ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Σύνοδος Κορυφής: Οι καλοί, οι σκληροί και οι ισορροπιστές της διαπραγμάτευσης

Κεντρικό ρόλο συντονιστή είχε ο Σαρλ Μισέλ, του οποίου οι δυνατότητες τετραγωνισμού του κύκλου δοκιμάστηκαν στα όριά τους

Kathimerini.gr

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ

Στην πρώτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με φυσική παρουσία στον καιρό της πανδημίας, ορισμένες μεταβλητές σε επίπεδο προσωπικοτήτων και πολιτικής αποδείχθηκαν κομβικές για την επίλυση της εξαιρετικά σύνθεσης εξίσωσης του ΠΔΠ και του Ταμείου Ανάκαμψης. Κεντρικό ρόλο συντονιστή είχε ο Σαρλ Μισέλ, του οποίου οι δυνατότητες τετραγωνισμού του κύκλου δοκιμάστηκαν στα όριά τους, με συνεχείς διμερείς και πολυμερείς επαφές και τροποποιήσεις του «διαπραγματευτικού πλαισίου» (nego box) μέχρι να φτάσει στη στιγμή της λύτρωσης στις 5.31 τα ξημερώματα της Τρίτης, όταν ανακοίνωσε μονολεκτικά τη συμφωνία.

Από τους πιο δύσκολους συνομιλητές του ήταν ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε και ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς. Ο πρώτος επέμενε σχεδόν μέχρι τελικής πτώσεως στην ανάγκη να υπάρχει ομοφωνία στο Συμβούλιο τόσο για την έγκριση των προγραμμάτων του Recovery and Resilience Facility (RRF) όσο και για την εκταμίευση των πόρων. Για το ζήτημα αυτό συγκρούστηκε έντονα ειδικά με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε. Ο δεύτερος έδωσε έμφαση στην ανάγκη να μείνουν πολύ χαμηλά τα επίπεδα των επιχορηγήσεων – μέχρι το δεύτερο βράδυ πίεζε να μείνουν κάτω από 100 δισ. ευρώ, προκαλώντας την οργή της Αγκελα Μέρκελ και του Εμανουέλ Μακρόν. Και οι δύο «φειδωλοί» ηγέτες ωστόσο συμβιβάστηκαν τελικά στα θέματα αυτά, «δωροδοκούμενοι» με τις μεγάλες αυξήσεις στα rebates που δόθηκαν στις χώρες τους για την περίοδο 2021-27.

Ενα ακόμα πολύ δύσκολο ζήτημα αφορούσε το κράτος δικαίου. Η διασύνδεση της κοινοτικής χρηματοδότησης με τη στάση των κρατών-μελών στο θέμα αυτό, που αγγίζει τον πυρήνα των ευρωπαϊκών αξιών, είχε οδηγήσει τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν πριν από τη Σύνοδο να απειλήσει με βέτο. Στην προτελευταία συμβιβαστική πρόταση του κ. Μισέλ (απόγευμα Δευτέρας) υπήρχε ακόμα η διατύπωση της πρότασης του Φεβρουαρίου: σοβαρές παραβιάσεις θα οδηγούσαν σε αναστολή χρηματοδότησης, με εισήγηση της Κομισιόν και ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο.

Η τελική διατύπωση είναι πιο ασαφής – και άρα αδύναμη. Οπως αναφέρεται στα συμπεράσματα, «θα εισαχθεί ένα καθεστώς αιρεσιμότητας που θα προστατεύει τον προϋπολογισμό και το Next Generation EU [σ.σ.: το Ταμείο Ανάκαμψης]», με την Κομισιόν να προτείνει «μέτρα σε περίπτωση παραβιάσεων» τα οποία θα υιοθετούνται με ειδική πλειοψηφία του Συμβουλίου. Ο κ. Ορμπαν και οι συνοδοιπόροι –με προεξάρχουσα την κυβέρνηση της Πολωνίας– μπορούν να νιώθουν ότι διατήρησαν την ασυλία τους για τη διευρυνόμενη καταστρατήγηση βασικών αρχών του κοινοτικού κεκτημένου. Μένει να φανεί αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που πρέπει και αυτό να συναινέσει ώστε η συμφωνία να αποκτήσει νομική ισχύ, θα είναι διατεθειμένο να καταπιεί τον συγκεκριμένο όχι-και-τόσο-έντιμο συμβιβασμό.

Η πιο σημαντική παίκτρια στις Βρυξέλλες, ωστόσο, ήταν η Γερμανίδα καγκελάριος. Με το ειδικό βάρος που της προσδίδουν τα 15 χρόνια της στην εξουσία, η γερμανική προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο τρέχον εξάμηνο και η υπέρβασή της στο θέμα της έκδοσης κοινού χρέους και χρηματοδότησης της ανάκαμψης, ήταν πανταχού παρούσα παρασκηνιακά, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της Συνόδου, πιέζοντας όλα τα εμπλεκόμενα μέρη προς τους αναγκαίους συμβιβασμούς. Σε στενό συντονισμό με τον Εμανουέλ Μακρόν, δέχθηκε μειώσεις στις επιχορηγήσεις, αλλά ώς ένα σημείο, έδειξε κατανόηση στα αιτήματα των «φειδωλών» για μεταρρυθμίσεις χωρίς να ναρκοθετεί τη διαδικασία του RRF και αποδέχθηκε ότι η μάχη για το κράτος δικαίου δεν θα κερδηθεί μέσω του προϋπολογισμού. Πέτυχε έτσι αυτό που λίγοι περίμεναν – την επίτευξη συμφωνίας σε μία μόνο Σύνοδο, μιας συμφωνίας που απέχει πολύ από το τέλειο, αλλά που αποτελεί δυνητικά ένα τεράστιο βήμα μπροστά για την Ευρώπη.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.gr

Κόσμος: Τελευταία Ενημέρωση

X