Της Μαρίνας Οικονομίδου
Σε επικοινωνία βρίσκεται πλέον το Συμβούλιο Φωνή με την Κυπριακή Ολυμπιακή Επιτροπή, με στόχο να προγραμματίσουν κοινές δράσεις, όπως αποκάλυψε σε συνέντευξή της στην «Κ» η πρόεδρος του Συμβουλίου Αναστασία Παπαδοπούλου, μετά και τις καταγγελίες της αθλήτριας Άντρης Ελευθερίου. «Οι καταγγελίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, από επώνυμα πρόσωπα, έχουν προσφέρει κάτι πολύ σημαντικό. Δίνουν το έναυσμα στην κοινωνία, να απαιτήσει περισσότερες δράσεις», αναφέρει η Αναστασία Παπαδοπούλου και ξεκαθαρίζει πως έστω κι αν η κακοποίηση έλαβε χώρα πριν καιρό μπορούν να καταγγείλουν την υπόθεση στην αστυνομία καθώς στην Κύπρο δεν υπάρχει παραγραφή αδικημάτων.
– Να αναμένουμε πως το κύμα αποκαλύψεων που ξεκίνησε στην Ελλάδα με αφορμή την Σοφία Μπεκατώρου, θα συνεχίσει και στην Κύπρο;
– Μακάρι. Έχουν ήδη αρχίσει και στην Κύπρο κάποιες γυναίκες τόσο από τον αθλητισμό όσο και από άλλους χώρους να αποκαλύπτουν δικές τους ιστορίες, για την παρενόχληση ή την κακοποίηση που υπέστησαν. Ας είναι αυτό το περιστατικό το έναυσμα, για να σπάσουν και άλλα θύματα τη σιωπή τους. Έστω κι αν είναι μετά από πολλά χρόνια, γιατί στόχος μας είναι να τις βοηθήσουμε ανεξαρτήτως πότε έγινε η κακοποίηση ή η επίθεση που δέχτηκαν.
– Πόσο εύκολο όμως είναι να σπάσει η σιωπή σε μία κλειστή κοινωνία όσο η Κύπρος;
– Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Η δυσκολία δεν περιορίζεται στην κλειστή κοινωνία, αλλά στο τι περνούν μέσα τους τα άτομα τα οποία έχουν υποστεί την κακοποίηση. Το πρώτο βήμα είναι να πειστούν ότι με το να σπάσουν της σιωπή τους, θα μπορέσουν να έχουν μία ψυχολογική απελευθέρωση που θα βοηθήσει να συνεχίσουν τη ζωή τους. Είναι ο τρόπος για να δαμάσουν τους «δαίμονές» τους, τον φόβο με τον οποίο ζουν, πολλές φορές για δεκαετίες. Αυτοί που βοηθάνε τα θύματα είναι οι επαγγελματίες και εγώ θα σύστηνα σε όποιο θύμα έχει αυτή την πάλη μέσα του, να μιλήσει σε επαγγελματίες που μπορούν να τους βοηθήσουν. Σημειώνουμε ότι στην Κύπρο δεν υπάρχει παραγραφή αδικημάτων. Άρα αν θέλουν να προχωρήσουν και σε καταγγελία στην αστυνομία και αν μπορεί να στοιχειοθετηθεί υπόθεση, τότε θα προσαφθούν και κατηγορίες. Μάλιστα, υπάρχουν περιπτώσεις που έχουν καταγγελθεί μετά από δεκαετίες και έχουν πετύχει. Αλλά ο πρώτος στόχος πρέπει να είναι η ψυχολογική απελευθέρωση και όχι η δικαστική επιτυχία, η οποία μπορεί να είναι δύσκολο να επιτευχθεί.
– Η κυπριακή κοινωνία πώς το αποδέχεται;
– Πριν από έξι - εφτά χρόνια κανένας δεν μιλούσε για σεξουαλική κακοποίηση παιδιών. Με τη σωστή εκστρατεία όμως, όπως αυτή του Συμβουλίου της Ευρώπης, τις διάφορες δράσεις που ανέλαβε το κράτος και τις αλλαγές στη νομοθεσία, βλέπουμε δραματική αύξηση στις καταγγελίες. Βλέπουμε πλέον ότι ο κόσμος δεν έχει ταμπού να συζητά το θέμα όπως συνέβαινε παλαιότερα. Συνεπώς, η κοινωνία αλλάζει αν της δώσουμε τη σωστή καθοδήγηση.
– Θεσμικά τι γίνεται;
– Η αστυνομία εδώ και καιρό έχει δημιουργήσει ειδικό κλιμάκιο που αφορά τη βία στην οικογένεια και τη σεξουαλική κακοποίηση. Αυτό το κλιμάκιο, το οποίο χειρίζεται και ετεροχρονισμένες καταγγελίες, έχει αποκτήσει πολλή πείρα και μπορεί να χειριστεί με την ανάλογη ευαισθησία και επαγγελματισμό την κάθε υπόθεση.
