Μεγάλη πληγή στα οικονομικά των ιδιωτικών κολεγίων έχουν προκαλέσει πρόσφατες αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, σε σχέση με τα κριτήρια εισδοχής υποψηφίων φοιτητών από τρίτες χώρες, αλλά και το «ταβάνι» που τέθηκε στο ποσοστό των φοιτητών που θα έχουν την δυνατότητα να δέχονται, σύμφωνα με τους Συνδέσμους Ιδιωτικών Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Σε δημοσιογραφική διάσκεψη που παραχώρησαν το μεσημέρι της Πέμπτης, στην παρουσία και των νομικών τους συμβούλων, οι Σύνδεσμοι αντέκρουσαν τα επιχειρήματα από πλευράς κυβέρνησης σχετικά με το ποσοστό των αιτητών ασύλου, οι οποίοι έρχονται στην Κύπρο ως φοιτητές, ενώ τόνισαν ότι οι αποφάσεις που ελήφθησαν τους φέρνουν σε δεινή οικονομική θέση.
Κατά την ομιλία του ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιωτικών Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Μάριος Αμερικάνος, είπε ότι, βάσει των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, οι υποψήφιοι φοιτητές κολεγίων από τρίτες χώρες θα πρέπει να έχουν πλέον επιπρόσθετα ακαδημαϊκά προσόντα, ως κριτήριο εισδοχής, σε σχέση με τους αντίστοιχους υποψήφιους φοιτητές των πανεπιστημίων, αλλά και τους Κύπριους φοιτητές όλων των ιδρυμάτων. Αυτή η απαίτηση αποτελεί άνιση μεταχείριση των κολεγίων και προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό με τα πανεπιστήμια, παρά το ότι τα προγράμματα σπουδών όλων των ιδρυμάτων αξιολογούνται με βάση τα ίδια κριτήρια από τον Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης.
Καθηγητές στην ανεργία
Οι ίδιες αποφάσεις ήταν αυτές που οδήγησαν αριθμό καθηγητών στην ανεργία, καθώς η συγκεκριμένη απόφαση του Υπουργικού κατάργησε την εισδοχή φοιτητών τρίτων χωρών σε κολέγια κατά την καλοκαιρινή περίοδο. Την ίδια ώρα, όμως, τα πανεπιστήμια μπορούν απερίσπαστα να εγγράφουν φοιτητές την καλοκαιρινή περίοδο, ανέφερε ο κ. Αμερικάνος.
Μόλις 20%
Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι στις αποφάσεις περιλαμβάνεται και μια «οροφή» ως προς τον αριθμό των φοιτητών από τρίτες χώρες που έχουν το δικαίωμα τα κολέγια να δεχτούν. Συγκεκριμένα, πλέον, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν να δεχθούν μόλις το 20% της διαθέσιμης χωρητικότητάς τους το καθένα. Επίσης, τα κολέγια υπέβαλαν αιτήσεις στο Τμήμα Μετανάστευσης για παραχώρηση άδειας εισόδου βάσει της νέας διαδικασίας, καταβάλλοντας πληρωμή δεκάδων χιλιάδων ευρώ για τα τέλη εξέτασης των αιτήσεων.
Αφού έγινε η συγκεκριμένη διαδικασία, το Υπουργείο Παιδείας έστειλε επιστολές στα κολέγια, ενημερώνοντάς τα ότι δεν έχουν την δυνατότητα εγγραφής φοιτητών από τρίτες χώρες για το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021. Σύμφωνα με τον κ. Αμερικάνο, ο Σύνδεσμος πληροφορήθηκε ότι ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, ζήτησε από το Υπουργικό Συμβούλιο να ερμηνεύσει ως πάγιο ποσοστό φοιτητών από τρίτες χώρες το 20%. Αυτό σημαίνει ότι τα κολέγια θεωρούνται υπερπλήρη, μη έχοντας πλέον την δυνατότητα να εγγράψουν άλλους φοιτητές από τρίτες χώρες, έως ότου το ποσοστό αυτό μειωθεί για να κυμανθεί κάτω από το 20%.
Στην Δικαιοσύνη
Μέχρι πρόσφατα, οι σύνδεσμοι των κολεγίων έστειλαν αριθμό επιστολών και πραγματοποίησαν συναντήσεις με τους Υπουργούς Παιδείας και Εσωτερικών, στους οποίους είχαν καταθέσει τις δικές τους προτάσεις για εξεύρεση της χρυσής τομής. Ωστόσο, επειδή, όπως ανέφερε ο κ. Αμερικάνος, δεν βρήκαν την αναμενόμενη ανταπόκριση, κατέφυγαν στην Δικαιοσύνη λαμβάνοντας τα αναγκαία μέτρα σε σχέση με την άνιση μεταχείριση, την δυσφήμιση και τις ζημιές που υπέστησαν και θα υποστούν στο μέλλον.
Αιτήσεις ασύλου
Αντικρούοντας τα επιχειρήματα του Υπουργού Εσωτερικών σε σχέση με τους φοιτητές τρίτων χωρών και τους αιτητές ασύλου, ο κ. Αμερικάνος, κατά την ομιλία του είπε ότι οι εν λόγω φοιτητές αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνολικού αριθμού αυτών που αιτούνται πολιτικό άσυλο. Ακολούθως, είπε ότι το ίδιο το κράτος έδωσε κίνητρα στους φοιτητές να αιτούνται πολιτικό άσυλο, καθώς οι διαδικασίες εξέτασης μιας αίτησης καθυστερεί μέχρι και τέσσερα χρόνια. Παράλληλα, έκανε αναφορά στην παραχώρηση εκ μέρους του κράτους διευρυμένων δικαιωμάτων απασχόλησης και αργότερα στην κατάργησή τους, γεγονός που οδηγεί τους φοιτητές από τρίτες χώρες στην αίτηση για πολιτικό άσυλο, προκειμένου να έχουν πρόσβαση στην νόμιμη απασχόληση, μέχρι την τελική απόφαση επί της αίτησής τους.
