Τρίζει το μέτωπο της αντιπολίτευσης στην Τουρκία και αποδυναμώνεται έτσι η σοβαρότερη πρόκληση στην καθεστωτική διακυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν εδώ και δύο δεκαετίες.
Αν τα έξι κόμματα που αποτελούν τον συνασπισμό κατά του Τούρκου προέδρου δεν ξεπεράσουν τις διαφορές τους τις επόμενες ημέρες, η ενίσχυση του Ερντογάν θα είναι νομοτελειακή σε μια στιγμή που ο ίδιος είναι πιο ευάλωτος από ποτέ: αντιμέτωπος με έναν δυσθεώρητο πληθωρισμό πάνω από 55% και σφοδρές επικρίσεις για τη διαχείριση των καταστροφικών σεισμών, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.
Το χρονικό της ρήξης
Ολα ξεκίνησαν το πρωί της Παρασκευής, όταν την επικείμενη αποχώρησή της από τον συνασπισμό της αντιπολίτευσης στην Τουρκία προανήγγειλε η ηγέτις του Καλού Κόμματος (Ιγί), Μεράλ Ακσενέρ.
Η επονομαζόμενη Εθνική Συμμαχία αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα τον κοινό υποψήφιό της για τις προεδρικές εκλογές.
Η Ακσενέρ διαφωνεί με την απόφαση να αναμετρηθεί ο Κιλιτσντάρογλου με τον Ερντογάν στις εκλογές. Θεωρεί καταλληλότερους τον Ιμάμογλου ή τον Γιαβάς.
Η ρήξη στις τάξεις της αντιπολίτευσης οδήγησε το Ιγί να καταδικάσει τα μέλη του συνασπισμού για εξυπηρέτηση των προσωπικών φιλοδοξιών του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, επικεφαλής του κεμαλικού CHP.
Φέροντας το παρατσούκλι «Τούρκος Γκάντι» λόγω της ασκητικής φυσιογνωμίας του και των γυαλιών, ο Κιλιτσντάρογλου πιστώνεται τις πρόσφατες εκλογικές επιτυχίες του κόμματός του στους δήμους της Αγκυρας και της Κωνσταντινούπολης. Οι αναλυτές όμως αμφισβητούν κατά πόσον ο 71χρονος πολιτικός έχει τη δυνατότητα να επικρατήσει του Ερντογάν και μόνο το 40% της κοινής γνώμης είναι ικανοποιημένο από τις επιδόσεις του ως ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αντίθετα, ο δυναμικός 52χρονος δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος έβαλε τέλος στην 25ετή πρωτοκαθεδρία του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ στην Πόλη, θεωρείται πολύ καταλληλότερος. Ωστόσο, ο Ιμάμογλου καταδικάστηκε σε 31μηνη φυλάκιση τον περασμένο Δεκέμβριο επειδή προσέβαλε τα μέλη της εκλογικής επιτροπής. Εχει ασκήσει έφεση στην απόφαση, την οποία αποκηρύσσει ως ανέκδοτο, αλλά αν η υπόθεση τελεσιδικήσει πριν από τις εκλογές και αποδειχθεί ότι δεν μπορέσει να είναι υποψήφιος, θα αφήσει την αντιπολίτευση ακέφαλη.
Οι ηγέτες των έξι κομμάτων του συνασπισμού συναντήθηκαν την Πέμπτη προκειμένου να δώσουν λύση στο αδιέξοδο. Οι έριδες αυτές εμπόδισαν τον συνασπισμό να συμφωνήσει σε κοινό υποψήφιο. Η Ακσενέρ ανέφερε ότι πρότεινε τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης ή της Αγκυρας Μανσούρ Γιαβάς, για την προεδρική υποψηφιότητα της αντιπολίτευσης, για να αντιμετωπίσει την επίμονη άρνηση των εταίρων του συνασπισμού, οι οποίοι επέμεναν στην υποψηφιότητα Κιλιτσντάρογλου. Η κρίση στις τάξεις της αντιπολίτευσης προκάλεσε μεγάλη πτώση του δείκτη του τουρκικού χρηματιστηρίου, ο οποίος βυθίστηκε κατά 3,9% αμέσως μετά τις δηλώσεις Ακσενέρ στην τηλεόραση.
Από τη μεριά του, ο Τούρκος πρόεδρος κατηγόρησε τα κόμματα της αντιπολίτευσης για έλλειψη οργάνωσης, καλώντας το εκλογικό σώμα να συνειδητοποιήσει ότι τα κόμματα αυτά δεν είναι σε θέση να κυβερνήσουν τη χώρα. Μια ημέρα πριν από τη σύνοδο των ηγετών της αντιπολίτευσης, ο Ερντογάν απέρριψε κάθε σενάριο αναβολής των εκλογών λόγω του σεισμού, υπογραμμίζοντας ότι αυτές θα γίνουν κανονικά στις 14 Μαΐου.
Οι εκλογές αυτές αναμένεται να είναι οι δυσκολότερες στη μακρά πολιτική σταδιοδρομία του Τούρκου προέδρου, ο οποίος ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα την επιτάχυνση του προγράμματος ανοικοδόμησης μετά τον καταστροφικό σεισμό του περασμένου μήνα και ύστερα από τις επικρίσεις που αντιμετώπισε ο κρατικός μηχανισμός για αναποτελεσματικότητα.
Η αντιπολίτευση απέτυχε να μεταδώσει το μήνυμα και τις προγραμματικές της προτάσεις στα κρίσιμα θέματα της οικονομίας και της εξωτερικής πολιτικής, όπως εξήγησε στο Bloomberg ο Μπεκίρ Αγκιρντίρ, διευθυντής της εταιρείας δημοσκοπήσεων Konda. Αντί να αποκτήσει το πλεονέκτημα εξαιτίας των προβλημάτων στη διαχείριση της ανθρωπιστικής κρίσης που προκάλεσε ο σεισμός, η αντιπολίτευση στην Τουρκία παραμένει δημοσκοπικά στάσιμη. «Η συνεχιζόμενη εσωτερική διαμάχη στην αντιπολίτευση γύρω από το πρόσωπο του υποψήφιου προέδρου, σε συνδυασμό με την αποτυχία της να αποσαφηνίσει το όραμά της για κρίσιμα ζητήματα, πλήττουν επικίνδυνα τις πιθανότητές της», λέει ο Αγκιρντίρ, η εταιρεία του οποίου προέβλεψε σωστά τα ποσοστά στις δημοτικές εκλογές του 2019, όταν ο Εκρέμ Ιμάμογλου κατέκτησε τον Δήμο της Κωνσταντινούπολης. Οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τα ποσοστά της αντιπολίτευσης να είναι στάσιμα ή ακόμη και να υποχωρούν. Στις αρχές του 2022 απολάμβανε σαφές προβάδισμα στην πρόθεση ψήφου, τους τελευταίους μήνες, όμως, το κοινό μοιάζει να στρέφεται πάλι υπέρ του Ερντογάν.
Αναλυτές εκτιμούν ότι για να επικρατήσει η αντιπολίτευση οφείλει να συσπειρωθεί γύρω από κοινό υποψήφιο, ικανό να προσελκύσει τις ψήφους του φιλοκουρδικού HDP. Το κόμμα έχει αναδειχθεί και κατά το παρελθόν σε ρυθμιστή του εκλογικού σκηνικού, παρότι αντιμετωπίζει τώρα ενδεχόμενη δικαστική απαγόρευση εξαιτίας των σχέσεων που φέρεται να διατηρεί με την εκτός νόμου αντάρτικη κουρδική οργάνωση PKK.
