ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Δολοφονία Σουλεϊμανί: Το χρονικό και ο λόγος

Οι λεπτές ισορροπίες μεταξύ αντι-τρομοκρατίας και κήρυξης πολέμου

Η δολοφονία του υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί, διοικητή της δύναμης Quds του Ιρανικού Επαναστατικού Στρατού, φανερώνει την κλιμάκωση της σύγκρουσης χαμηλού επιπέδου μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, η οποία θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες τόσο σε περιφερειακό, όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Πλέον, αναμένεται η απάντηση της Τεχεράνης, ενώ τυχόν αντίποινα θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις δύο χώρες πιο κοντά σε μια άμεση σύγκρουση. Το μέλλον της Ουάσινγκτον στα εδάφη του Ιράκ θα μπορούσε να αμφισβητηθεί εάν υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση. Επίσης η στρατηγική του προέδρου Τραμπ για την περιοχή, και η στάση που τηρεί κατά της σιιτικής χώρας, θα δοκιμαστεί όσο ποτέ.

Ο Φίλιπ Γκόρντον, ο οποίος ήταν ο συντονιστής του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή και τον Περσικό Κόλπο κατά την προεδρία Ομπάμα, περιέγραψε τη δολοφονία εν συντομία ως μία «κήρυξη πολέμου» των ΗΠΑ κατά του Ιράν.

Ο ισχυρός άνδρας πίσω από τη Δύναμη Quds

Η Δύναμη Quds, της οποίας ο Κασέμ Σουλεϊμανί ήταν διοικητής, είναι ο κλάδος των δυνάμεων ασφαλείας του Ιράν που είναι υπεύθυνος για τις επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Για χρόνια, στον Λίβανο, στην Υεμένη, στο Ιράκ, στη Συρία ή αλλού, ο Σουλεϊμανί υπήρξε βασικός υποκινητής της επεκτατικής επιρροής του Ιράν, μέσω σχεδιασμού επιθέσεων ή ενίσχυσης τοπικών συμμάχων της Τεχεράνης.

Για την Ουάσιγκτον, ήταν άνθρωπος με αμερικανικό αίμα στα χέρια του, ενώ την ίδια στιγμή ήταν δημοφιλής στο Ιράν και μέλος του στενού κύκλου του Αλί Χαμενεΐ. Και στην πράξη, οδήγησε την αντίσταση της Τεχεράνης ενάντια στην ευρεία εκστρατεία πίεσης και τις επιβληθείσες από τις ΗΠΑ κυρώσεις.

Όμως το ερώτημα δεν είναι γιατί στόχος της επίθεσης ήταν το συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά γιατί οι ΗΠΑ θεώρησαν πως η 3η Ιανουαρίου 2020 ήταν η κατάλληλη στιγμή για να χτυπήσουν.

Η προϊστορία των δύο πλευρών

Για χρόνια οι ΗΠΑ βρίσκονται σε συνεχή διαμάχη με το Σιιτικό κράτος της Μέσης Ανατολής, και πιο συγκεκριμένα κυρίως «δι ’αντιπροσώπων», δηλαδή μέσω των συμμάχων τους, στα εδάφη των μαχών της περιοχής. Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια οι εντάσεις μεταξύ του Ιράν με τα γειτονικά φιλο-αμερικανικά κράτη άρχισαν να εντείνονται, με πιο αντιπροσωπευτικά παραδείγματα τις εμφύλιες συρράξεις στην Υεμένη, στην Συρία και το Οικονομικό Εμπάργκο στο Κατάρ που επιβλήθηκε τον Μάιο του 2017.

Το 2019 υπήρξε μία σειρά από γεγονότα που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν την επίθεση, κατά του Ιρανού υποστράτηγου. Προηγούμενες ιρανικές επιχειρήσεις ενάντια σε πετρελαιοφόρα στον Κόλπο και οι καταλήψεις τους, η κατάρριψη αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους και η μεγάλη επίθεση εναντίον μιας πετρελαϊκής εγκατάστασης στη Σαουδική Αραβία, πέρασαν χωρίς την άμεση ανταπόκριση των ΗΠΑ. Ο θάνατος ενός εργολάβου-συμβούλου άμυνας, όμως, ήταν αρκετός για να πυροδοτήσει τα γεγονότα και ίσως να διαφοροποιήσει τα ισοζύγια δυνάμεων στη περιοχή.

