέτοια προσέγγιση χρειάζεται, φυσικά, τις κατάλληλες υποδομές και προϋποθέσεις για έρευνα και υποστήριξη των τοπικών ποικιλιών. Τα πρώτα βήματα έχουν ήδη γίνει. Ο αείμνηστος Ακης Ζαμπάρτας, πρωτοπόρος οινοποιός, κατά τη διάρκεια της καριέρας του ως οινολόγος στην ΚΕΟ, ανακάλυψε εκ νέου 12 ποικιλίες σταφυλιών πάνω στις οποίες χτίζεται ή μπορεί να χτιστεί το μέλλον του κυπριακού αμπελώνα.

O αναμφισβήτητος πρωταγωνιστής είναι η λευκή ποικιλία Ξυνιστέρι, που έχει ως χαρακτηριστικό της ακριβώς το αντίθετο από αυτό που υποδηλώνει το όνομά της: στερείται οξύτητας! Με λίγη βοήθεια όμως από τα ψηλά υψόμετρα και λίγη από την οινοποίηση, καταφέρνει να δώσει κρασιά ισορροπημένα, με πεντακάθαρο, ντελικάτο φρέσκο φρούτο στις αποχρώσεις του ροδάκινου.

Την αρωματική του παλέτα συμπληρώνουν φυτικά ή και ανθικά χαρακτηριστικά. Τα οινοποιεία Κυπερούντα, Τσιάκκας, Ζαμπάρτας, Βουνί Παναγιά και Εκφράσεις Βασιλειάδη παράγουν μερικά από τα πιο γοητευτικά παραδείγματα της ποικιλίας. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν οι ποικιλίες Πρωμάρα και Σπούρτικο, ενώ στις κόκκινες το πεδίο είναι λιγότερο ξεκάθαρο.

Το Μαραθεύτικο, που θεωρείται πολλά υποσχόμενο, είναι ελάχιστα φυτεμένο και παρουσιάζει προβλήματα αποδόσεων, ενώ το Μαύρο που συμμετέχει στην Κουμανδαρία υπολείπεται σε χρώμα και τανίνες. Ισως η απάντηση να βρίσκεται στην ποικιλία Γιαννούδι, η οποία, αν και ακόμα στο ξεκίνημά της, δείχνει ικανή να κάνει τη διαφορά, δίνοντας κρασιά και με τανίνες και με σώμα.

Η νέα παγκόσμια οινική σκηνή δίνει έμφαση στις αυτόχθονες ποικιλίες και η Κύπρος δείχνει διάθεση να έχει έναν σημαντικό –τηρουμένων των αναλογιών– ρόλο. Tα τρία εκατομμύρια διψασμένοι τουρίστες τον χρόνο μαζί με την αξιόλογη ομάδα Κυπρίων σομελιέ που έχει αναδυθεί αποτελούν ενισχυτικούς παράγοντες. Το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται στην εξερεύνηση και στην καλύτερη κατανόηση των ποικιλιών της, καθώς και στο ομαδικό πνεύμα. Το τελευταίο μπορεί να αποδειχθεί ίσως πιο δύσκολο κατόρθωμα, αλλά αξίζει μια δοκιμή.

* Ο Γιάννης Καρακάσης MW είναι ένας από τους 354 Master of Wine στον κόσμο. Γράφει, συμβουλεύει και εκπαιδεύει για το κρασί. Το μπλογκ του είναι το http://karakasis.mw.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
X