Σε μια υπόθεση με μεγάλη βαρύτητα εξελίχθηκε αυτή της ψευδούς καταγγελίας, τον Ιούλιο 2019, της 19χρονης Βρετανίδας για βιασμό της από δώδεκα Ισραηλινούς στο δωμάτιο όπου διέμενε, στην Αγία Νάπα. Το θέμα έλαβε μεγάλη έκταση εξ αρχής, κυρίως στα ισραηλινά ΜΜΕ, τα οποία έφτασαν στην Κύπρο για να καλύψουν από την πρώτη στιγμή τις διαδικασίες στο επαρχιακό δικαστήριο Αμμοχώστου, ενώ στην συνέχεια, με την τροπή που έλαβε η υπόθεση, αυτή παίζει ψηλά στα βρετανικά ΜΜΕ, με το Foreign Office, μάλιστα, να τοποθετείται δημόσια εκδίδοντας ανακοίνωση, κάτι που, όπως λέγεται, δεν πράττει συχνά για τέτοιου είδους υποθέσεις.
Η καταγγελία της 19χρονης έγινε στις 17 Ιουλίου στην Αστυνομία, όταν η ίδια είχε αναφέρει τον βιασμό της από δώδεκα έφηβους Ισραηλινούς. Αργότερα, στην κατάθεσή της, είχε πει ότι, κατά την διάρκεια σεξουαλικής συνεύρεσης με τον έναν εξ αυτών, μπήκαν στο δωμάτιο άλλοι τέσσερις οι οποίοι βιντεογραφούσαν, γι’ αυτό εκείνη ένιωσε ντροπή και εξευτελισμό, με αποτέλεσμα να προβεί στην καταγγελία.
Μετά την καταγγελία της, η Αστυνομία Αμμοχώστου προχώρησε στην σύλληψη των Ισραηλινών, με τις διαδικασίες έκδοσης διαταγμάτων προσωποκράτησής τους να πραγματοποιούνται κεκλεισμένων των θυρών, λόγω του ότι επρόκειτο για άτομα μέχρι κάτω των 16 ετών. Το θέμα έλαβε μεγάλες διαστάσεις, αρχικά στο Ισραήλ, απ’ όπου έφτασαν μέσα ενημέρωσης της χώρας για να καλύψουν την διαδικασία, καθώς οι νεαροί επρόκειτο να καταταγούν στις ειδικές δυνάμεις μετά τις διακοπές τους. Την ίδια ώρα, επιστρατεύθηκαν και σημαντικοί δικηγόροι οι οποίοι τους εκπροσώπησαν στο δικαστήριο, επιτυγχάνοντας σύντομα την απελευθέρωσή τους και την επιστροφή τους στο Ισραήλ.
Καταδίκη, αντιδράσεις και μποϋκοτάζ
Την Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019 το επαρχιακό δικαστήριο Αμμοχώστου ανακοίνωσε την απόφασή του, βάσει της οποίας έκρινε ένοχη την 19χρονη, για το αδίκημα της δημόσιας βλάβης. Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος του δικαστηρίου, Μιχαήλ Παπαθανασίου, ανέφερε ότι η κατηγορούμενη μεταξύ των ημερομηνιών 17 – 27/7/2019 στο Παραλίμνι, εν γνώσει της έδωσε στην Αστυνομία ψευδή κατάθεση σε συνάφεια με κατά φαντασία ποινικό αδίκημα, δηλαδή ότι υπέστη ομαδικό βιασμό από 12 Ισραηλινούς υπηκόους, ενώ στη πραγματικότητα γνώριζε ότι η εν λόγω καταγγελία της ήταν ψευδής.
Αναφερόμενος στα ευρήματα του δικαστηρίου, ο Πρόεδρος του σώματος είπε ότι μετά την καταγγελία της κατηγορουμένης στις 17/7/19 πως υπέστη βιασμό από 12 Ισραηλινούς, «εξετάστηκε από ιατροδικαστή στη παρουσία γυναικολόγου όπου διαπιστώθηκε με βάση το ιστορικό και τα ευρήματα πως δεν προέκυπτε να υπήρξε βιασμός ούτε και βία».
Η μητέρα της 19χρονης, σε δηλώσεις που παραχώρησε στο BBC, ανέφερε ότι η Κύπρος δεν είναι ασφαλές μέρος για τουρίστριες. «Είναι απολύτως μη ασφαλές μέρος. Και αν πας να καταγγείλεις κάτι που σου συνέβη, είτε θα γελάσουν μαζί σου από όσο μπορώ να καταλάβω, είτε στη χειρότερη περίπτωση ίσως συμβεί κάτι σαν αυτό που συνέβη στην κόρη μου», είπε η μητέρα της νεαρής Βρετανίδας.