Παρασκευή 27 Δεκεμβρίου 2019

Ένας Αμερικανός εργολάβος για θέματα άμυνας χάνει τη ζωή του μετά από επίθεση σε ιρακινή στρατιωτική βάση όπου σύμφωνα με το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας βρίσκονταν μαχητές της φιλο-ιρανικής πολιτοφυλακής Κατάεμπ Χεζμπολάχ. Κατά την διάρκεια της επίθεσης βάλλονται από τους αμυνόμενους σχεδόν 30 πύραυλοι, με αποτέλεσμα τον θάνατο του Αμερικανού εργολάβου, τον τραυματισμό τεσσάρων Αμερικανών στρατιωτών και δύο Ιρακινών ομόλογων τους.

Κυριακή, 29 Δεκεμβρίου 2019

Ως απάντηση για την επίθεση και τον θάνατο του Αμερικανού εργολάβου, οι ΗΠΑ διενεργούν αεροπορικές επιδρομές σε πέντε στόχους εναντίον της, κατά τα λεγόμενα του Πενταγώνου, υποστηριζόμενης από το Ιράν πολιτοφυλακής. Τρεις στόχοι επιλέχθηκαν στα εδάφη του Ιράκ και δύο της Συρίας, με αποτέλεσμα 25 μαχητές της πολιτοφυλακής να χάσουν τη ζωή τους.

Παράλληλα ο βοηθός Υφυπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Τζόναθαν Χόφμαν, δήλωσε πως «η χώρα του και οι σύμμαχοί της σέβονται πλήρως την εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ, αλλά οι ΗΠΑ συνεχίζουν να ασκούν το δικαίωμα τους για αυτοάμυνα. Επίσης κάλεσε το Ιράν και μαχητές προσκείμενους προς αυτό να σταματήσουν τις επιθέσεις προς τις δυνάμεις των ΗΠΑ και των συμμάχων».

Δευτέρα, 30 Δεκεμβρίου 2019

Μετά τις αεροπορικές επιθέσεις των ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός του Ιράκ, Άντελ Άμπντελ Μάχντι, σε ομιλία του στα μέλη του υπουργικού του συμβουλίου, εξέφρασε την δυσαρέσκεια του για τα γεγονότα. Πρόσθεσε πως προέβη σε προσπάθειες για την αποτροπή των επιθέσεων από πλευράς ΗΠΑ, αλλά χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Τέλος κήρυξε τριήμερο πένθος για τα θύματα των αεροπορικών επιθέσεων.

Τρίτη, 31 Δεκεμβρίου 2019

Δύο μέρες μετά τις αεροπορικές επιδρομές, διεξήχθη η ομαδική κηδεία των 25 φιλo-Ιρανών μαχητών με πλήθος κόσμου να παρευρίσκεται σε αυτή. Το οργισμένο πλήθος περνά πάνω από τον Τίγρη ποταμό της Βαγδάτης, στην «Πράσινη Ζώνη» της Ιρακινής πρωτεύουσας όπου βρίσκεται και το σύμπλεγμα της αμερικανικής πρεσβείας. Χιλιάδες διαδηλωτές και μαχητές της Κατάεμπ Χεζμπολάχ συγκεντρώνονται έξω από την είσοδο της πρεσβείας.

Η «Πράσινη Ζώνη» αποτελεί ίσως το πιο αυστηρά φυλασσόμενο μέρος της πόλης, αλλά οι μεγάλοι αριθμοί των διαδηλωτών υπερίσχυσαν των φυλάκων στην είσοδο και κατάφεραν να εισέλθουν στη περίβολο της πρεσβείας. Ο Αμερικανός πρέσβης και άλλα μέλη του προσωπικού έγινε κατορθωτό να απομακρυνθούν, αλλά μέλη του προσωπικού ασφαλείας παρέμειναν στο κτήριο και αποστέλλονται άμεσα αμερικανικά στρατέυματα στην περιοχή.

Όπως μετέδωσε το Γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων, έγινε ρίψη δακρυγόνων και βομβίδων κρότου λάμψης από πλευράς του προσωπικού ασφαλείας των ΗΠΑ. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε άμεσα το Ιράν για την ενορχήστρωση της διαδήλωσης και της επίθεσης κατά της πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Τετάρτη, 01, Ιανουαρίου 2020

Οι διαδηλώσεις αναζωπυρώνονται το πρωί του νέου έτους με τους διαδηλωτές να βάζουν φωτιά στην υποδοχή της πρεσβείας. Δυνάμεις της ιρακινής αστυνομίας, στρατού και των αντιτρομοκρατικών σωμάτων της χώρας τάχθηκαν ανάμεσα στους διαδηλωτές και στο κτήριο, χωρίς όμως να σημειώνεται η όποια σύγκρουση.

