Του Απόστολου Τομαρά
Ο ρωσικός πύραυλος S-200 που εκτόξευσε η συριακή αεράμυνα κατά ισραηλινού πολεμικού αεροσκάφους και κατέληξε τελικά, κάτω από άγνωστες συνθήκες, στη βουνοπλαγιά του Πενταδάκτυλου είναι ένα ζήτημα που προκαλεί εύλογα ερωτήματα αλλά και ανησυχία. Η πρόκληση μόνο υλικών ζημιών διόλου δεν μειώνει τη σοβαρότητα ενός περιστατικού που ανέδειξε τεράστια ζητήματα που άπτονται της αμυντικής αποτρεπτικότητας της Εθνικής Φρουράς, αν ληφθεί υπόψη πως το σύστημα αεράμυνας, όπως αποδείχθηκε εκ των πραγμάτων, δεν λειτούργησε.
Το πλέον ανησυχητικό απ’ όλα είναι πως η αντιαεροπορική και αντιπυραυλική ομπρέλα της Εθνικής Φρουράς, όπως αποδεικνύεται, στην περίοδο που διανύουμε η διάταξή της διέπετε από κανόνες που είχαν ως αποτέλεσμα αυτό που συνέβη, τα ξημερώματα Κυριακής προς Δευτέρα. Η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία να πληροφορεί την έκρηξη εκ των υστέρων και όχι μέσα από τα καθορισμένα κανάλια πληροφόρησης. Επίσημα, από πλευράς Λευκωσίας δεν δόθηκαν πληροφορίες αν τα συστήματα αεράμυνας της Εθνικής Φρουράς, τουλάχιστον, εντόπισαν το άγνωστο αντικείμενο που κατευθυνόταν προς την Κύπρο και αν ναι, πότε. Ωστόσο αυτό που εντείνει τα εύλογα ερωτηματικά είναι πως η Εθνική Φρουρά διαθέτει αρκούντος ικανοποιητική ομπρέλα προστασίας από αέρος η οποία μάλιστα την περίοδο, της πρώτης κρίσης στη Συρία είχε αποσπάσει τα κολακευτικά σχόλια Αμερικανών και Βρετανών, όπως πληροφορείται εγκύρως η «Κ». Σύμφωνα με πληροφορίες από στρατιωτικές πηγές, η περασμένη νύχτα για το σύστημα αεράμυνας ήταν μια ήσυχη συνηθισμένη νύχτα.
Η αεράμυνα
Η Εθνική Φρουρά διαθέτει δυο συστήματα αεροπροστασίας, τα οποία σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες της Κύπρου. Συστήματα ρωσικής κατασκευής και προέλευσης τα οποία αγοράσθηκαν με μικρή διαφορά χρόνου. Και τα δυο συστήματα, ερπιστριοφόρα αυτοκινούμενα, είναι σε θέση να προστατεύσουν την Κύπρο από αεροπορική και πυραυλική επίθεση. Το βασικό σύστημα της κυπριακής αεράμυνας είναι το BUK MI-2 το οποίο έχει βεληνεκές κάλυψης από 100 έως 140 χιλιόμετρα. Το δεύτερο σύστημα είναι το γνωστό TOR M1 το οποίο συμπληρώνει τα όποια κενά του βασικού συστήματος. Τα ραντάρ των δυο συστημάτων καλύπτουν την κυπριακή επικράτεια, εντοπίζοντας και εγκλωβίζοντας εχθρικούς στόχους. Τη περασμένη νύχτα τα ραντάρ των δυο συστημάτων, όπως λένε στρατιωτικές πηγές, δεν έπραξαν το έργο για το οποίο αγοράσθηκαν, όχι λόγω κάποιας αδυναμίας τους, λένε οι ίδιες πηγές.
BUK MI-2
Το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα BUK M1-2 είναι ο πυρήνας της αντιαεροπορικής ομπρέλας της Κύπρου που για χρόνια αποτελούσε ένα καλά φυλασσόμενο μυστικό για το οπλοστάσιο της Εθνικής Φρουράς. Τα όσα κατά καιρούς λεγόντουσαν τερματίστηκαν με την πρώτη δημόσια παρουσίασή του, στη στρατιωτική παρέλαση για την ημέρα Ανεξαρτησίας το 2018. Το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα περιγράφεται από στρατιωτικούς ως ό,τι καλύτερο διαθέτει η Εθνική Φρουρά για το σύστημα αντιαεροπορικής κάλυψης, το οποίο συμπληρώνεται από το επίσης ρωσικό αντιαεροπορικό του TOR M1 το οποίο εντάχθηκε στο οπλοστάσιο της Εθνικής Φρουράς αρχές του 2000 ως κάλυψη των αμυντικών αναγκών από τη ματαίωση μεταφοράς και εγκατάστασης των S 300 στην Κύπρο. Σύμφωνα με την υπάρχουσα βιβλιογραφία η σχεδιάσει του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος ξεκίνησε αρχής της δεκαετίας του 1970 και τελειοποιήθηκε στη σημερινή του μορφή την δεκαετία του 1990.