Η ίδια αμφισβήτησε τη γνησιότητα της δήλωσης ανάκλησης της αρχικής καταγγελίας βιασμού που αποδίδεται στην κόρη της, υποστήριξε ότι το βίντεο που δόθηκε στο δικαστήριο αποδεικνύει ότι η κόρη της δε συναίνεσε στη σεξουαλική επαφή με άλλον πλην του Ισραηλινού φίλου της, πρόσθεσε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα της κόρης της παραβιάστηκαν καθόλη τη διάρκεια της νομικής διαδικασίας και συμπλήρωσε ότι θα ήθελε να παρέμβει προσωπικά ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών, αν και μέχρι στιγμής δεν είχε προσωπική επικοινωνία με το Foreign Office.
Στις δηλώσεις της η μητέρα της 19χρονης είπε επίσης ότι η κόρη της πάσχει από μετατραυματικό στρες και παραισθήσεις, κατάσταση που επιτείνεται όταν ακούει άντρες να μιλούν σε ξένη γλώσσα και γι’ αυτό προτεραιότητα είναι να επιστρέψει στη Βρετανία για θεραπεία. Επιπλέον, είπε, η κόρη της κοιμάται 18 με 20 ώρες την ημέρα λόγω μιας κατάστασης που ονομάζεται υπερυπνηλία.
Cypriot Authorities tourtured this girl for 5months where her health is
— FreeTheVictim4Justice (@FreeHer4Justice) December 30, 2019
deteriorating by the day !!
They have violated EVERY #HumanRight to dicate this case & most definately many other rape complaints going back decades !
Now #BoycottCyprus is trending https://t.co/VqaBB23AQY
Ως μέτρο αντίδρασης κατά της Κύπρου, δημιουργήθηκε στο Twitter το #BoycottCyprus, με στόχο την αποτροπή των νεαρών Βρετανίδων, οι οποίες πιστεύουν ότι η 19χρονη εξαναγκάσθηκε να παραδεχθεί ενοχή, όπως μη επισκεφθούν το νησί μας. Μάλιστα, η καμπάνια #BoycottCyprus έχει μεγάλη απήχηση στην Βρετανία, ενώ υπέρμαχο και σύμμαχό της έχει και έναν γνωστό νικητή ριάλιτι. Με μια γρήγορη ματιά στο γνωστό μέσο κοινωνικής δικτύωσης, διαπιστώνουμε ότι άτομα νεαρής ηλικίας βρίζουν με χυδαίο τρόπο την Κύπρο, ενώ αναφέρουν ότι, με στόχο η χώρα μας να προστατεύσει τον τουρισμό της, κατέστρεψε την ζωή της 19χρονης, αλλά παράλληλα έβλαψε και τον εαυτό της με την αρνητική δημοσιότητα. Άξια αναφοράς είναι και η ανάρτηση άλλης χρήστη του Twitter, η οποία έγραψε την προσωπική της εμπειρία από επίσκεψή της στην Κύπρο, κατά την οποία, σύμφωνα με τα λεγόμενά της, Κύπριος αστυνομικός της είχε πει ότι οι Βρετανίδες αξίζουν να πέσουν θύματα βιασμού, εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο ντύνονται.
#BoycottCyprus is still trending in the UK. If you’re outside the UK please join in and tweet about this injustice. @FreeHer4Justice #IBelieveHer #MeToo https://t.co/BVoMAE48XA
— Anna Fearon (@anna_fearon) December 30, 2019
Dear Cyprus,
— Ameen (@amiin_khan) December 30, 2019
I hope your tourism industry takes a nose dive.
