Kathimerini.gr
Η εκστρατεία για την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε. πέρασε σε νέα φάση με την εξαγγελία των πολιτικών που υπόσχεται να εφαρμόσει ο Μπόρις Τζόνσον την επόμενη ημέρα μετά το Brexit (και μετά την πρωθυπουργοποίησή του). Δεν έχει σημασία αν τα σχέδια για μετατροπή της σημερινής βρετανικής συνεισφοράς στον κοινοτικό προϋπολογισμό σε μελλοντικές φοροαπαλλαγές έχουν κάποια σχέση με την πραγματικότητα ή αν τα κέρδη που επαγγέλλεται ο Τζόνσον είναι αποκυήματα φαντασίας, όπως προειδοποιεί ο υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Οσμπορν.
Το ζητούμενο για το στρατόπεδο της εξόδου, σε αυτή τη φάση, είναι να πιστέψουν οι Βρετανοί ψηφοφόροι ότι η έξοδος είναι μια εναλλακτική λύση που μπορεί να κάνει τη ζωή τους καλύτερη. Την ώρα που οι οπαδοί της παραμονής στην Ε.Ε. ποντάρουν στον φόβο της οικονομικής αναταραχής («Project Fear»), οι οπαδοί της εξόδου επικαλούνται πατριωτικά συναισθήματα και τη διαδεδομένη στη Βρετανία αίσθηση του χαμένου μεγαλείου. Οι μεν μιλούν για την αύξηση του πληθωρισμού, την υποτίμηση του νομίσματος και την αύξηση των ελλειμμάτων, οι δε για την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας, τον έλεγχο των συνόρων και τον Ουίνστον Τσώρτσιλ.
Μια διαχωριστική γραμμή
Τις τελευταίες ημέρες οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν δυναμική υπέρ της εξόδου, αν και οι αμφιβολίες για την αξιοπιστία τους δεν αίρονται. Η εικόνα που καταγράφουν είναι αυτή μιας Βρετανίας χωρισμένης σε «κερδισμένους» και «χαμένους», μιας διαχωριστικής γραμμής που ξεπερνά τις κομματικές ταυτότητες. Οι ηλικιωμένοι, οι φτωχοί, οι άνθρωποι χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, οι αναγνώστες των εφημερίδων Daily Mail, Telegraph και Sun και οι κάτοικοι υποβαθμισμένων επαρχιών, όπως τα Μίντλαντς, προτιμούν κατά πλειοψηφία την έξοδο από την Ε.Ε. Οι πιο νέοι, πιο πλούσιοι, κάτοικοι Λονδίνου, αναγνώστες των εφημερίδων Guardian και Times, οι κάτοικοι της Βόρειας Ιρλανδίας ψηφίζουν υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. Επίσης υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε. ψηφίζει η Σκωτία, της οποίας οι κάτοικοι θεωρούν τις Βρυξέλλες ως αντίβαρο στο Λονδίνο, ενώ αντιθέτως υπέρ της εξόδου ψηφίζουν οι κάτοικοι της Ιστ Αγκλια, περιοχής με μεγάλο μεταναστευτικό πληθυσμό.
Οι μετανάστες, για τους οποίους γίνεται πολύς λόγος στο δημοψήφισμα, δεν κατάγονται από χώρες της βρετανικής κοινοπολιτείας αλλά από άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε. Σε μια αριστοτεχνική καμπάνια πολιτικής προπαγάνδας, η χρόνια υποχρηματοδότηση του βρετανικού συστήματος υγείας, οι περικοπές των κοινωνικών παροχών, το στεγαστικό πρόβλημα, η τρομακτική επισφάλεια στην αγορά εργασίας, όλα έχουν «φορτωθεί» στις πλάτες των Πολωνών, Ρουμάνων, Βουλγάρων και άλλων Ευρωπαίων πολιτών που φθάνουν στη Βρετανία για να εργαστούν.
Οι οπαδοί της εξόδου έχουν κατορθώσει να μεταλλάξουν τη δυσαρέσκεια μιας μερίδας του πληθυσμού σε ξενοφοβία και παράλληλα να πείσουν ότι η έξοδος από την Ε.Ε. θα μειώσει τις αφίξεις στη Βρετανία, εφόσον η χώρα δεν θα είναι πλέον υποχρεωμένη να σέβεται την ευρωπαϊκή αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των ανθρώπων. Αν συμβεί αυτό, όμως, θα μειωθεί η πρόσβαση της Βρετανίας στην κοινή αγορά.
Απαιτείται μεγάλο νοητικό άλμα για να δεχθεί κανείς είτε ότι η Βρετανία θα θελήσει, αν βγει, να χάσει και την πρόσβαση στην κοινή αγορά είτε ότι οι συντηρητικοί οπαδοί του Brexit θα θελήσουν να αποστερήσουν τη βρετανική αγορά εργασίας από το φθηνό και υπάκουο εργατικό δυναμικό στους κλάδους της φροντίδας ηλικιωμένων, της γεωργίας και της επεξεργασίας τροφίμων, οι οποίοι στελεχώνονται σε μεγάλο ποσοστό από ξένους.
Οι δυσαρεστημένοι μπορεί πράγματι να βγάλουν τη Βρετανία από την Ε.Ε. και να αντικαταστήσουν έναν συντηρητικό πρωθυπουργό με έναν άλλο – μόνο και μόνο για να διαπιστώσουν ότι στις συνθήκες της ζωής τους δεν θα αλλάξει τίποτα.