Αργότερα μέσα στη μέρα, αρχηγοί της οργάνωσης Λαϊκές Δυνάμεις Κινητοποίησης (Popular Mobilization Forces), που πρόσκεινται φιλικά προς την κυβέρνηση του Ιράκ, κάλεσαν τους διαδηλωτές να τερματίσουν την κατάληψη της πρεσβείας, όπως και έπραξαν.

Παρασκευή, 03 Ιανουαρίου 2020

Τα ξημερώματα της ημέρας, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος (drone) σε πτήση του πάνω από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Βαγδάτης, πλήττει τους δύο στόχους-αυτοκίνητα, εξουδετερώνοντας τους με επιτυχία. Επιβαίνοντες ήταν ο Ιρανός υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, άλλοι αξιωματούχοι και φιλο-Ιρανοί πολιτοφύλακες, οι οποίοι θα αναχωρούσαν από την ιρακινή πρωτεύουσα.

Ο υποστράτηγος ήταν μία φιγούρα δύναμης και σταθερότητας στο θεοκρατικό κράτος και υπεύθυνος για την συλλογή πληροφοριών και κατασκοπείας. Ακόμη, φήμες τον έφερναν πολύ κοντά στον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ.

 

Εξηγήσεις από Πεντάγωνο

Εξηγώντας την απόφαση του, το Πεντάγωνο επικεντρώθηκε όχι μόνο στις προηγούμενες ενέργειές του, αλλά επέμεινε ότι η κατάληψη της αμερικανικής πρεσβείας στη Βαγδάτη «ήταν ένα καλά ενορχηστρωμένο σχέδιο, ως προς την ανάπτυξη σχεδίων για επιθέσεις κατά Αμερικανών διπλωματών και Υπηρεσιακών στα εδάφη του Ιράκ και της περιοχής».

Η Ουάσινγκτον έχει ήδη αποστείλει μικρό αριθμό 750 στρατιωτών στην πρεσβεία της στη Βαγδάτη, με σχέδια να αυξήσει το στρατιωτικό της αποτύπωμα σε 3,500 στρατιωτικό προσωπικό το επόμενο διάστημα.

Το ερώτημα για το Ιράν

Εξίσου πιθανή η αντίδραση από πλευράς Ιράν μέσω ασύμμετρων, δηλαδή όχι μόνο με στρατιωτική επέμβαση, αλλά και με άλλων μορφών πολέμου. Ένα παράδειγμα θα μπορούσε να ήταν η παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού σε φιλο-ιρανικές πολιτοφυλακές, τις οποίες ο ίδιος ο Σουλεϊμανί δημιούργησε, εκπαίδευσε και χρηματοδοτούσε. Ακόμη η στοχοποίηση Αμερικανικών βάσεων ή προσώπων στη Μέση Ανατολή και το σενάριο προσπάθειας για αποκοπή των Στενών του Ορμούζ, είναι πιθανά.

Ένα ακόμη παράδειγμα θα ήταν να ανανεώσει την πολιορκία στην αμερικανική πρεσβεία της Βαγδάτης, θέτοντας με αυτό τον τρόπο την ιρακινή κυβέρνηση σε δύσκολη θέση και παράλληλα να θέσει υπό αμφισβήτηση την ανάπτυξη των ΗΠΑ στη χώρα. Ταυτόχρονα, όπως δήλωσε και το ίδιο το Πεντάγωνο, μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να αποτελέσει αντιπερισπασμό για επιθέσεις σε άλλες περιοχές. Ήδη, η Νέα Υόρκη βρίσκεται υπό ασφυκτικό κλοιό ασφαλείας, καθώς υπάρχουν φόβοι για αντίποινα από την Τεχεράνη.

Τι ξημερώνει για τις ΗΠΑ

Παρά τις προβλέψεις που γίνονται για το ποια θα είναι η κίνηση του Ιράν, ένα άλλο μεγάλο ερώτημα είναι αυτό της πολιτικής της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ. Η επίθεση ενάντια στον διοικητή της Δύναμης Quds ήταν μια σαφής επίδειξη της στρατιωτικής δύναμης και τεχνολογικής υπερίσχυσης των δυνατοτήτων των ΗΠΑ έναντι των δυνάμεων του Στρατού της Επανάστασης.

Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, κάλεσε στο κοινωνικό δίκτυο twitter την Τεχεράνη «να αποφύγει κάθε αντίδραση η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξάπλωση της κρίσης». Ωστόσο, είναι σχεδόν αδιανόητο ότι δεν θα υπάρξει ισχυρή απάντηση από το Ιράν, έστω και αν δεν είναι άμεση.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Κόσμος: Τελευταία Ενημέρωση

X