Απαντώντας σε πληροφορίες και σε δημοσιεύματα, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιωτικών Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, μέσω της ομιλίας του προέβη σε συγκεκριμένες διευκρινίσεις, σχετικά με τους φοιτητές από τρίτες χώρες. Συγκεκριμένα:
- Πολλοί φοιτητές εργάζονται νόμιμα, σε επαγγέλματα που καθορίζει η Υπουργός Εργασίας και στην βάση οδηγίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Όσοι εγκαταλείπουν τις σπουδές τους καταγγέλλονται από το εκπαιδευτικό ίδρυμα στο οποίο φοιτούσαν στο Τμήμα Μετανάστευσης. Επίσης, τα παρουσιολόγια ελέγχονται από το Υπουργείο Παιδείας.
- Κανένας φοιτητής από Τρίτη χώρα δεν μπορεί να αφιχθεί στην Κύπρο χωρίς την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και του Τμήματος Μετανάστευσης. Μάλιστα, το Υπουργείο έχει καθορίσει τη χωρητικότητα του κάθε κολεγίου και είναι αρμόδιο να ελέγχει ότι ο αριθμός των φοιτητών που εγγράφονται στο κάθε κολέγιο δεν υπερβαίνει την καθορισμένη χωρητικότητα του καθενός.
- Τα δοκίμια των εξετάσεων διατηρούνται σε αρχείο για διάστημα τεσσάρων ετών και ελέγχονται.
Οι συνέπειες
Σύμφωνα με τον Δρ Μάριο Αμερικάνο, αν δεν αλλάξουν οι αποφάσεις της άνισης μεταχείρισης του Υπουργικού Συμβουλίου, θα υπάρξουν οι ακόλουθες καταστροφικές επιπτώσεις:
- Μείωση στην εισαγωγή συναλλάγματος εκατομμυρίων ευρώ που αφορούν τα δίδακτρα και άλλα έξοδα των φοιτητών τρίτων χωρών,
- Τερματισμός απασχόλησης μελών του διδακτικού, διοικητικού και άλλου προσωπικού των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, με επιβάρυνση του ταμείου ανεργίας και πλεονάζοντος προσωπικού του Υπουργείου Εργασίας
- Απώλεια κρατικών εσόδων που τα ακαδημαϊκά ιδρύματα πληρώνουν στο κράτος (φορολογία εταιριών, αμυντική εισφορά, φορολογία εργοδοτουμένων, εισφορές κοινωνικών ασφαλίσεων, εισφορές ΓΕΣΥ, κ.α.), και
- Συρρίκνωση/τερματισμός των αναπτυξιακών/βελτιωτικών έργων των κολεγίων, όπως η αναβάθμιση κτιρίων και υποδομών, οι αγορές προϊόντων και υπηρεσιών που στηρίζουν σημαντικά την οικονομία του τόπου.
Παράλληλα με τα πιο πάνω, ο κ. Αμερικάνος τόνισε ότι οι οικονομικές συνέπειες που επέφερε η κρίση της πανδημίας της COVID-19 θα γίνουν ακόμα πιο έντονες, με την αποτροπή της άφιξης στην Κύπρο φοιτητών από τρίτες χώρες. Πρόσθεσε ότι η Ανώτερη Εκπαίδευση αποτελεί τον τρίτο βασικότερο πυλώνα της Κυπριακής οικονομίας μετά τον Τουρισμό και τη Ναυτιλία.
Εισήγηση μέτρων
Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιωτικών Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης παρέθεσε μια σειρά από μέτρα τα οποία, όπως είπε, το κράτος θα έπρεπε να είχε λάβει, προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα των αιτήσεων πολιτικού ασύλου και της παράνομης μετανάστευσης. Συγκεκριμένα, ανέφερε τα πιο κάτω:
- Θέσπιση καταλόγου ασφαλών χωρών (πρόνοια της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2013 με αριθμό 2013/32/ΕΚ) ώστε οι αιτήσεις για πολιτικό άσυλο από πολίτες αυτών των χωρών να θεωρούνται προδήλως αβάσιμες,
- Ενίσχυση της μονάδας των εξεταστών των αιτήσεων πολιτικού ασύλου,
- Αύξηση του αριθμού των δικαστών για να επιτευχθεί η μείωση του χρόνου προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο,
- Μείωση του χρόνου της έφεσης ενώπιον της ολομέλειας του Ανώτατου Δικαστηρίου μέσα από νομοθετικές τροποποιήσεις,
- Ταυτόχρονη έκδοση του διατάγματος απέλασης με την απορριπτική απόφαση του Διευθυντή της Υπηρεσίας Ασύλου, και
- Προώθηση επαναπατρισμού του αιτητή στη χώρα καταγωγής του με την έκδοση απορριπτικής απόφασης ανεξάρτητα εάν ο αιτητής προτίθεται να καταχωρήσει έφεση στο Ανώτατο.
