Του Απόστολου Τομαρά
Η 1η Ιουνίου 2020 θα γραφτεί στη νεότερη ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας ως η ημερομηνία κατά την οποία ολοκληρώθηκαν προσπάθειες, 57 χρόνων προκειμένου να γίνει πραγματικότητα ένα σύστημα δημόσιας υγείας που θα καλύπτει το σύνολο του πληθυσμού. Η εφαρμογή της Β’ φάσης του ΓΕΣΥ από την Δευτέρα με την εισαγωγή της ενδονοσοκομειακής περίθαλψης, ολοκληρώνει τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο οι μεγάλες προκλήσεις για το σύστημα υγείας μόλις τώρα ξεκινούν.
Το στοίχημα που έχουν ενώπιον τους, πολιτεία και ΟΑΥ είναι να αποδειχθεί στην πράξη πως οι υποδομές υγείας, δημόσιες και ιδιωτικές, μπορούν να συνυπάρξουν, να συνεργασθούν και να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στην παροχή υπηρεσιών στον πολίτη. Για τα δημόσια νοσηλευτήρια, βασικό στυλοβάτη του ΓεΣΥ, η πρόκληση είναι μεγαλύτερη μιας και καλούνται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να αποτινάξουν, πρακτικές και νοοτροπίες του παρελθόντος και να λειτουργήσουν σε ένα νέο περιβάλλον χωρίς τη στήριξη του δημοσίου, πρώτα και κύρια στο οικονομικό κομμάτι. Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη Β’ φάση του ΓεΣΥ αποτελεί θετική εξέλιξη που θέτει τις βάσεις η υγεία σε περιβάλλον ΓεΣΥ να σταθεί με αξιώσεις, να είναι προσιτή στο πολίτη και να διαψεύσει όλους εκείνους που προεξοφλούν αποτυχία του ΓεΣΥ.
Οι κλινικές
Η πρεμιέρα πλήρους εφαρμογής του ΓεΣΥ θα γίνει με ένα σημαντικό αριθμό ιδιωτικών νοσηλευτηρίων που κατέληξαν σε συμφωνία με τον ΟΑΥ. Μέχρι και τις 6 η ώρα το απόγευμα Κυριακής, τα χέρια είχαν δώσει με τον ΟΑΥ 25 ιδιωτικές κλινικές, υπογράφοντας τη σχετική συμφωνία. Ωστόσο οι διαβουλεύσεις θα συνεχισθούν το επόμενο διάστημα και μέχρι τα μέσα της εβδομάδας ο συνολικός αριθμός των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων που θα συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ αναμένεται να ανέλθει στα 40. Μια εξέλιξη που κρίνεται θετική από πλευράς ΟΑΥ είναι πως σε όλες τις επαρχίες μεγάλα νοσηλευτήρια έχουν συμφωνήσει να ενταχθούν στο ΓεΣΥ, κάτι που όπως εκτιμάται δημιουργεί τις αναγκαίες προϋποθέσεις, αποφυγής πιεστικών καταστάσεων προς τα δημόσια νοσοκομεία στο κομμάτι των διαθέσιμων κλινών.
Η Β’ φάση
Οι πολίτες δικαιούχοι του ΓεΣΥ από την Δευτέρα θα έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν υπηρεσίες που παρέχονται από τα νοσηλευτήρια, όπως εισαγωγές και εγχειρήσεις, χωρίς καμία επιβάρυνση στο σημείο λήψης της υπηρεσίας. Για μετά το Σεπτέμβριο μετατίθενται χρονικά άλλες υπηρεσίες της Β’ φάσης, όπως είναι η φροντίδα υγείας από άλλους επαγγελματίες υγείας (κλινικούς διαιτολόγους, εργοθεραπευτές, λογοπαθολόγους, φυσιοθεραπευτές και κλινικούς ψυχολόγους), νοσηλευτές και μαίες, τα Τμήματα Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών, οι υπηρεσίες ασθενοφόρων, οδοντιατρικές υπηρεσίες, η ανακουφιστική φροντίδα υγείας και η ιατρική αποκατάσταση.
Η ιδιωτική υγεία
Στο κομμάτι συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο ΓεΣΥ, παίχθηκε ένα σκληρό παιχνίδι μέχρι και την τελευταία στιγμή. Μεγάλα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, όπως το American Medical Center, εκφράζουν έντονες διαφωνίες για το πλαίσιο ένταξης του ιδιωτικού τομέα στο ΓεΣΥ που σε αρκετές περιπτώσεις έφθασαν στο σημείο αντιπαράθεσης με τον ΟΑΥ, για αθέτηση όρων του μνημονίου που υπέγραψαν οι δυο πλευρές τον περασμένο Φεβρουάριο. Στο παιχνίδι που παίχθηκε σημαντικό ρόλο φαίνεται να διαδραμάτισαν και τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν αρκετές ιδιωτικές κλινικές ή θα αντιμετωπίσουν στο μέλλον, όσοι ιδιώτες παραμείνουν εκτός ΓεΣΥ. Ένα ζήτημα που ήταν γνωστό στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και που φαίνεται να επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την τελική απόφαση ιδιωτών. Οι θετικές απαντήσεις που έχουν δώσει δυο μεγάλα ιδιωτικά νοσηλευτήρια της Λευκωσίας, Αρεταίειο και Απολλώνειο, κρίνονται από πλευράς ΟΑΥ ως πολύ σημαντική εξέλιξη για εφαρμογή του ΓεΣΥ στη Λευκωσία.
Δεν συμμετέχουν
Στην πρεμιέρα πλήρους εφαρμογής του ΓεΣΥ δεν θα δώσουν το παρών τους μεγάλα ιδιωτικά νοσηλευτήρια όπως το American Medical Center, και η Πολυκλινική Υγεία στη Λεμεσό. Υπάρχει και η περίπτωση με το Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, το οποίο ωστόσο δεν έκλεισε την πόρτα με ΟΑΥ, Ως λόγος μη συμμετοχής του ιδιωτικού νοσοκομείου στο ΓεΣΥ, την παρούσα φάση, προβάλλονται οι εργασίες ανακαίνισης που πραγματοποιούνται.