– Πέραν της αστυνομίας υπάρχει άλλος τρόπος να βοηθηθούν τα θύματα;
– Πριν από δύο χρόνια το Συμβούλιο της Φωνής πρότεινε στον πρόεδρο της Δημοκρατίας, να δημιουργηθεί ένα κέντρο για την παροχή συμβουλευτικών, ψυχολογικών νομικών και άλλων υπηρεσιών σε ενήλικες που κακοποιήθηκαν όσον ήταν παιδιά. Ένα θύμα που είναι πλέον ενήλικας, δεν χάνει τα δικαιώματά του επειδή ενηλικιώνεται. Αν δηλαδή έγινε η κακοποίηση όταν ήταν ανήλικος δικαιούται τη βοήθεια που παρέχεται, για να συνεχίσουν τη ζωή τους και να επουλωθούν τα τραύματά τους. Αυτό το πρόγραμμα εγκρίθηκε, έχει μπει κάτω από το Υπουργείο Υγείας, έχει ανατεθεί στον Κυπριακό Σύνδεσμο Οικογενειακού Προγραμματισμού, ο οποίος έχει ήδη αρχίσει να στήνει την ομάδα η οποία θα διαχειρίζεται αυτό το κέντρο. Δεν έχουν βρει ακόμα χώρο για να λειτουργούν, ωστόσο η ομάδα υπάρχει και θα μπορούσε να προσφέρει κάποιες υπηρεσίες ή καθοδήγηση σε όποιο θύμα το ζητήσει.
– Υπάρχει τρόπος να προλάβουμε τέτοιες καταστάσεις;
– Μία από τις συχνότερες περιπτώσεις κακοποίησης προέρχεται από τις σχέσεις εμπιστοσύνης που δημιουργούν πρόσωπα με τρίτους, είτε αυτοί είναι προπονητές, είτε είναι εκπαιδευτικοί από τον χώρο της μουσικής, είτε φίλοι της οικογένειας είτε (η μάστιγα της σημερινής κατάστασης) στο διαδίκτυο. Το ότι προέρχεται από τον στενό κύκλο του παιδιού, προκαλεί περισσότερη σύγχυση στο θύμα και παράλληλα περισσότερο φόβο, γιατί δεν θέλει να βλάψει κάποιο άτομο που αγαπά και που εμπιστεύεται. Πολλά παιδιά κυρίως στον αθλητισμό, φοβούνται επίσης ότι εκεί που έχουν εναποθέσει όλα τους τα όνειρα για το μέλλον, αυτά θα καταστραφούν μόλις μιλήσουν. Η απάντηση για την πρόληψη, τουλάχιστον για τη σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών, βρίσκεται στην εθνική στρατηγική και στις δράσεις που περιλαμβάνονται εκεί.
Η κυριότερη βεβαίως είναι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, καθώς αυτή θα μάθει στα παιδιά τα όρια σε σχέση με τον εαυτό τους αλλά και το τι μπορεί να τους κάνει κάποιος τρίτος. Μαθαίνουν το σωστό και το λάθος, που πολλές φορές δεν το γνωρίζουν, κυρίως τα μικρά παιδιά. Το κυριότερο είναι πως τους μαθαίνει ότι υπάρχει βοήθεια. Δυστυχώς, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, παρόλο που περιλαμβάνεται στην εθνική στρατηγική εδώ και τέσσερα χρόνια και παρόλο που τον περασμένο Νοέμβρη τόσο το Συμβούλιο της Ευρώπης όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση την ανέφεραν ως τον καλύτερο τρόπο για να προστατευτούν τα παιδιά από τη σεξουαλική κακοποίηση, υστερεί ακόμα. Δεν έχει εφαρμοστεί στον βαθμό που θα έπρεπε. Δυστυχώς, αν δεν το εφαρμόσουμε αποφασιστικά δεν θα δώσουμε αρκετά εφόδια στα παιδιά μας για να μπορούν να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που βρίσκουν μπροστά τους.
– Στον χώρο εργασίας όπου συμβαίνουν πολλά περιστατικά μπορεί αν γίνει κάτι παρόμοιο;
– Πιστεύω πως ναι, μπορεί. Οι καταγγελίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, από επώνυμα πρόσωπα, πιστεύω έχουν προσφέρει κάτι πολύ σημαντικό. Δίνουν το έναυσμα στην κοινωνία, να απαιτήσει περισσότερες δράσεις. Σίγουρα έχουν δώσει το μήνυμα ότι δεν είναι κάτι που απλώς συμβαίνει σε λίγες, ή ότι κάποιες φταίνε επειδή πήγαν γυρεύοντας. Πιστεύω ακράδαντα ότι όταν εξηγήσεις στην κοινωνία τι είναι η σεξουαλική κακοποίηση ή παρενόχληση, τι επιπτώσεις στην ψυχολογία και στη ζωή μιας γυναίκας, τότε η κοινωνία θα ανταποκριθεί. Εξάλλου, η κοινωνία το έχει αποδείξει σε σχέση με τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών. Θυμίζω ότι πριν από λίγα χρόνια κανένας δεν μιλούσε για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, αλλά με τις σωστές εκστρατείες και στρατηγική δημιουργήθηκε η κοινωνική αντίδραση και απαίτηση για μέτρα. Και το πέτυχαν.
Έντυπη Έκδοση