Χαρακτηριστικά Πυροβολαρχίας
Το αντιαεροπορικό σύστημα BUK MI – 2 είναι ερπιστριοφόρο αυτοκινούμενο σε δυο εκδόσεις ανάλογα με τον αριθμό εκτοξευτήρων που φέρει. Η νεότερη έκδοση είναι αυτή των έξι εκτοξευτήρων.
-Πλήρωμα: 4 άνδρες
-Βάρος: 34 τόνοι
-Μήκος: 9,3 μέτρα
-Πλάτος: 3,25 μέτρα
-Ύψος: 3.8 μέτρα
-Μήκος πυραύλου: 5,5 μέτρα
-Διάμετρος πυραύλων: 0,4 μέτρα
-Βάρος: 685 kg
-Τύπος κεφαλής: HE-FRAG
-Αριθμός πυραύλων 4
-Κινητήρας: diesel
-Ισχύς κινητήρα 710 hp
-Μέγιστη ταχύτητα: 65 km / h
-Αυτάρκεια κίνησης: 500 χλμ.
Η κάθε πυροβολαρχία του συστήματος BUK M1-2 αποτελείται
-1 ραντάρ πρόσκτησης στόχων μακράς εμβέλειας 9S18М1-1 Snow Drift
-4 εκτοξευτές TELAR 9A310M1-2 και 4 φορτωτές-εκτοξευτές TEL 9A39M1-2.
-4 πύραυλοι εδάφους αέρος 9Μ317 ανά εκτοξευτήρα με εμβέλεια τα 42 km.
-Κέντρο Διοίκησης και Ελέγχου 9S470M1-2 το οποίο μπορεί να διασυνδεθεί με το υπόλοιπο δίκτυο αεράμυνας.
-Ραντάρ πρόσκτησης στόχων 9S18М1-1 Snow Drift που μπορεί να εντοπίσει στόχους μεγέθους μαχητικού σε απόσταση 100-140 km.
-Ανίχνευση στόχων σε ύψος 60 μέτρων σε ακτίνα 25 km.
-Ανίχνευση ελικ0πτέρων που πετούν σε ύψος 30 μέτρων μπορούν να ανιχνευθούν από απόσταση 10 km.
Την περίοδο της πρώτης κρίσης στην Συρία το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα είχε αναπτυχθεί σε συγκεκριμένες περιοχές, παρέχοντας ομπρέλα στα εδάφη που ελέγχει η Δημοκρατίας.
TOR M1
To ΤΟΡ Μ1 επίσης ρωσικής κατασκευής και προέλευσης, εντάχθηκε στο οπλοστάσιο της Εθνικής Φρουράς μετά την κατάληξη του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S 300 στην Κρήτη. Η αγορά του συστήματος πραγματοποιήθηκε από την Ελλάδα και ένας αριθμός συστοιχιών
TOR M1 παραδόθηκε στην Εθνική Φρουρά ως αντιστάθμισμα για τους S 300. Το TOR-M1 μπορεί να αντιμετωπίσει πυραύλους cruise, κατευθυνόμενες βόμβες, ελικόπτερα υποστήριξης πυρός και αεροσκάφη που πετούν σε πολύ χαμηλό ύψος και είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Το κάθε σύστημα περιλαμβάνει:
-Το όχημα μάχης
-Ραντάρ τριών διαστάσεων
-Ραντάρ παρακολούθησης στόχου
-Εφεδρικό σύστημα Τηλεοπτικής Παρακολούθησης Στόχου
-Τον πύραυλο
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
-Μέγιστη απόσταση ανίχνευσης στόχου 25 χλμ
-Αριθμός στόχων ταυτόχρονης ανίχνευσης/παρακολούθησης 48
-Αριθμός στόχων που βάλλονται ταυτόχρονα 2
- Ελάχιστη γραμμή ζώνης καταστροφής στόχου 1.000 μέτρα
-Μέγιστη γραμμή ζώνης καταστροφής στόχου 12.000 μέτρα
-Ελάχιστο ύψος καταστροφής στόχου 10 μέτρα
-Μέγιστο ύψος καταστροφής στόχου 6.000 μέτρα
-Ελάχιστη ανακλώμενη επιφάνεια στόχου 0,1 τ.μ.
-Μέγιστη ταχύτητα στόχου 700 μ./δευτ.
-Ελάχιστος χρόνος αντίδρασης 5 - 8 δευτ.
-Βάρος εκρηκτικής κεφαλής 10 μέτρα
-Μέγιστο όριο φόρτου ελιγμών 30g
-Μέγιστη ταχύτητα σε δύσκολο δρόμο 65 χ.ΑΩ