Fuck you. #BoycottCyprus
Αντίδραση από Foreign Office
Με πρόσφατη ανακοίνωσή του, το Foreign Office, εξέφρασε την ανησυχία του σε σχέση με τις εγγυήσεις δίκαιης δίκης της 19χρονης, ενώ το βρετανικό Υπουργείο Εξωτερικών θα εγείρει το ζήτημα με τις αρμόδιες κυπριακές αρχές. Παράλληλα, ο Βρετανός νομικός, Μάικλ Πόλακ, σε δηλώσεις του στο BBC, επεσήμανε ότι το δικαστήριο βασίστηκε σε δήλωση ανάκλησης της αρχικής καταγγελίας βιασμού η οποία υπογράφηκε από τη 19χρονη δίχως την παρουσία δικηγόρου. Κατά τον κ. Πόλακ αυτό συνιστά παραβίαση του ευρωπαϊκού νόμου για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Παράλληλα ο ίδιος επέκρινε τον χειρισμό της ακροαματικής διαδικασίας από τον Κύπριο δικαστή, καθώς, όπως σημειώνει ο κ. Πόλακ, αρνήθηκε να ακούσει καταθέσεις για το κατά πόσο ο βιασμός τελικά συνέβη ή όχι.
To BBC χαρακτηρίζει ασυνήθιστη και ενδιαφέρουσα την αντίδραση του Foreign Office, το οποίο αποφεύγει να τοποθετείται επί ανοιχτών δικαστικών υποθέσεων στο εξωτερικό, εναντίον Βρετανών υπηκόων, καθώς οι αξιωματούχοι δεν επιθυμούν να έρχονται αντιμέτωποι με την κατηγορία της παρέμβασης στην δικαιοσύνη ενός κυρίαρχου κράτους. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, εκτιμά το BBC, με την ανακοίνωση που εξέδωσε το Foreign Office, ίσως συμβάλει στην ποινή της νεαρής, η οποία θα ανακοινωθεί στις 7 Ιανουαρίου 2020.
Η Telegraph δημοσιεύει και τις δηλώσεις ακτιβιστριών οι οποίες κατηγορούν ότι οι Αρχές της Κύπρου πάντα βρίσκουν αφορμές για να μην πιστέψουν γυναίκες οι οποίες πέφτουν θύματα βιασμού. Την ίδια ώρα, η Guardian δημοσιεύει δηλώσεις ακτιβιστριών, οι οποίες λένε πως η καταδίκη της 19χρονης επήλθε ώστε να μην διαταραχθούν οι σχέσεις της Κύπρου με το Ισραήλ, ερώτημα το οποίο εκφράζει και η Daily Mail.
Μηνύματα Κυβέρνησης και Γεν. Εισαγγελέα
Η Κυβέρνηση, διά του εκπροσώπου της, Κυριάκου Κούσιου, με γραπτή δήλωση στις 31 Δεκεμβρίου 2019, ξεκαθάρισε ότι έχει πλήρη εμπιστοσύνη στην δικαιοσύνη και στα δικαστήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας, λέγοντας ότι πρέπει να αφήνονται απερίσπαστα να εφαρμόζουν τους νόμους του κράτους. Όπως σημειώνει «η Κυπριακή Δημοκρατία, ως συντεταγμένο κράτος, έχει συνταγματικά κατοχυρωμένους θεσμούς και διάκριση των εξουσιών.
Στα πλαίσια αυτά, η Κυβέρνηση δεν παρεμβαίνει σε υποθέσεις που εκδικάζονται από τα αρμόδια Δικαστήρια της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά ούτε και σχολιάζει θέσεις ή ισχυρισμούς οι οποίοι προβάλλονται αναφορικά με υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των Δικαστηρίων».
Με την σειρά του, ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, Κώστας Κληρίδης, είπε ότι τυχόν παρέμβασή του θα «εμπόδιο στην διακρίβωση των πραγματικών γεγονότων και παρέμβαση στο δικαστικό έργο».
Παράλληλα, σε σχέση με την θεληματικότητα της κατάθεσης της νεαρής, ο κος Κληρίδης ξεκαθάρισε ότι «αφ΄ης στιγμής η κατηγορούμενη στην υπόθεση είχε προβεί σε σοβαρές καταγγελίες κατά των ανακριτικών αρχών της Δημοκρατίας, αυτές οι καταγγελίες άπτονταν του θέματος της θεληματικότητας της κατάθεσης της και θα έπρεπε να μη αφεθούν να αιωρούνται με αναστολή ποινικής δίωξης αλλά θα έπρεπε να αποφασισθούν από το εκδικάζον Δικαστήριο, ενώπιον του οποίου είχαν εγερθεί. Και αυτό έγινε.» Όσο για το θέμα της δίκαιης δίκης, ανέφερε τέλος ο Γενικός Εισαγγελέας, «τούτο είναι κατ΄εξοχήν νομικό-συνταγματικό θέμα το οποίο πρέπει να εγείρεται ενώπιον του Δικαστηρίου και να αποφασίζεται από αυτό».
